Το υποξείδιο του αζώτου, αυτό το αέριο που όλοι ξέρουμε από τις οδοντιατρικές επεμβάσεις για να ανακουφίζει τον πόνο, τώρα δοκιμάζεται για κάτι εντελώς διαφορετικό: θεραπεία γρήγορης δράσης σε βαριά κατάθλιψη. Μια μεγάλη ανάλυση από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ μαζεύει τα πιο στέρεα κλινικά στοιχεία και δείχνει ότι μπορεί να φέρει γρήγορη βελτίωση στα συμπτώματα, αλλά μόνο για λίγο. Στην Ελλάδα και αλλού, η ανθεκτική κατάθλιψη βασανίζει τους ασθενείς, με τους μισούς στο Ηνωμένο Βασίλειο να μην βλέπουν αποτέλεσμα από δύο αντικαταθλιπτικά που δοκιμάζουν.

Τι λένε οι φρέσκες μελέτες για το αέριο του γέλιου

Η ανάλυση βγήκε στο περιοδικό eBioMedicine και κοιτάζει δεδομένα από δοκιμές που έγιναν σε ασθενείς με σοβαρή κατάθλιψη. Μια εισπνοή μόλις, σε ποσοστό 50%, κόβει τα συμπτώματα μέσα σε 24 ώρες. Ωστόσο, αυτή η καλύτερη κατάσταση κρατάει λίγο – συνήθως μια εβδομάδα – και μετά χρειάζεται επανάληψη.

Κάτι παρόμοιο γίνεται και με την κεταμίνη, που δουλεύει στα ίδια μονοπάτια του εγκεφάλου, στο γλουταμικό. Η ερευνήτρια Kiranpreet Gill εξηγεί ότι το υποξείδιο του αζώτου φαίνεται να ανήκει σε μια «νέα γενιά θεραπειών» που υπόσχονται ταχύτητα, αλλά χρειάζονται αυστηρό πρωτόκολλο και μεγάλο αριθμό δοκιμών για να αξιολογηθεί η ασφάλεια και η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητά τους. Οι έρευνες μέχρι τώρα είναι λίγες, και οι μακροχρόνιες επιδράσεις δεν έχουν ελεγχθεί καλά.

Παρενέργειες και το επόμενο βήμα στο NHS

Στις δοκιμές, οι ασθενείς ανέφεραν ελαφριά προβλήματα όπως ναυτία, ζάλη ή πονοκέφαλο, που εμφανίζονταν περισσότερο με υψηλότερες δόσεις. Τίποτα σοβαρό δεν βρέθηκε να εμποδίσει την έρευνα. Το Κέντρο Mental Health Mission Midlands, με λεφτά από το NIHR, βάζει μπρος την πρώτη μεγάλη δοκιμή στο NHS για να δει αν το αέριο μπορεί να μπει ρουτίνα θεραπείας.

Θέλουν να ελέγξουν αν λειτουργεί ασφαλές, επαναληπτικό και ανθρώπινο για όσους παλεύουν με τη μείζονα κατάθλιψη. Αυτό το πείραμα μπορεί να αλλάξει τα πράγματα, δίνοντας μια φρέσκια λύση όπου οι επιλογές είναι λίγες. Σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου η ψυχική υγεία παίρνει όλο και μεγαλύτερη προσοχή, τέτοια νέα από το εξωτερικό δίνουν ελπίδα για παρόμοιες πρωτοβουλίες.