Νέες εξελίξεις στην αμερικανική πολιτική για τον πόλεμο στην Ουκρανία προκαλούν διεθνή συζήτηση και ανησυχία.
Η πρωτοβουλία Τραμπ για στρατιωτική υποστήριξη και οικονομικές κυρώσεις
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε στις 14 Ιουλίου ένα νέο σχέδιο για την ενίσχυση της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, το οποίο περιλαμβάνει την αποστολή αμερικανικών συστημάτων αεράμυνας Patriot και άλλου εξοπλισμού. Η πρωτοβουλία συνοδεύτηκε από απειλή επιβολής 100% δασμών στους εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας, εάν ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν συμφωνήσει σε κατάπαυση πυρός εντός 50 ημερών. Ωστόσο, η συγκεκριμένη πρόταση προκαλεί αμφιβολίες ως προς την πρακτική της εφαρμογή.
Αμφιβολίες και προκλήσεις για την εφαρμογή των δασμών
Ανώτεροι αξιωματούχοι του Πενταγώνου επισημαίνουν ότι πολλές κρίσιμες λεπτομέρειες του σχεδίου παραμένουν υπό διαμόρφωση. Ειδικοί σε θέματα διεθνούς εμπορίου επισημαίνουν ότι η επιβολή υψηλών δασμών σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία — που έχουν ισχυρούς εμπορικούς δεσμούς με τη Ρωσία — είναι στην ουσία ανέφικτη. Η Κίνα εισάγει ρωσικό πετρέλαιο εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο, ενώ η Ινδία καλύπτει μεγάλο μέρος των ενεργειακών της αναγκών από ρωσικές πηγές.
Η αντίδραση του Κιέβου και η στάση της Δύσης
Παρά τις αμφιβολίες, η πρόταση του Τραμπ έγινε δεκτή θετικά τόσο στην Ουκρανία όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Δημοκρατική γερουσιαστής Ζαν Σαχίν τόνισε ότι η επιπλέον αποστολή Patriot θα μπορούσε να σώσει ζωές, ενώ η υποστήριξη προήλθε και από τους ηγέτες του ΝΑΤΟ, που κατέστησαν δυνατή τη σύμπραξη με τον Τραμπ. Ο πρόεδρος αναγνώρισε μάλιστα την απαραίτητη δέσμευση της Ευρώπης στον πόλεμο, υπογραμμίζοντας την αλλαγή στάσης του.
Πολιτική αντιπαράθεση και ρωσική αντίδραση
Τα ρωσικά ΜΜΕ εκμεταλλεύτηκαν πολιτικά την ανακοίνωση. Το πρακτορείο Sputnik σχολίασε ότι, αν ο Τραμπ υποχωρήσει στους «νεοσυντηρητικούς», η πολιτική του βάση θα τον εγκαταλείψει. Ο πρόεδρος δεσμεύτηκε ότι τα συστήματα Patriot θα φτάσουν γρήγορα στα μέτωπα, αν και παραμένουν άγνωστες οι χώρες που θα τα παραχωρήσουν στην Ουκρανία. Ο Ζελένσκι έχει ήδη δηλώσει ενδιαφέρον από πλευράς Γερμανίας και Νορβηγίας να αγοράσουν τα συγκεκριμένα όπλα.
Η εκτίμηση ειδικών για τη στρατηγική και τις προκλήσεις
Η αναλύτρια Τζένιφερ Καβάνα από το think tank Defense Priorities αναφέρει ότι ο Πούτιν δεν φαίνεται διατεθειμένος να σταματήσει τη σύγκρουση, διατηρώντας στρατιωτικό πλεονέκτημα. Επισημαίνει πως η στρατηγική των ΗΠΑ για συνεχόμενη επέκταση στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία δεν είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα, δεδομένων των περιορισμένων αποθεμάτων σε Ευρώπη και Αμερική. Επίσης, η απειλή για 100% δασμούς προκαλεί περισσότερα ερωτήματα από απαντήσεις, αφού οι αμερικανικές εισαγωγές από τη Ρωσία το 2024 είναι κατά πολύ χαμηλότερες και δεν επηρεάζουν ουσιαστικά τη ρωσική οικονομία.
Κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία και στρατιωτικές ανάγκες της Ουκρανίας
Εντάσσεται επίσης η ανησυχία σχετικά με τον ενδεχόμενο αντίκτυπο των κυρώσεων στην άνοδο των παγκόσμιων τιμών πετρελαίου, που θα μπορούσε να προκαλέσει διεθνείς οικονομικές αναταράξεις και αυξήσεις στις ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, η Ρωσία εντείνει τις χερσαίες επιθέσεις στην ανατολική Ουκρανία, με το μέτωπο του Σούμι να έχει σημειώσει μικρές προόδους για τους Ρώσους. Η Ουκρανία χρειάζεται επειγόντως συστήματα αναχαίτισης drone, πυραύλους Stinger και αεροπορικά όπλα, με τα Patriot να αποτελούν καθοριστικό ανάχωμα ενάντια στους ρωσικούς βαλλιστικούς πυραύλους.
Προς μια νέα φάση διαπραγματεύσεων;
Παρά τις επιφυλάξεις, η ίδια η Καβάνα θεωρεί πως το τελεσίγραφο των 50 ημερών ίσως συμπέσει με το τέλος της θερινής ρωσικής επίθεσης, δημιουργώντας ενδεχομένως ένα παράθυρο διαπραγματεύσεων. Το μεγάλο ερώτημα παραμένει αν αυτή η κίνηση αποτελεί μια πραγματική αλλαγή πολιτικής ή απλώς μια ρητορική στάση χωρίς σταθερή στρατηγική και συνέπεια.