Η ραγδαία πλημμύρα που έπληξε ένα σχολείο στη Νέα Φιλαδέλφεια τον Οκτώβριο του 2021 οδήγησε στη δημιουργία του καινοτόμου προγράμματος PROFF (Protection against flash floods). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, που χρηματοδοτείται από το Erasmus+, έχει ως στόχο την εκπαίδευση της εκπαιδευτικής κοινότητας στην πρόληψη και διαχείριση φυσικών καταστροφών, με κύριες αιτίες τις αιφνίδιες πλημμύρες. Η πρωτοβουλία αυτή προήλθε από την καθηγήτρια Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Νίκη Ευελπίδου.
Η κα Ευελπίδου σημειώνει: «Οι πλημμύρες αποτελούν την πιο θανατηφόρα μορφή φυσικής καταστροφής. Ωστόσο, στη χώρα μας, όπου οι πλημμύρες γίνονται όλο και συχνότερες, τα άτομα δεν έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση για να είναι ασφαλή κατά τη διάρκεια εισβολών νερού». Η αδυναμία κατανόησης των επικίνδυνων περιοχών και η έλλειψη γνώσεων για την αποφυγή τους είναι έννοιες που αναδείχθηκαν μέσα από συζητήσεις με πολίτες.
«Πρώτος μας στόχος είναι να δημιουργήσουμε μια ενημερωμένη βάση γνώσεων για τις πλημμύρες, ώστε οι πολίτες να μπορούν να προσδιορίζουν τους κινδύνους και να γνωρίζουν πώς να αντιδρούν», προσθέτει. Ο πυρήνας του προγράμματος περιλαμβάνει την ανάπτυξη μιας εφαρμογής επαυξημένης πραγματικότητας (AR) που επιτρέπει στους χρήστες να βλέπουν πώς η περιοχή τους μπορεί να πλημμυρίσει σε πραγματικές συνθήκες βροχοπτώσεων, καθώς και 12 εκπαιδευτικά εργαστήρια.
Θεματικές Ενότητες
Τα εργαστήρια του προγράμματος αγγίζουν ποικιλία θεμάτων, όπως κλιματική αλλαγή, γεωλογικοί κίνδυνοι, υδρολογικοί κίνδυνοι και μέτρα αντιπλημμυρικής προστασίας. Επίσης, οι συμμετέχοντες θα έχουν πρόσβαση σε έναν οδηγό που συνδυάζει τη μεθοδολογία STEAM με την εκπαίδευση σχετικά με τις πλημμύρες.
Η κα Ευελπίδου τονίζει την ανάγκη για βιωματική εκπαίδευση: «Οι πολίτες πρέπει να εκπαιδεύονται για τις σωστές αντιδράσεις κατά τη διάρκεια ισχυρών βροχοπτώσεων. Το πρόγραμμα PROFF απευθύνεται όλους τους εκπαιδευτικούς και μαθητές, τους οποίους θα θέλαμε να ενδυναμώσουμε ώστε να μεταφέρουν τις γνώσεις τους στην οικογένειά τους».
Ενθουσιασμός στην Εκπαιδευτική Κοινότητα
Ο αντίκτυπος του προγράμματος είναι ήδη αισθητός, καθώς οι εκπαιδευτικοί εκφράζουν την επιθυμία να αποκτήσουν γνώσεις για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. «Ενώ έχουμε εκπαιδευτικά προγράμματα για σεισμούς, η υποδομή για τις πλημμύρες παραμένει ανύπαρκτη», προσδιορίζει η κα Ευελπίδου, προσθέτοντας ότι η εκπαίδευση θα μειώσει την επιρροή του παραγόντα του στρες κατά τη διάρκεια κρίσεων.
Ένας από τους στόχους είναι και η αναγνώριση των περιοχών που ενδέχεται να κινδυνεύσουν από πλημμύρες, όπως σχολικές μονάδες. «Υπάρχουν περιοχές που λόγω καμένων υδρογραφικών λεκάνων και κακής διαχείρισης, ο δρόμος περνά μέσα από ρέμα, αυξάνοντας τον κίνδυνο», σημειώνει. Το πρόγραμμα PROFF, που ξεκίνησε στις 1 Νοεμβρίου 2022 και ολοκληρώνεται φέτος, συντονίζεται από το Πολυτεχνείο του Κόσιτσε (Σλοβακία) και περιλαμβάνει συνεργασία από έξι εταίρους σε τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες, όπως το ΕΚΠΑ, το Πανεπιστήμιο Κλάιπεντα (Λιθουανία), το Πολυτεχνείο Τσοριέρρι (Ισπανία) και άλλες οργανώσεις.