Σήμερα, την Τρίτη 12 Δεκεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απονέμει το βραβείο Ζαχάροφ μετά θάνατον στην Ιρανή Μαχσά Αμινί. Το όνομά της έχει γίνει ένα «σύμβολο ελευθερίας», σύμφωνα με την οικογένειά της. Η Τεχεράνη φρόντισε να κρατήσει την οικογένειά της μακριά από την τελετή. Πρόκειται για την κορυφαία διάκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που απονεμήθηκε στη νεαρή Ιρανή κουρδικής καταγωγής που απεβίωσε στις 16 Σεπτεμβρίου 2022, σε ηλικία 22 ετών, τρεις ημέρες αφού συνελήφθη από την ιρανική αστυνομία επειδή δεν φορούσε τη μαντίλα της με τον τρόπο που προβλέπει ο αυστηρός ενδυματολογικός κώδικας που επιβάλλεται στις γυναίκες στο Ιράν.
Ο θάνατός της προκάλεσε μήνες διαδηλώσεων εναντίον των ιρανών πολιτικών και θρησκευτικών ηγετών και η Μαχσά Αμινί έγινε το σύμβολο της μάχης εναντίον της υποχρέωσης των γυναικών να φορούν μαντίλα. Η καταστολή αυτού του κινήματος προκάλεσε εκατοντάδες νεκρούς και χιλιάδες συλλήψεις.
Αντιδράσεις στην απάγονση της οικογένειας της Μαχσά
Η οικογένεια της Μαχσά Αμινί δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην απονομή, καθώς δεν της επετράπη να εγκαταλείψει το Ιράν. Σε μήνυμα που αναγνώστηκε από το δικηγόρο της, η μητέρα της, Μοζγκάν Εφτεχαρί, δήλωσε ότι θα ήθελε να εκπροσωπήσει όλες τις γυναίκες της χώρας της στην τελετή. Ανέφερε ότι η απαγόρευσή τους αποτελεί παράβαση όλων των νομικών και ανθρώπινων κριτηρίων. Η Μοζγκάν Εφτεχαρί τήν συνέκρινε με την Ιωάννα της Λωραίνης, υπογραμμίζοντας πως «η ζωή της αφαιρέθηκε άδικα» και ότι το όνομά της θα παραμείνει ένα σύμβολο ελευθερίας.
Δυσαρέσκεια από την ΕΕ για την απαγόρευση
Η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα, καταδίκασε την απόφαση των ιρανικών αρχών να εμποδίσουν τους συγγενείς της Μαχσά Αμινί να μεταβούν στη Γαλλία, δηλώνοντας ότι «ο τρόπος με τον οποίο τους μεταχειρίστηκαν είναι ένα νέο παράδειγμα του τι αντιμετωπίζει καθημερινά ο ιρανικός λαός». Τόνισε ότι οι φωνές των γυναικών του Ιράν δεν μπορούν να φιμωθούν. Περισσότεροι από εκατό ευρωβουλευτές είχαν υπογράψει ανοικτή επιστολή καταγγέλοντας την απόφαση των ιρανικών αρχών, καταλήγοντας πως αποσκοπεί να «φιμώσει» την οικογένεια της Μαχσά Αμινί.
Το Κίνημα «Γυναίκα Ζωή Ελευθερία» τιμήθηκε επίσης με το βραβείο Ζαχάροφ
Στο Στρασβούργο, δύο Ιρανές αντιπροσώπευσαν το κίνημα «Γυναίκα Ζωή Ελευθερία», το οποίο τιμήθηκε επίσης με το βραβείο Ζαχάροφ. Πρόκειται για την Αφσούν Νατζαφί, την αδελφή της οποίας ονομάζεται Χαντίς, η οποία σκοτώθηκε το Σεπτέμβριο του 2022 σε ηλικία 22 ετών κατά τη διάρκεια διαδήλωσης προς τιμήν της Μαχσά Αμινί, και την Μερσεντέχ Σαχινκάρ, η οποία τραυματίστηκε στο μάτι κατά τη διάρκεια διαδήλωσης εναντίον του ιρανικού καθεστώτος τον Οκτώβριο 2022. Και οι δύο εγκατέλειψαν το Ιράν.
«Είμαστε εδώ εξ ονόματος όλων των γυναικών, έχουμε απαυδήσει με το ιρανικό καθεστώς», δήλωσε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η Μερσεντέχ Χασινκάρ. Η Αφσούν Νατζαφί κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αυξήσει την πίεση στο ιρανικό καθεστώς. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει καταδικάσει την καταστολή των διαδηλωτών από το ιρανικό καθεστώς. Πέρυσι, το βραβείο Ζαχάροφ είχε απονεμηθεί στον «θαρραλέο ουκρανικό λαό» που αντιμετωπίζει τη ρωσική εισβολή.