Σαν σήμερα πριν 60 χρόνια, την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 1964, έγινε η πρώτη μπαλίτσα της Α’ Εθνικής κατηγορίας και τονίστε, πως το ΕΣΑΚΕ διοργανώνει ένα μελαγχολικό αφιέρωμα μέσω της επίσημης ιστοσελίδας.
Μέχρι το 1963, αρχικά υπήρχαν προκριματικοί γύροι σε νότο και βορρά, και μια τελική φάση διεξήχθη πανελλήνιο πρωτάθλημα.
Από το 1963/64 και μετά, ξεκίνησε η Α’ Εθνική, η οποία με την πάροδο των χρόνων εξελίχθηκε στο 1986/87 σε Α1, και το 1992/93 σε Επαγγελματική, υπό τον ΕΣΑΚΕ, αποτελώντας την σημερινή Στοίχημα Basket League.
Το Αφιέρωμα του ΕΣΑΚΕ:
«Κάθε αρχή είναι δύσκολη, όπως αναφέρει η εφημερίδα «Ομάδα» στην κάλυψη των τριών πρώτων παιχνιδιών της 1ης αγωνιστικής στην Αθήνα (ΑΕΚ – Σπόρτιγκ 66-64, Πανελλήνιος – Παναθηναϊκός 56-67, Ολυμπιακός – Τρίτων 43-40):
«Υπό δυσμενείς καιρικές συνθήκες ξεκίνησε πριν χθες Κυριακή το πρώτο Πρωτάθλημα Εθνικής κατηγορίας μπάσκετ μπωλ με τρεις συναντήσεις μεταξύ των έξι ομάδων του Κέντρου. Νικητές αναδείχθηκαν οι τρεις… μεγάλοι, Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός και ΑΕΚ, επιβληθέντες των Πανελληνίου, Τρίτωνος και Σπόρτιγκ αντίστοιχα.
Το δριμύτατο φλεβριάτικο κρύο και ο δυνατός αέρας εταλαιπώρησαν παίκτες και φιλάθλους (όλοι διαπίστωσαν για μια ακόμη φορά την μεγάλη έλλειψη «Παλαί Ντε Σπορ») και επέδρασαν κατά μεγάλο ποσοστό στην μετριότατη απόδοση και των έξι ομάδων που δεν μπορούσαν να στρώσουν παιχνίδι».
«Τότε υπήρχε μόνο ένα κλειστό γήπεδο, ο «Τάφος του Ινδού» του Παναθηναϊκού στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας, παίζαμε στα ανοιχτά γήπεδα, οι μπάλες δεν ήταν δερμάτινες αλλά σαν μπαλόνια και φυσικά αγωνιζόμασταν σε τσιμέντο και μετά στη δεκαετία του ’70 που γίναν τα κλειστά γήπεδα, όχι βέβαια προδιαγραφών ΟΑΚΑ ή ΣΕΦ, παίζαμε σε πλαστικό και όχι σε παρκέ», αναφέρει στο www.esake.gr ο δεύτερος σκόρερ στην ιστορία της Α’ Εθνικής Βασίλης Γκούμας, που έπαιξε ως αθλητής του Πανελληνίου στην πρώτη αγωνιστική του «παρθενικού» Πρωταθλήματος, το οποίο έχει μείνει στην ιστορία ως σεζόν 1963-64, αλλά ουσιαστικά πραγματοποιήθηκε μόνο το ’64.
Την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου έγιναν στο ανοιχτό γήπεδο της ΧΑΝΘ οι δύο υπόλοιπες αναμετρήσεις της 1ης αγωνιστικής ανάμεσα στις ομάδες που εκπροσώπησαν τη Θεσσαλονίκη στο πρώτο Πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής και τα σχόλια του τύπου ήταν πιο θετικά.
«Εις το γυμναστήριον της ΧΑΝΘ ήρθαν χτες το βράδυ οι αγώνες του πρωταθλήματος μπάσκετ της εθνική επιπέδου, ο θεσμός του οποίου εφαρμόζεται εντός της Ελλάδας για πρώτη φορά», έγραψε στο φύλλο της 27ης Φεβρουαρίου η εφημερίδα «Μακεδονία». «Οι χθεσινοί αγώνες ήταν οι πρώτοι με τη συμμετοχή των τεσσάρων ομάδων της Θεσσαλονίκης, Άρης, ΧΑΝΘ, Ηρακλής και Ανατόλια».
Ο πρώτος αγώνας ήταν μεταξύ του «Άρεως» και του «Ανατόλια», ο οποίος έληξε 71-65 υπέρ του «Άρεως», με τον δεύτερο αγώνα να είναι ανάμεσα στο «Ηρακλή» και τη «ΧΑΝΘ», με νικητή τον Ηρακλή με 108-75». «Όλες οι ομάδες είχαν εξαιρετικές επιδόσεις, τόσο οι νικητές όσο και οι ηττημένοι», τόνισε η «Μακεδονία».
«Η Α’ Εθνική ενώνει το μπάσκετ σε ολόκληρη την Ελλάδα, προάγει το άθλημα και ενθαρρύνει την εξάπλωσή του σε όλη τη χώρα, βοηθώντας το ελληνικό μπάσκετ να γίνει μεγάλη δύναμη», επισημαίνει ο Θόδωρος Ροδόπουλος, που αγωνίστηκε στην πρώτη αγωνιστική του «παρθενικού» Πρωταθλήματος με την ΧΑΝΘ και στη συνέχεια καθοδήγησε ομάδες όπως ΠΑΟΚ, Ηρακλής και Δημόκριτο μεταξύ άλλων ως προπονητής.
«Η Ελλάδα, μια χώρα 8-9 εκατομμυρίων πολιτών, σημείωσε επιτυχίες στο μπάσκετ που δεν έχουν επιτύχει χώρες 30-40 εκατομμυρίων», υπογραμμίζει ο Ροδόπουλος και συνεχίζει: «Και η Α’ Εθνική ήταν καίρια σε αυτή την πορεία».
«Πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με αφοσίωση για να διατηρήσουμε ψηλά το ελληνικό μπάσκετ», τονίζει ο Ροδόπουλος, ο οποίος διοργάνωσε το 1982 το πρώτο καλοκαιρινό καμπ στην Ελλάδα, το «Salonica Camp», και το 1988 ίδρυσε την ακαδημία «Αστέρια», απ’ όπου προέκυψε ο Ντίνος Μήτογλου.
«Η δημιουργία της Α’ Εθνικής βοήθησε στην αύξηση του ανταγωνισμού και στην εξάπλωση του άθλήματος, ενώ σταδιακά εισήλθαν από τη δεκαετία του ’70 και ομάδες από την επ