Η Ολλανδία βρίσκεται μπροστά σε μια νέα πολιτική εποχή, καθώς το κεντρώο κόμμα D66, υπό την ηγεσία του 38χρονου Ρομπ Γέτεν, αναδείχθηκε πρώτο στις εθνικές εκλογές. Η επικράτηση αυτή ερμηνεύεται ως σαφής επιλογή της ολλανδικής κοινωνίας υπέρ της μετριοπάθειας και της σταθερότητας, σε αντίθεση με τις ακροδεξιές τάσεις που έχουν ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη. Ο Γέτεν, με το όραμά του για μια «πράσινη και προοδευτική» Ολλανδία, αναλαμβάνει τώρα το κρίσιμο έργο του σχηματισμού κυβέρνησης, ένα δύσκολο εγχείρημα σε ένα κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο.

Εκλογικό αποτέλεσμα και πολιτικό μήνυμα

Οι εθνικές εκλογές στην Ολλανδία εξελίχθηκαν σε ένα πραγματικό πολιτικό θρίλερ, με το D66 του Ρομπ Γέτεν να εξασφαλίζει την πρωτιά έναντι του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας (PVV) του Γκερτ Βίλντερς. Αυτή η επικράτηση σηματοδοτεί μια σημαντική στροφή για την ολλανδική πολιτική σκηνή:

• Το D66, ένα κόμμα φιλοευρωπαϊκού προσανατολισμού, αντιπροσωπεύει την επιθυμία για συνεργασία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
• Η ήττα του PVV υποδηλώνει μια απόρριψη του λαϊκισμού και των ακραίων θέσεων, παρά τη συνεχιζόμενη διείσδυση της ακροδεξιάς σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
• Το αποτέλεσμα ενισχύει την τάση για κεντρώες πολιτικές δυνάμεις στην Ολλανδία, αναδεικνύοντας την προτίμηση των ψηφοφόρων για λύσεις που βασίζονται στον διάλογο και τον ρεαλισμό.

Ο Ρομπ Γέτεν: Προφίλ ενός ανερχόμενου ηγέτη

Ο Ρομπ Γέτεν, σε ηλικία μόλις 38 ετών, εκπροσωπεί τη νέα γενιά της ολλανδικής πολιτικής. Η πορεία του μέχρι την πρωτιά δεν ήταν ανέφελη, αλλά χαρακτηρίζεται από μια εντυπωσιακή άνοδο και μεταμόρφωση:

• Ξεκίνησε την πολιτική του διαδρομή σε νεαρή ηλικία, αφού εργάστηκε στην εταιρεία ProRail του ολλανδικού σιδηροδρομικού δικτύου.
• Το 2017 εξελέγη βουλευτής και σύντομα αναδείχθηκε σε Υπουργό Κλίματος στην κυβέρνηση του Μαρκ Ρούτε.
• Το 2023, παρά μια εκλογική αποτυχία για το D66, η οποία του απέφερε το προσωνύμιο «Ρομπότ Γέτεν» λόγω της συγκρατημένης του στάσης, κατάφερε να μετασχηματίσει την εικόνα του, εμφανιζόμενος πιο εξωστρεφής και επικοινωνιακός.
• Αν καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση, θα γίνει ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος πρωθυπουργός της Ολλανδίας, ένα γεγονός που, αν και ο ίδιος δεν έχει αναδείξει σε πολιτικό του ζήτημα, στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα αποδοχής και ισότητας.

Analysis: Η εξέλιξη του Γέτεν από έναν «άκαμπτο» πολιτικό σε έναν χαμογελαστό νικητή υποδηλώνει την προσαρμοστικότητα και την ικανότητά του να εξελίσσεται, χαρακτηριστικά απαραίτητα για την απαιτητική ολλανδική πολιτική σκηνή.

Βασικές προκλήσεις και προτεραιότητες

Ο Γέτεν καλείται να αντιμετωπίσει κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν την ολλανδική κοινωνία, εστιάζοντας σε:

• Στεγαστική κρίση: Η Ολλανδία αντιμετωπίζει έλλειμμα άνω των 400.000 κατοικιών. Ο Γέτεν δεσμεύτηκε να «χτίσει δέκα νέες πόλεις» για να μετριάσει το πρόβλημα και να μειώσει το κόστος ζωής, ιδίως για τους νέους.
• Κλιματική μετάβαση: Στοχεύει σε μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050, αναζωογονώντας την πράσινη πολιτική.
• Ευρωπαϊκή συνεργασία: Ως φιλοευρωπαίος πολιτικός, ο Γέτεν θα επιδιώξει την ενίσχυση της θέσης της Ολλανδίας εντός της ΕΕ.

Προσωπικότητα και πολιτικό στυλ

Οι πολιτικοί του φίλοι τον συγκρίνουν με τον πρώην πρωθυπουργό και νυν επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, χαρακτηρίζοντάς τον «μίνι Μαρκ Ρούτε». Η αναλογία αυτή αναφέρεται στο ρεαλιστικό, ψύχραιμο και συγκρατημένο του στυλ. Ο Γέτεν, όπως ο Ρούτε, φέρεται να προτιμά την πρακτική επίλυση προβλημάτων έναντι της ιδεολογικής πόλωσης.
In the author’s assessment: Η ικανότητα του Γέτεν να διατηρεί την ψυχραιμία του, ακόμη και υπό πίεση, όπως φάνηκε από την αντίδρασή του σε ένα ατυχές προεκλογικό σχόλιο για την πριγκίπισσα Αμαλία (το οποίο ζήτησε άμεσα συγγνώμη), υποδηλώνει μια προσωπικότητα που μπορεί να διαχειριστεί τις προκλήσεις της πρωθυπουργίας με μετριοπάθεια και υπευθυνότητα.

Το μέλλον της Ολλανδίας

Με την έναρξη των διερευνητικών επαφών για τον σχηματισμό κυβέρνησης, η Ολλανδία εισέρχεται σε μια περίοδο που απαιτεί σύνεση και συναινετικές λύσεις. Ο Ρομπ Γέτεν, με τη μεθοδικότητα και την προοδευτική του ατζέντα, φιλοδοξεί να οδηγήσει τη χώρα σε μια εποχή ισορροπίας και αναπτυξιακής δυναμικής, αναδεικνύοντας εκ νέου την ευρωπαϊκή της ταυτότητα μετά από χρόνια πολιτικής πόλωσης. Το στοίχημα είναι μεγάλο, αλλά η ενέργεια και το όραμα του νέου ηγέτη προδιαγράφουν ένα ενδιαφέρον πολιτικό μέλλον για την Ολλανδία.