Η μάστιγα της σχολικής βίας συνεχίζει να ταλανίζει την ελληνική κοινωνία, αναδεικνύοντας τις ελλείψεις στα συστήματα πρόληψης και αντιμετώπισής της. Ένα πρόσφατο περιστατικό σε δημοτικό σχολείο της Θεσσαλονίκης φέρνει εκ νέου στο προσκήνιο την αγωνία γονέων και εκπαιδευτικών, καθώς ένας 11χρονος μαθητής φέρεται να δέχθηκε επίθεση από συμμαθητές του, με τη μητέρα του να καταγγέλλει συστηματικό εκφοβισμό και αδράνεια από τη σχολική μονάδα.
Συστηματικός Εκφοβισμός και Αδιαφορία;
Η υπόθεση αφορά έναν 11χρονο μαθητή δημοτικού σχολείου στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος, σύμφωνα με τη μητέρα του, κα Ελένη Σιώπη, υφίσταται bullying τα τελευταία τρία χρόνια. Το αποκορύφωμα της κατάστασης ήρθε με ένα περιστατικό σωματικής βίας κατά τη διάρκεια διαλείμματος, όταν, όπως περιγράφει η μητέρα στον ΑΝΤ1: «Ο γιος μου περίμενε να μπει στην τάξη, όταν ένα παιδί τον χτύπησε με μπουνιά στο κεφάλι. Έπεσε κάτω και, ενώ σηκώθηκε, ένα άλλο παιδί συνέχισε να τον χτυπά».
Ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι η σχολική διεύθυνση, παρά την παρουσία δασκάλου στο προαύλιο που έγινε μάρτυρας του συμβάντος, δεν ενημέρωσε τη μητέρα για την επίθεση. Η κα Σιώπη δηλώνει ότι έμαθε τι συνέβη μόνο όταν πήγε να παραλάβει το παιδί της, ενώ καταγγέλλει πως η απάντηση της διευθύντριας στις ανησυχίες της ήταν «μάθετε στο παιδί σας να μην δίνει σημασία». Ακόμη πιο προβληματική είναι η φερόμενη δήλωση της διεύθυνσης ότι «τα παιδιά που τον χτυπούν είναι από καλές οικογένειες», υπονοώντας ενδεχομένως μια διάκριση ή δικαιολόγηση της συμπεριφοράς.
Αδράνεια των Θεσμών και Αίσθηση Αδικίας
Η μητέρα του μαθητή προχώρησε σε καταγγελία στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, ωστόσο, όπως υποστηρίζει, αντιμετώπισε αδιαφορία. Μάλιστα, φέρεται να της απαγορεύτηκε η παρουσία έξω από το σχολείο, γεγονός που προκαλεί εύλογα ερωτήματα για το πώς μπορούν οι γονείς να προστατεύσουν τα παιδιά τους σε ανάλογες καταστάσεις.
Analysis: Η αίσθηση της αδικίας και η έλλειψη υποστήριξης από τους αρμόδιους φορείς συχνά οδηγούν τους γονείς σε απόγνωση. Το ζήτημα της σχολικής βίας απαιτεί συστηματική προσέγγιση από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς – σχολική κοινότητα, εκπαιδευτικούς, γονείς και την πολιτεία – καθώς και σαφή πρωτόκολλα διαχείρισης.
Ευρύτερες Διαστάσεις του Προβλήματος
Το συγκεκριμένο περιστατικό δεν είναι μεμονωμένο. Η κα Σιώπη αναφέρει ότι και άλλοι μαθητές έχουν βιώσει εκφοβισμό στο ίδιο σχολείο, αλλά οι περισσότεροι γονείς επιλέγουν να σιωπούν.
Analysis: Η σιωπή των θυμάτων και των οικογενειών τους είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του bullying. Ο φόβος της περαιτέρω στοχοποίησης, η έλλειψη εμπιστοσύνης στους σχολικούς μηχανισμούς ή ακόμη και η αμηχανία, συμβάλλουν στη διαιώνιση του φαινομένου. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι η εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων πρόληψης και αντιμετώπισης, καθώς και η ενθάρρυνση της αναφοράς περιστατικών, είναι ζωτικής σημασίας. Το Πρωτόκολλο Διαχείρισης Σχολικής Βίας, που εφαρμόζεται σε ορισμένα σχολεία, συνήθως περιλαμβάνει:
* Άμεση παρέμβαση των εκπαιδευτικών.
* Ενημέρωση και συνεργασία με τους γονείς.
* Ψυχολογική υποστήριξη θύματος και θύτη.
* Επιβολή παιδαγωγικών μέτρων, όπου χρειάζεται.
Τι Μπορεί να Γίνει;
Το περιστατικό στη Θεσσαλονίκη υπογραμμίζει την επιτακτική ανάγκη για:
* Εντατική επιμόρφωση εκπαιδευτικών: Για την αναγνώριση, πρόληψη και διαχείριση περιστατικών bullying.
* Σαφή πρωτόκολλα αντιμετώπισης: Τα σχολεία πρέπει να έχουν συγκεκριμένες διαδικασίες για την αναφορά, διερεύνηση και αντιμετώπιση κάθε περιστατικού σχολικής βίας.
* Ενεργή συμμετοχή των γονέων: Δημιουργία διαύλων επικοινωνίας και εμπιστοσύνης μεταξύ σχολείου και οικογένειας.
* Ψυχοκοινωνική υποστήριξη: Πρόσβαση σε σχολικούς ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς για μαθητές και οικογένειες.
In the author’s assessment: Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της σχολικής βίας δεν είναι απλώς θέμα πειθαρχίας, αλλά βαθύτερου κοινωνικού και παιδαγωγικού προβληματισμού. Απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση που να ενισχύει την ενσυναίσθηση, τον σεβασμό και την αλληλεγγύη στην σχολική κοινότητα. Η ανεκτικότητα σε τέτοια φαινόμενα υπονομεύει το εκπαιδευτικό έργο και τραυματίζει ανεπανόρθωτα την ψυχή των παιδιών.