H ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας παραμένει ένα από τα πλέον ακανθώδη και πολυσυζητημένα ζητήματα της εποχής μας, με τις προσπάθειες άρσης του αποκλεισμού να συναντούν συχνά δυσκολίες και εντάσεις. Μια τέτοια αποστολή, η Global Sumud Flotilla, κατέγραψε πρόσφατα μια ακόμα περίπτωση σύλληψης ακτιβιστών σε διεθνή ύδατα, αναδεικνύοντας τις πολύπλοκες διαστάσεις του προβλήματος.
Η αποστολή της «Global Sumud Flotilla» και ο στόχος της
Η αποστολή «Global Sumud Flotilla» ξεκίνησε με στόχο την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, επιχειρώντας να σπάσει τον υφιστάμενο ναυτικό αποκλεισμό. Σύμφωνα με μαρτυρίες, τα σκάφη μετέφεραν, μεταξύ άλλων, βρεφικό γάλα, αναδεικνύοντας την επιτακτική ανάγκη για βασικά αγαθά στην αποκλεισμένη περιοχή. Στις αρχές Οκτωβρίου του 2025 (σ.σ. υποθέτουμε ότι πρόκειται για μελλοντική ημερομηνία καθώς η πηγή αναφέρει 08.10.2025) η συγκεκριμένη αποστολή έλαβε χώρα, με τον Έλληνα ακτιβιστή Ιάσονα Αποστολόπουλο να αποτελεί έναν εκ των συμμετεχόντων.
Η αναχαίτιση και οι ισχυρισμοί για κακομεταχείριση
Ο Ιάσονας Αποστολόπουλος, μιλώντας στο MEGA, περιέγραψε αναλυτικά τα γεγονότα της σύλληψης. Τα σκάφη της αποστολής, ενώ βρίσκονταν σε διεθνή ύδατα και πλησίαζαν την ακτή της Γάζας, έγιναν αντιληπτά από τις ισραηλινές δυνάμεις.
Αρχικά, σύμφωνα με τον ακτιβιστή:
- Τα ισραηλινά σκάφη χρησιμοποίησαν κανόνια νερού για να αναχαιτίσουν την πορεία τους.
- Μετά από ελιγμούς των ακτιβιστών, ακολούθησαν κυνηγητό και προσπάθειες πρόκλησης σύγκρουσης.
- Ακολούθησε περικύκλωση και κατάληψη του σκάφους, με στρατιώτες να σημαδεύουν τους επιβαίνοντες με όπλα.
Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν σε ισραηλινό λιμάνι. Οι συνθήκες κράτησης και μεταφοράς που περιέγραψε ο Ιάσονας Αποστολόπουλος είναι ιδιαίτερα σοβαρές:
- Οι ακτιβιστές φέρεται να κρατήθηκαν επί 6 ώρες δεμένοι, χωρίς πρόσβαση σε νερό, και αναγκάζονταν να κοιτούν προς τον δρόμο.
- Σε περίπτωση που κάποιος κοιτούσε ψηλά, φέρεται να δεχόταν χτυπήματα και φτυσίματα.
- Η μεταφορά έγινε σε κλούβα, με τους κρατούμενους γυμνούς (σ.σ. “χωρίς ρούχα” αναφέρει η πηγή αλλά δεν διευκρινίζεται αυτοβούλως ή κατόπιν εντολής/καταναγκασμού) και τα μάτια τους κλειστά, ενώ η ψύξη ήταν στο μέγιστο. Ο ακτιβιστής χαρακτήρισε αυτό ως “βασανιστήριο διά του ψύχους”.
- Ανησυχία εκφράστηκε για τους μεγαλύτερους σε ηλικία κρατούμενους, οι οποίοι προσπαθούσαν να επιβιώσουν αγκαλιασμένοι.
- Αναφέρθηκε επίσης άρνηση παροχής ιατρικής φροντίδας, ακόμη και για περιπτώσεις που απαιτούσαν ινσουλίνη. Η απάντηση που φέρεται να δόθηκε από Ισραηλινούς στρατιώτες ήταν: «δεν έχουμε γιατρούς για ζώα, δεν υπάρχουν κτηνίατροι στην περιοχή».
Η περίπτωση της Γκρέτα Τούνμπεργκ και η διεθνής διάσταση
Ανάμεσα στους συλληφθέντες ήταν και η παγκοσμίου φήμης ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ. Ο Ιάσονας Αποστολόπουλος περιέγραψε και τη δική της κακομεταχείριση: «Άρπαξαν την Γκρέτα, την τύλιξαν με σημαία του Ισραήλ, την πέταξαν κάτω, την έφτυναν και την έκαναν κύκλους ανάμεσα στους στρατιώτες που ούρλιαζαν πως εδώ είναι Ισραήλ. Την εξευτέλισαν αλλά δεν “μασάει”».
Αυτά τα περιστατικά φέρνουν στην επιφάνεια τις συζητήσεις για την ελευθερία της ναυσιπλοΐας σε διεθνή ύδατα και τα όρια της επέμβασης κρατικών αρχών. Η ισραηλινή πλευρά, από την πλευρά της, φέρεται να χαρακτήρισε τους συμμετέχοντες της αποστολής ως «τρομοκράτες της Χαμάς», μια κατηγορία που απορρίπτεται από τους ακτιβιστές.
Η “πρώτη γενοκτονία σε κάμερες” και η κυβερνητική στάση
Ο Ιάσονας Αποστολόπουλος τόνισε τη σημασία του γεγονότος χαρακτηρίζοντάς το ως την «πρώτη γενοκτονία που βλέπουμε ποτέ στις κάμερες», υπογραμμίζοντας την τεράστια κάλυψη των γεγονότων στη Γάζα από τα διεθνή μέσα.
Σε ερώτηση που αφορούσε το κόστος επιστροφής των ακτιβιστών στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα τη δήλωση του Παύλου Μαρινάκη, ο Αποστολόπουλος σχολίασε: «Ρίχνουν την ευθύνη στο άτομο, η κυβέρνηση δεν πρέπει να φροντίζει μόνο τους δικούς της».
Ανάλυση: Η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης σε τέτοια περιστατικά, ειδικά όταν εμπλέκονται Έλληνες πολίτες σε διεθνείς κρίσεις, αποτελεί συχνά θέμα συζήτησης. Η στάση του κράτους απέναντι σε πολίτες που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες με πολιτικό ή ανθρωπιστικό χαρακτήρα σε περιοχές υψηλής έντασης, εγείρει ερωτήματα για το πώς ορίζεται η κρατική προστασία και υποστήριξη. Το ζήτημα της ευθύνης για τα έξοδα επιστροφής, όπως αναφέρθηκε από τον ακτιβιστή, υποδηλώνει μια πιθανή έλλειψη σαφούς πρωτοκόλλου ή προθυμίας για πλήρη κάλυψη σε τέτοιες περιπτώσεις.
Οι επιπτώσεις και το μέλλον των ανθρωπιστικών αποστολών
Μετά από 4 ημέρες κράτησης, οι ακτιβιστές απελάθηκαν και επέστρεψαν στις χώρες τους αεροπορικώς, με την Γκρέτα Τούνμπεργκ να επιστρέφει μέσω Ελλάδας.
Στην εκτίμηση του συντάκτη: Το περιστατικό αυτό αναδεικνύει τις διαρκείς προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ανθρωπιστικές αποστολές με στόχο την άρση αποκλεισμών. Όχι μόνο οι κίνδυνοι που αφορούν τη σύλληψη και την κράτηση, αλλά και οι πιθανές κακομεταχειρίσεις και η έλλειψη πρόσβασης σε βασικά δικαιώματα, όπως η ιατρική περίθαλψη, συνιστούν μείζονα ζητήματα. Η διεθνής κοινότητα καλείται να επαναξιολογήσει τους μηχανισμούς προστασίας των ανθρωπιστικών αποστολών και την τήρηση του διεθνούς δικαίου σε περιοχές συγκρούσεων.