Η τραγωδία των Τεμπών, ένα χρόνο μετά, συνεχίζει να στοιχειώνει την ελληνική κοινωνία, αναδεικνύοντας σοβαρά ζητήματα λογοδοσίας, δικαιοσύνης και κράτους δικαίου. Η Μαρία Καρυστιανού, μητέρα θύματος, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτού του αγώνα, καταγγέλλοντας συστημικές παθογένειες και την άρνηση ανάληψης πολιτικών ευθυνών.
Ο Αγώνας για την Αλήθεια και η Κατάρρευση των Θεσμών
Η Μαρία Καρυστιανού, σε μια πρόσφατη συνέντευξη στην τηλεόραση της Ναυτεμπορικής, εξέφρασε με οδύνη την πεποίθησή της ότι οι θεσμοί στην Ελλάδα έχουν καταλυθεί και η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης έχει γίνει κενό γράμμα. Η απώλεια της κόρης της, όπως δήλωσε, την έχει καταστήσει πιο αποφασιστική στον αγώνα για την «αξία της ανθρώπινης ζωής, την αξιοπρέπεια και το κράτος δικαίου». Στο επίκεντρο των καταγγελιών της βρίσκεται η διαχείριση της υπόθεσης από την κυβέρνηση και τη δικαιοσύνη:
* Η κατηγορία περί «μεγάλου ψέματος» ότι “όλα έχουν απαντηθεί”.
* Η απουσία λογοδοσίας για τις πολιτικές ευθύνες, καθώς, στην εκτίμησή της, η κατηγορούμενοι περιορίζονται σε υπαλλήλους και στελέχη, όχι όμως σε όσους φέρουν την ευθύνη για την αποτροπή της εφαρμογής της Σύμβασης 717 για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων.
* Η αμφισβήτηση της σύνθεσης του δικαστηρίου, το οποίο, όπως κατήγγειλε, ορίστηκε από τον υπουργό Δικαιοσύνης.
* Η πεποίθησή της ότι η κυβέρνηση φέρει την «πολιτική ευθύνη» για την απώλεια τόσων ζωών.
Ερωτήματα για την Έρευνα και τις Αιτίες Θανάτου
Ένα από τα πιο σοβαρά σημεία της παρέμβασης της κ. Καρυστιανού αφορά την καθυστέρηση και την, κατά την άποψή της, πλημμελή διερεύνηση των αιτιών θανάτου. Ειδικότερα:
* Το αίτημα για εκταφή και ταυτοποίηση DNA, το οποίο, όπως υποστηρίζει, «σέρνεται» και απορρίπτεται με προσχηματικές δικαιολογίες.
* Η δήλωσή της ότι «δεν ξέρει καν από τι πέθανε το παιδί μου», παρότι, όπως σημείωσε, ένα ηχητικό δείχνει ότι η κόρη της ζούσε μετά τη σύγκρουση.
* Η εκτίμηση ότι πολλοί άνθρωποι χάθηκαν εξαιτίας της έκρηξης και της πυρκαγιάς, περιστατικά τα οποία, όπως τονίζει, δεν περιλαμβάνονται στις κατηγορίες της δίκης.
* Η πεποίθηση ότι υπάρχει άρνηση να δημοσιοποιηθεί το βίντεο του εμπορικού τρένου, καθώς «ξέρουν τι μετέφερε».
Καθυστερήσεις, Συγκάλυψη και Κοινωνική Αντίδραση
Η Μαρία Καρυστιανού κατήγγειλε επίσης τις καθυστερήσεις στη διερεύνηση των πορισμάτων, υποστηρίζοντας ότι ο ανακριτής «αρχειοθετεί κρίσιμα στοιχεία» επί δυόμισι χρόνια. Χαρακτήρισε τη διαδικασία «παρωδία» με στόχο τη συγκάλυψη ευθυνών.
Ένα ακόμη ζήτημα που ανέδειξε είναι η περίπτωση του Πάνου Ρούτσι, ο οποίος συνεχίζει την απεργία πείνας παρά την επιδείνωση της υγείας του. Η κ. Καρυστιανού εξέφρασε την ανησυχία της για την αδιαφορία των αρμοδίων, τονίζοντας ότι μόνο η κοινωνία κινητοποιείται, αποδεικνύοντας πως ο αγώνας της οικογένειας των θυμάτων έχει μετατραπεί σε ένα ευρύτερο κίνημα διεκδίκησης δικαιοσύνης.
Analysis: Η Πολιτική Διάσταση και η Κριτική σε Υπουργούς
Η κ. Καρυστιανού δεν δίστασε να προχωρήσει σε προσωπική κριτική κατά του Υπουργού Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, κατηγορώντας τον ότι «βλέπει τα πάντα με κοστολόγηση ψήφων». Αυτή η δήλωση υπογραμμίζει την ευρύτερη αίσθηση που επικρατεί σε μερίδα της κοινής γνώμης ότι η διαχείριση της υπόθεσης έχει πολιτικά κίνητρα και αποσκοπεί στην ελαχιστοποίηση του πολιτικού κόστους για την κυβέρνηση. Η ανυποχώρητη στάση της κ. Καρυστιανού, η οποία δηλώνει ρητά πως δεν έχει κομματικές επιδιώξεις, αλλά επιμένει σε «υπερκομματικό αίτημα για αλήθεια», αναδεικνύει την ανάγκη για έναν ειλικρινή διάλογο πέρα από κομματικές γραμμές σε ζητήματα που αφορούν τη δημόσια ασφάλεια και τη δικαιοσύνη.
Ευρύτερες Επιπτώσεις και Προκλήσεις
Η τραγωδία των Τεμπών και ο συνεχιζόμενος αγώνας των συγγενών των θυμάτων έχουν αναδείξει με δραματικό τρόπο τις χρόνιες παθογένειες του ελληνικού κράτους, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά:
* Την ασφάλεια των υποδομών: Η Σύμβαση 717, που αφορούσε την αναβάθμιση των συστημάτων ασφαλείας στον σιδηρόδρομο, παραμένει ένα κεντρικό σημείο διαφωνίας και έρευνας.
* Την λογοδοσία στην πολιτεία: Η απουσία άμεσων πολιτικών παραιτήσεων ή αναλήψεων ευθυνών έχει δημιουργήσει ένα κλίμα δυσπιστίας.
* Την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης: Οι κατηγορίες περί παρεμβάσεων στον ορισμό των δικαστών και την καθυστέρηση της έρευνας ενισχύουν την ανάγκη για διαφάνεια και αμεροληψία.
Η υπόθεση των Τεμπών, πέρα από την ποινική της διάσταση, αποτελεί ένα κρίσιμο τεστ για το ελληνικό κράτος δικαίου και την ικανότητά του να διασφαλίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς.