Το σκάνδαλο των παράνομων αγροτικών επιδοτήσεων αποκαλύπτει μια ζοφερή εικόνα απάτης, με την Κρήτη να αναδεικνύεται σε επίκεντρο, συγκεντρώνοντας τη μερίδα του λέοντος των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών και πλήθους ΑΦΜ.

Η Σκοτεινή Πρωτιά της Κρήτης στο Σκάνδαλο Αγροτικών Επιδοτήσεων: Μια Αναλυτική Καταγραφή

Η αποκάλυψη του χάρτη των παράνομων αγροτικών επιδοτήσεων φέρνει στο φως μια δυσάρεστη πραγματικότητα για την Ελλάδα, αναδεικνύοντας την Κρήτη ως τον κύριο αρνητικό πρωταγωνιστή. Από το σύνολο των 1.036 Αριθμών Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) που φέρονται να εισέπραξαν αχρεωστήτως ενισχύσεις, οι 850 εντοπίζονται στο νησί. Το γεγονός αυτό καθιστά την Κρήτη όχι απλώς μία περίπτωση, αλλά το επίκεντρο ενός συστηματικού φαινομένου, καθώς απορρόφησε το συντριπτικό ποσό των 17,23 εκατομμυρίων ευρώ από τα συνολικά 22,67 εκατομμύρια ευρώ του σκανδάλου. Πρόκειται για μια αναλογία που ξεπερνά το 75% του συνολικού παράνομου ποσού, υποδεικνύοντας μια εκτεταμένη και πιθανώς καλά οργανωμένη απάτη.

Γεωγραφική Κατανομή και Οικονομικό Αποτύπωμα της Απάτης

Η ανάλυση των στοιχείων, όπως αυτά δημοσιοποιήθηκαν, προσφέρει μια λεπτομερή εικόνα της γεωγραφικής κατανομής των παράνομων επιδοτήσεων:

• Κρήτη: 850 ΑΦΜ, με συνολικό ποσό 17,23 εκατ. ευρώ. Από αυτά, 273 ΑΦΜ έλαβαν ποσά άνω των 20.000 ευρώ, ενώ 577 κάτω των 20.000 ευρώ.
• Δυτική Μακεδονία: Παρότι μόνο 7 ΑΦΜ εμπλέκονται, το ποσό ανέρχεται σε 1,31 εκατ. ευρώ, γεγονός που υποδηλώνει υψηλά ποσά ανά ΑΦΜ (6 εξ αυτών άνω των 20.000 ευρώ).
• Κεντρική Μακεδονία: 53 ΑΦΜ με 996 χιλ. ευρώ.
• Αττική: 46 ΑΦΜ με 761 χιλ. ευρώ.
• Θεσσαλία: 20 ΑΦΜ με 989 χιλ. ευρώ, επίσης με υψηλό μέσο όρο ανά ΑΦΜ.
• Λοιπές Περιφέρειες: Τα ποσά είναι σημαντικά χαμηλότερα, ενδεικτικά:
  • Στερεά Ελλάδα: 22 ΑΦΜ, 341 χιλ. ευρώ.
  • Ήπειρος: 4 ΑΦΜ, 228 χιλ. ευρώ.
  • Πελοπόννησος: 5 ΑΦΜ, 64 χιλ. ευρώ.
  • Ιόνια Νησιά: 2 ΑΦΜ, 40,9 χιλ. ευρώ.
  • Βόρειο Αιγαίο: 2 ΑΦΜ, 27,1 χιλ. ευρώ.
  • Νότιο Αιγαίο: 1 ΑΦΜ, 12,9 χιλ. ευρώ.

Συνολικά, από τα 1.036 ΑΦΜ, οι 343 έλαβαν παράνομα ποσά άνω των 20.000 ευρώ, ενώ οι 693 κάτω από αυτό το όριο. Ως άμεση συνέπεια των εντοπισμών, ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, επιβεβαίωσε τη δέσμευση των περιουσιών των εμπλεκόμενων φυσικών προσώπων, ένα μέτρο ζωτικής σημασίας για την ανάκτηση των παρανόμως εισπραχθέντων.

Μεθοδολογίες Απάτης και η Απάντηση των Αρχών

Η πρώτη φάση της έρευνας της Δίωξης Οικονομικών Εγκλημάτων (ΕΛ.ΑΣ.) ανέδειξε ένα ευρύ φάσμα μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν για την εξαπάτηση του μηχανισμού πληρωμών. Οι πιο συνηθισμένες περιλαμβάνουν:

• Παραποίηση κυριότητας αγροτεμαχίων: Με ψευδείς δηλώσεις ή παρακάμψεις τίτλων ιδιοκτησίας.
• Δηλώσεις γης θανόντων: Αξιοποιώντας ανύπαρκτα ή αμφισβητούμενα κληρονομικά δικαιώματα.
• Ψευδής δήλωση ζωικού κεφαλαίου: Για είσπραξη ενισχύσεων βασισμένων σε ανύπαρκτα ή υπερτιμημένα κοπάδια.
• «Μοναδικές αιτήσεις»: Από δικαιούχους που δεν πληρούσαν τα απαιτούμενα κριτήρια επιλεξιμότητας.
• Δηλώσεις εκμεταλλεύσεων εκτός έδρας διαμονής ή επαγγελματικής δραστηριότητας: Με σκοπό την τεχνητή διεύρυνση των δικαιωμάτων επιδότησης.

Το Υπουργείο, αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα και το εύρος του φαινομένου, ανακοίνωσε τη σύσταση ειδικής ομάδας στη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος. Η ομάδα αυτή θα έχει την αποστολή να επικαιροποιήσει τα κριτήρια εντοπισμού «ύποπτων» ΑΦΜ, να ιχνηλατήσει τυχόν οργανωμένες ομάδες που δρουν στο παρασκήνιο, και να χαρτογραφήσει νέες τεχνικές απάτης. Ο διττός στόχος είναι η αποτελεσματική πρόληψη νέων εκτροπών και η ταχύτατη ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.

Προβληματισμοί και Μηνύματα

Το μέγεθος της υπόθεσης στην Κρήτη εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τους μηχανισμούς ελέγχου και την πιθανότητα ύπαρξης συστηματικής οργάνωσης της απάτης. Η ένταση των αγροτικών δραστηριοτήτων, η ύπαρξη μεγάλων εκτατικών εκμεταλλεύσεων και η «ωριμότητα» μεσολαβητικών κυκλωμάτων στην περιοχή, μπορούν εν μέρει να εξηγήσουν την ανωμαλία. Ωστόσο, μόνο μια σε βάθος ποινική και διοικητική διερεύνηση μπορεί να φωτίσει πλήρως τον πραγματικό μηχανισμό πίσω από αυτές τις πράξεις.

Ο κ. Χρυσοχοΐδης έστειλε ένα σαφές μήνυμα μηδενικής ανοχής, τονίζοντας ότι οι αγροτικοί πόροι, τόσο οι εθνικοί όσο και οι ευρωπαϊκοί, δεν αποτελούν λάφυρο για κανέναν. Η αποφασιστικότητα των αρχών να προστατεύσουν αυτούς τους πόρους και να αποδώσουν δικαιοσύνη είναι πλέον πιο εμφανής από ποτέ.