Οι θαλάσσιες μολύνσεις από βακτήρια Vibrio απειλούν την Ευρώπη καθώς η θάλασσα θερμαίνεται.

Η απειλή των βακτηρίων Vibrio στις ευρωπαϊκές θάλασσες

Τα βακτήρια Vibrio, που παραδοσιακά αναπτύσσονταν μόνο στη Βαλτική Θάλασσα, εξαπλώνονται σήμερα σε όλο και περισσότερες παράκτιες περιοχές της Ευρώπης, προκαλώντας ανησυχία στις υγειονομικές αρχές. Η αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη αυτών των παθογόνων μικροοργανισμών σε υφάλμυρα και ζεστά παράκτια νερά.

Αίτια και συνέπειες της εξάπλωσης των Vibrio

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) εξηγεί ότι οι παράκτιες περιοχές όπου το αλμυρό και γλυκό νερό συνδυάζονται με υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλή αλατότητα δημιουργούν ιδανικό περιβάλλον για τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων Vibrio. Εκτός από τις παραδοσιακές ενδιαιτήματα στη Βαλτική, πλέον τα Vibrio έχουν ανιχνευθεί στη Βόρεια Θάλασσα και σε κλειστούς υδάτινους χώρους κολύμβησης.

Κίνδυνοι για την υγεία από τα βακτήρια Vibrio

• Λοιμώξεις από κατανάλωση: Η κατανάλωση ωμών ή μη επαρκώς μαγειρεμένων οστρακοειδών, όπως τα στρείδια, μπορεί να προκαλέσει βακτηριακή μόλυνση.
• Λοιμώξεις από επαφή με νερό: Το κολύμπι σε μολυσμένα νερά, ειδικά όταν υπάρχουν ανοικτές πληγές ή κοψίματα στο δέρμα, αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης.
• Ευπαθείς ομάδες: Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή χρόνια νοσήματα, ιδίως ηπατικών παθήσεων, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών όπως σήψη, λοιμώξεις αιμοφόρων αγγείων, ακόμα και σαρκοφάγα βακτήρια που μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και σε ακρωτηριασμό.

Στατιστικά στοιχεία και επιδημιολογικά δεδομένα στην Ευρώπη

Συγκριτικά, ο αριθμός κρουσμάτων Vibrio έχει αυξηθεί σημαντικά στη Βόρεια Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Το 2018 καταγράφηκαν 445 περιπτώσεις, σχεδόν τριπλάσιες από το μέσο όρο των 126 ετησίων κρουσμάτων κατά τα έτη 2014-2017. Το πραγματικό φορτίο της νόσου πιθανώς υποεκτιμάται λόγω υποαναφοράς, καθιστώντας την παρακολούθηση κρίσιμη.

Οδηγίες προστασίας από το ECDC

• Ασφαλής κατανάλωση θαλασσινών: Αποφυγή ωμών ή ανεπαρκώς μαγειρεμένων οστρακοειδών, εξασφαλίζοντας ότι τα θαλασσινά καταναλώνονται καλά μαγειρεμένα.
• Προστασία δέρματος: Αποφυγή κολύμβησης σε υφάλμυρα ή αλμυρά νερά όταν υπάρχουν ανοιχτές πληγές, καθώς και κάλυψη τους με αδιάβροχους επιδέσμους αν χρειαστεί.
• Ενημέρωση και εξέταση: Αναζήτηση άμεσης ιατρικής βοήθειας αν εμφανιστούν συμπτώματα μόλυνσης μετά από επαφή με ύδατα όπου ευδοκιμούν τα Vibrio.
• Προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές: Αναγνώριση της ανάγκης για μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στη δημόσια υγεία και την παράκτια ασφάλεια.