Ενώ η παγκόσμια προσοχή στρέφεται σε άλλες κρίσεις, το Σουδάν βιώνει μια ανείπωτη τραγωδία, παγιδευμένο σε έναν εμφύλιο πόλεμο που μαίνεται από τον Απρίλιο του 2023. Η χώρα, κάποτε σταυροδρόμι πολιτισμών, έχει μετατραπεί σε εφιάλτη, με τον ανθρώπινο πόνο να χτυπά ανελέητα τους πιο ευάλωτους: τα παιδιά.
Η Σκληρή Πραγματικότητα του Παιδικού Υποσιτισμού και η Επίλεκτη Επιβίωση
Στο Χαρτούμ, πρωτεύουσα που φέρει πλέον τα σημάδια του πολέμου, η εικόνα στα ελάχιστα εναπομείναντα νοσοκομεία, όπως το Μπασέρ, είναι αποκαρδιωτική. Διάδρομοι γεμάτοι παιδιά που παλεύουν για τη ζωή τους, θύματα του οξέος υποσιτισμού. Η Τουμά, μία 25χρονη μητέρα, βιώνει τον απόλυτο εφιάλτη. Με την κόρη της, Μαζάτζεντ, εξαντλημένη από την πείνα στην αγκαλιά της, ψιθυρίζει με απόγνωση: «Μακάρι να έκλαιγε. Δεν έχει κλάψει εδώ και μέρες». Η οικογένειά της αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το χωριό της, περίπου 200 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Χαρτούμ, αφήνοντας πίσω της κάθε περιουσιακό στοιχείο.
Ανάλυση: Η επιλογή που αναγκάστηκε να κάνει η Τουμά, να διαλέξει ποιό από τα δίδυμα παιδιά της θα λάβει τα σωτήρια αντιβιοτικά λόγω έλλειψης πόρων, είναι μια ακραία έκφανση της ανθρωπιστικής κρίσης. Υπογραμμίζει την κατάρρευση όχι μόνο των υποδομών υγείας, αλλά και της ίδιας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας στην προσπάθεια επιβίωσης.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, τρία εκατομμύρια παιδιά κάτω των πέντε ετών στο Σουδάν υποφέρουν από οξύ υποσιτισμό. Τα νοσοκομεία που λειτουργούν είναι υπερπλήρη, αδυνατώντας να ανταποκριθούν στις τρομακτικές ανάγκες.
Το Χαρτούμ: Από Εμπορικό Κέντρο σε Πεδίο Μάχης
Το Χαρτούμ, κάποτε ζωντανό κέντρο εμπορίου και πολιτισμού στις όχθες του Νείλου, έχει μετατραπεί σε ερείπια. Τανκς και καμένα αυτοκίνητα στους δρόμους, πυροβολισμοί αντικαθιστούν τα γέλια. Ο εμφύλιος πόλεμος μεταξύ του στρατού και των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) έχει ισοπεδώσει ζωές και υποδομές.
Ανάλυση: Η έκταση της καταστροφής στην πρωτεύουσα δείχνει την αποτυχία όλων των πλευρών να προστατεύσουν τον άμαχο πληθυσμό και τη μετατροπή αστικών κέντρων σε πεδία μάχης, μια τάση που παρατηρείται σε πολλαπλές σύγχρονες συγκρούσεις.
Η Ελπίδα Ανθίζει στα Ερείπια: Η Ανθεκτικότητα των Παιδιών
Παρά την καταστροφή, η ανθεκτικότητα των Σουδανών παιδιών είναι συγκλονιστική. Ο δωδεκάχρονος Ζάχερ, ο οποίος έχασε και τα δύο του πόδια σε βομβαρδισμό, κινείται με αναπηρικό αμαξίδιο στα χαλάσματα. Ονειρεύεται να αποκτήσει τεχνητά πόδια, να περπατήσει, να επιστρέψει στο σχολείο. Συγκινητικό είναι το γεγονός ότι παίζει ποδόσφαιρο στα γόνατα, υποστηρίζοντας τη Ρεάλ Μαδρίτης και τον Βινίσιους, διατηρώντας ένα κομμάτι αθωότητας στην καρδιά του πολέμου.
Σε ένα αυτοσχέδιο σχολείο μιας ερειπωμένης γειτονιάς, εθελοντές δάσκαλοι, όπως η πολύπειρη Αμάλ, προσπαθούν να προσφέρουν στα παιδιά μια αίσθηση κανονικότητας. «Τα παιδιά μιλούν τη γλώσσα του πολέμου», αναφέρει η δασκάλα, περιγράφοντας πώς χειρίζονται ραβδιά για να «πολεμήσουν» και εκφράζουν βία. Πολλά έρχονται νηστικά, όμως η απάντησή τους στο τι σημαίνει παιδική ηλικία είναι μια κραυγή ελπίδας: «Να παίζουμε. Να μαθαίνουμε. Να μη φοβόμαστε τις βόμβες.»
Ανάλυση: Η διατήρηση της παιδικότητας εν μέσω βαρβαρότητας, όπως αποτυπώνεται στην περίπτωση του Ζάχερ και των σχολείων στις ερειπωμένες γειτονιές, δεν είναι απλώς αξιοθαύμαστη. Αποτελεί υπενθύμιση της ψυχικής δύναμης του ανθρώπου και της εγγενούς ανάγκης για μάθηση, παιχνίδι και μια φυσιολογική ζωή, ακόμα και όταν όλα γύρω καταρρέουν. Ταυτόχρονα, αναδεικνύει την τεράστια ανάγκη για ψυχολογική υποστήριξη προς τα παιδιά αυτά, ώστε να μπορέσουν να επουλώσουν τα τραύματα του πολέμου όταν επιτέλους έρθει η ειρήνη.
Το Μέλλον σε Απόγνωση
Η κατάσταση στο Σουδάν είναι μια διαρκής υπενθύμιση του υψηλού ανθρώπινου κόστους των ενόπλων συγκρούσεων. Το αόρατο δράμα της πείνας, της στέρησης και της απώλειας της παιδικότητας εκτυλίσσεται μακριά από τους προβολείς, απαιτώντας άμεση διεθνή παρέμβαση.