Η πρόσφατη δημόσια συζήτηση γύρω από τον ηθοποιό Βασίλη Μπισμπίκη, μετά από ένα τροχαίο ατύχημα που ενεπλάκη στη Φιλοθέη, αναδεικνύει για άλλη μια φορά τα λεπτά όρια μεταξύ δημοσιογραφικού καθήκοντος, προσωπικής ηθικής και της πίεσης της επικαιρότητας. Πώς διαχειρίζονται τα μέσα ενημέρωσης ειδήσεις που αφορούν πρόσωπα της δημοσιότητας, ιδίως όταν αυτές συνδέονται με ιδιωτικές στιγμές ή δύσκολες καταστάσεις;

Δημοσιογραφία και ηθική: Το δίλημμα της συνέντευξης

Ο παρουσιαστής Γιώργος Λιάγκας, στην εκπομπή “Πρωινό” την Τετάρτη 8 Οκτωβρίου, αποκάλυψε πως διατηρεί ανταλλαγή μηνυμάτων με τον Βασίλη Μπισμπίκη τις δύο εβδομάδες που ακολούθησαν το τροχαίο. Παρά τη δυνατότητα και το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, ο Λιάγκας δήλωσε ότι δεν τόλμησε να ζητήσει συνέντευξη από τον ηθοποιό.

Αυτή η δήλωση υπογραμμίζει ένα κρίσιμο ερώτημα: Πότε η επιδίωξη του ρεπορτάζ υπερβαίνει την ανάγκη για προστασία της ιδιωτικότητας και της ψυχικής ηρεμίας του ατόμου; Ο Λιάγκας εξήγησε την απόφασή του, υποστηρίζοντας: “Δεν τόλμησα ποτέ –ενώ θα μπορούσα– δύο εβδομάδες να του ζητήσω συνέντευξη στα μηνύματα που έχουμε ανταλλάξει. Ξέρεις γιατί; Γιατί θεώρησα ότι θα τον παγιδεύσω και θα του κάνω κακό κι όχι καλό.”

Ανάλυση: Τα όρια της “περίστασης” στην κάλυψη

Η στάση του Γιώργου Λιάγκα, όπως την περιέγραψε, αποτελεί ένα παράδειγμα της εσωτερικής πάλης που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι. Ενώ η εξασφάλιση μιας αποκλειστικής δήλωσης είναι συχνά πρωταρχικός στόχος, η ηθική δημοσιογραφία απαιτεί την αξιολόγηση του ανθρωποκεντρικού αντίκτυπου. Στην περίπτωση του Βασίλη Μπισμπίκη, ένα τροχαίο ατύχημα, ανεξαρτήτως βαρύτητας, συνιστά μια στρεσογόνο κατάσταση. Η προσέγγιση σε τέτοιες στιγμές απαιτεί ευαισθησία, καθώς το άτομο είναι πιθανόν ευάλωτο.

Αυτό δεν σημαίνει αποφυγή της είδησης, αλλά διαφορετική διαχείριση:

• Προτεραιότητα στην ανθρώπινη διάσταση: Αναγνώριση της πιεστικής φάσης που διανύει το πρόσωπο.
• Αποφυγή εκμετάλλευσης: Να μην χρησιμοποιείται η αδυναμία του ατόμου για παραγωγή περιεχομένου.
• Σεβασμός στην ιδιωτικότητα: Ιδίως όταν δεν υπάρχουν στοιχεία άξια δημοσιογραφικής έρευνας που να επιβάλλουν περαιτέρω ενόχληση.

Το πλαίσιο του τροχαίου και οι επιπτώσεις στην εικόνα

Το τροχαίο ατύχημα του Βασίλη Μπισμπίκη στη Φιλοθέη, αν και τα ακριβή του αίτια και οι συνθήκες δεν έχουν γίνει εκτενώς γνωστές, αποτέλεσε ένα γεγονός που κινητοποίησε το ενδιαφέρον κοινού και μέσων. Για πρόσωπα της δημοσιότητας, τέτοια περιστατικά, ακόμη και αν είναι μικρής σημασίας, μπαίνουν αναπόφευκτα στο μικροσκόπιο.

Ανάλυση: Η διαχείριση της εικόνας μετά από ένα ατυχές γεγονός είναι κρίσιμη για κάθε δημόσιο πρόσωπο. Η αποφυγή υπερβολικής έκθεσης στα μέσα, ιδίως όταν το θέμα είναι προσωπικό και όχι επαγγελματικό, μπορεί να αποδειχθεί στρατηγικά σωστή. Η σιωπή ή η διακριτική στάση του Βασίλη Μπισμπίκη, σε συνδυασμό με την επιλογή του Λιάγκα να μην πιέσει για συνέντευξη, ενδέχεται να έχει συμβάλει στην αποφυγή περαιτέρω αρνητικής δημοσιότητας ή ερμηνειών.

Η σχέση δημοσιογράφου-καλλιτέχνη και η “φιλική” διάσταση

Ο Γιώργος Λιάγκας αναφέρθηκε επίσης στην προϋπάρχουσα σχέση του με τον Βασίλη Μπισμπίκη: “όταν γνωρίζω έναν άνθρωπο από το παρελθόν, γιατί έχουμε κάνει συνεντεύξεις μαζί, έχω πάει σε παραστάσεις του, τον εκτιμώ ως καλλιτέχνη, οφείλω να μιλάω μαζί του”. Αυτή η δήλωση φέρνει στο προσκήνιο τη συχνά ασαφή διάκριση μεταξύ επαγγελματικών και προσωπικών σχέσεων στον χώρο των media.

Ανάλυση: Η δημιουργία προσωπικών διαύλων επικοινωνίας μεταξύ δημοσιογράφων και προσώπων της δημοσιότητας είναι συχνή και μπορεί να διευκολύνει την πρόσβαση σε πληροφορίες. Ωστόσο, εγείρει και ερωτήματα για την αντικειμενικότητα και την αμεροληψία. Στην προκειμένη περίπτωση, η “μη εκμετάλλευση” αυτής της σχέσης από τον Λιάγκα για δημοσιογραφικούς σκοπούς, όπως περιγράφηκε, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα θετικό παράδειγμα διατήρησης της ηθικής στάσης απέναντι στον πάγο μεταξύ επαγγελματικού καθήκοντος και ανθρωπιάς.