Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι: από τη μία πλευρά, η τεράστια αναξιοποίητη δυναμική στον τομέα των κλινικών μελετών και του ιατρικού τουρισμού· από την άλλη, οι επίμονες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που φρενάρουν την ανάπτυξη. Πώς μπορεί η χώρα μας να μετατραπεί από ουραγός σε πρωταγωνιστής στην παγκόσμια αγορά υγείας;
Οι Κλινικές Μελέτες: Ένας Χρυσοφόρος Τομέας σε Αναμονή
Οι κλινικές μελέτες αποτελούν έναν παγκόσμιο οικονομικό μοχλό, με επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, για παράδειγμα, προσέλκυσε συνολικά 47 δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις από κλινικές μελέτες το 2022 και το 2023. Ωστόσο, η Ελλάδα, παρά το υψηλού επιπέδου επιστημονικό της δυναμικό, απορρόφησε μόλις 128 εκατομμύρια ευρώ την ίδια περίοδο, ποσοστό που αντιστοιχεί στο πενιχρό 0,27% του ευρωπαϊκού συνόλου. Αυτή η δυσανάλογη κατανομή αναδεικνύει μια χαμένη ευκαιρία τεράστιων διαστάσεων.
Αν η Ελλάδα κατάφερνε να αυξήσει τις ετήσιες επενδύσεις σε κλινικές μελέτες από τα σημερινά 120 εκατομμύρια ευρώ στα 500 εκατομμύρια ευρώ, οι επιπτώσεις θα ήταν εντυπωσιακές:
- Πρόσθετη αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ.
- Δημιουργία 23.000 νέων θέσεων εργασίας.
Analysis: Το χάσμα μεταξύ της τρέχουσας απόδοσης και του δυναμικού υποδηλώνει ότι η Ελλάδα υπολείπεται σημαντικά σε θεσμικό και λειτουργικό επίπεδο σε σύγκριση με άλλες χώρες της ΕΕ που προσελκύουν μεγαλύτερο μερίδιο επενδύσεων.
Κάθε χρόνο, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων εγκρίνει πάνω από 4.000 κλινικές δοκιμές, οι περισσότερες εκ των οποίων χρηματοδοτούνται από τη φαρμακοβιομηχανία. Αυτό υπογραμμίζει τη συνεχή και ισχυρή ζήτηση για ερευνητική δραστηριότητα, στην οποία η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να συμμετέχει ενεργότερα.
Τα «Αγκάθια» της Γραφειοκρατίας και τα Θετικά Βήματα
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κύρια αιτία που η Ελλάδα παραμένει «ουραγός» είναι τα γραφειοκρατικά εμπόδια και οι χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης. Αυτοί οι παράγοντες λειτουργούν αποτρεπτικά για επενδυτές και φαρμακευτικές εταιρείες που αναζητούν ταχύτητα και αποτελεσματικότητα.
Ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ), Γιώργος Πατούλης, επεσήμανε την ανάγκη αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων της χώρας: «Η Ελλάδα διαθέτει αξιόλογες πανεπιστημιακές και νοσοκομειακές δομές, υψηλού επιπέδου επιστήμονες και ενδιαφέρον από τη φαρμακευτική βιομηχανία. Είναι χρέος μας να αξιοποιήσουμε αυτά τα πλεονεκτήματα».
Υπάρχουν, ωστόσο, και ενθαρρυντικά σημάδια. Τα τελευταία χρόνια, το Υπουργείο Υγείας έχει θεσμοθετήσει ένα νέο πλαίσιο για τις κλινικές μελέτες, το οποίο έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Αυτό το πλαίσιο είναι ζωτικής σημασίας για την απλοποίηση των διαδικασιών και την προσέλκυση περισσότερων επενδύσεων.
Ογκολογία και Ιατρικός Τουρισμός: Η “Αιχμή του Δόρατος”
Ένας τομέας όπου η Ελλάδα διαπρέπει και μπορεί να αποτελέσει την «αιχμή του δόρατος» είναι η ογκολογία και ο ιατρικός τουρισμός. Σε αντίθεση με άλλες χώρες, στην Ελλάδα οι ασθενείς με καρκίνο έχουν σημαντική πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες, γεγονός που ενισχύει τη θέση της χώρας ως προορισμού για ιατρικό τουρισμό, ειδικά στον ογκολογικό τομέα.
«Η Ελλάδα συνδυάζει υψηλού επιπέδου επιστημονικό δυναμικό, σύγχρονες υποδομές, αναγνωρισμένα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Πατούλης, προσθέτοντας: «Σε αυτά προστίθενται το φυσικό περιβάλλον και η πολιτιστική της κληρονομιά, δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο φροντίδας για ασθενείς από όλο τον κόσμο».
In the author’s assessment: Η συνέργεια μεταξύ προηγμένων ιατρικών υπηρεσιών, ειδικά στην ογκολογία, και της γενικότερης τουριστικής εμπειρίας, μπορεί να δημιουργήσει ένα μοναδικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την Ελλάδα στη διεθνή αγορά ιατρικού τουρισμού, προσελκύοντας ασθενείς που αναζητούν ποιοτική περίθαλψη σε ένα ευχάριστο περιβάλλον. Αυτή η προσέγγιση είναι ιδιαίτερα ελκυστική σε ασθενείς με μακροχρόνιες θεραπείες που απαιτούν συνεχή παρακολούθηση.
Διαρκής Διάλογος για την Ανάπτυξη
Τα παραπάνω θέματα αναδείχθηκαν σε ημερίδα με κεντρικό θέμα «Ογκολογία και Ιατρικός Τουρισμός: Μια Νέα Εποχή για την Ελλάδα της Υγείας», η οποία πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ) και της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Συνδιοργανωτές ήταν η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, η Ελληνική Εταιρεία Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας και το Ελληνικό Συμβούλιο Τουρισμού Υγείας – ΕΛΙΤΟΥΡ.
Η συνεχής συζήτηση και η συνεργασία μεταξύ φορέων υγείας, πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και της πολιτείας είναι καθοριστικής σημασίας για την υπέρβαση των υφιστάμενων εμποδίων και την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού της Ελλάδας στον ευαίσθητο και κρίσιμο τομέα της υγείας.