Ένα απίστευτο κατόρθωμα που αγγίζει τα όρια της ανθρώπινης φυσιολογίας και αναπνευστικής αντοχής σημειώθηκε στην Κροατία, θέτοντας ένα νέο παγκόσμιο ρεκόρ και στέλνοντας παράλληλα ένα ισχυρό οικολογικό μήνυμα.
Η Υπέρβαση των Ανθρώπινων Ορίων: 29 Λεπτά και 3 Δευτερόλεπτα κάτω από το Νερό
Σε μια επίδειξη εκπληκτικής αναπνευστικής αντοχής και σωματικού ελέγχου, ο Κροάτης ελεύθερος δύτης Βίτομιρ Μαρίτσιτς κατέρριψε κάθε προηγούμενο, παραμένοντας κάτω από το νερό για 29 λεπτά και 3 δευτερόλεπτα. Το ιστορικό αυτό επίτευγμα, που του εξασφάλισε μια περίοπτη θέση στο βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες, έλαβε χώρα στις 14 Ιουνίου στην παραθαλάσσια πόλη Οπατίγια. Η επίδοση του Μαρίτσιτς ξεπερνά το προηγούμενο παγκόσμιο ρεκόρ στην ίδια κατηγορία κατά σχεδόν πέντε ολόκληρα λεπτά, αναδεικνύοντας ένα επίπεδο φυσιολογικής προσαρμογής που μοιάζει να ανήκει σε θαλάσσια θηλαστικά παρά σε άνθρωπο.
Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του επιτεύγματος:
* Ο μέσος άνθρωπος αδυνατεί να κρατήσει την αναπνοή του για περισσότερο από ενάμιση λεπτό.
* Ακόμη και ένα ρινοδέλφινο, ένα ικανό θαλάσσιο θηλαστικό, μπορεί να κρατήσει την αναπνοή του για περίπου 10-12 λεπτά.
* Η επίδοση του Μαρίτσιτς *προσεγγίζει* τις ικανότητες θαλάσσιων ζώων όπως οι φώκιες, οι οποίες είναι εξειδικευμένες για παρατεταμένες καταδύσεις.
Η Επιστήμη πίσω από την Επίδοση: Οξυγόνωση και Προετοιμασία
Το “μυστικό” πίσω από την εκπληκτική αντοχή του Βίτομιρ Μαρίτσιτς δεν είναι μαγικό, αλλά βασίζεται σε προηγμένες τεχνικές προετοιμασίας και την εκμετάλλευση της ανθρώπινης φυσιολογίας. Πριν την κατάδυση, ο Μαρίτσιτς εφάρμοσε μια μέθοδο που ονομάζεται πριν-οξείδωση (pre-oxygenation): ανέπνευσε καθαρό οξυγόνο για δέκα λεπτά. Αυτή η διαδικασία αυξάνει δραματικά τη συγκέντρωση οξυγόνου στο αίμα του, σχεδόν πέντε φορές πάνω από το συνηθισμένο επίπεδο.
«Η τεχνική αυτή του επέτρεψε να παρατείνει την αντοχή του σε ακραίο βαθμό, αξιοποιώντας το πλάσμα του αίματος ως αποθήκη ζωτικής ενέργειας για τους ιστούς του σώματος», εξηγούν ειδικοί αναπνευστικής φυσιολογίας. Το πλούσιο σε οξυγόνο αίμα λειτουργεί ως “εφεδρική δεξαμενή” για την κάλυψη των μεταβολικών αναγκών του οργανισμού κατά τη διάρκεια της άπνοιας, επιβραδύνοντας την εμφάνιση της υποξίας (έλλειψης οξυγόνου στους ιστούς) και της υπερκαπνίας (συσσώρευσης διοξειδίου του άνθρακα).
Είναι εντυπωσιακό ότι, ακόμη και χωρίς την ειδική προετοιμασία με οξυγόνο, ο Κροάτης δύτης μπορεί να κρατήσει την αναπνοή του για πάνω από δέκα λεπτά με κανονικό αέρα. Αυτή η “φυσική” επίδοση είναι από μόνη της ένα τρομερό κατόρθωμα, υπερβαίνοντας κατά πολύ τις δυνατότητες του μέσου ανθρώπου. Ωστόσο, το παγκόσμιο ρεκόρ στην κατηγορία στατικής άπνοιας *χωρίς* πριν-οξείδωση εξακολουθεί να ανήκει στον Σέρβο Μπράνκο Πέτροβιτς, ο οποίος το 2014 πέτυχε 11 λεπτά και 35 δευτερόλεπτα.
Πέρα από το Ρεκόρ: Ένα Οικολογικό Μήνυμα και Μελλοντικές Προκλήσεις
Ο Βίτομιρ Μαρίτσιτς τόνισε ότι η πρωτοφανής αυτή προσπάθεια δεν είχε μονάχα μια αθλητική διάσταση. Σύμφωνα με δηλώσεις του, κύριος στόχος του ήταν να χρησιμοποιήσει την προσοχή που θα συγκέντρωνε το ρεκόρ, για να στρέψει την παγκόσμια κοινή γνώμη στην ανάγκη προστασίας των ωκεανών. «Οι ωκεανοί μας, οι πνεύμονες του πλανήτη, απειλούνται από την κλιματική κρίση και την ανεξέλεγκτη ρύπανση», δήλωσε ο Μαρίτσιτς, υπογραμμίζοντας την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση που διέπει μεγάλο μέρος της κοινότητας των ελεύθερων δυτών.
Το κατόρθωμα του Μαρίτσιτς δεν φαίνεται να αποτελεί το τελικό του σημείο. Ο ίδιος έχει ήδη αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιχειρήσει σύντομα να καταρρίψει και το ρεκόρ του Μπράνκο Πέτροβιτς, φέρνοντας τον ανθρώπινο οργανισμό ακόμα πιο κοντά στα όρια της φυσιολογίας και της αντοχής, σε μια συνεχή αναζήτηση της ανθρώπινης υπέρβασης. Οι επιδόσεις αυτές αναδεικνύουν το πόσο εύπλαστο και προσαρμοστικό μπορεί να είναι το ανθρώπινο σώμα υπό τις κατάλληλες συνθήκες εκπαίδευσης και ψυχικής προετοιμασίας.