Η σεισμική δραστηριότητα ανάμεσα στη Σαντορίνη και την Αμοργό έχει αυξηθεί σημαντικά, με πάνω από 6.400 σεισμούς να καταγράφονται από τις 26 Ιανουαρίου έως τις 3 Φεβρουαρίου, όπως αναφέρει η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ. Για παράδειγμα, στις 2 Φεβρουαρίου σημειώθηκαν άνω των 1.300 σεισμών, κάτι που ακολούθησε η ημέρα της 3ης Φεβρουαρίου με περισσότερους από 1.400 σεισμούς. Οι ειδικοί δηλώνουν ότι η δραστηριότητα αυτή εντάσσεται σε ένα σεισμικό σμήνος, χωρίς όμως να έχει καταγραφεί κάποιος κύριος σεισμός με μεγαλύτερη ένταση. Αντίθετα, παρατηρείται αύξηση στη συχνότητα των σεισμών, με τους μετασεισμούς να ακολουθούν τη συνήθη φθίνουσα τάση, με μέγεθος κατά μέσο όρο 0,5 μονάδες μικρότερο από τον κύριο σεισμό.
Δύο ευpossible κατευθύνσεις αναλύει η επιστημονική κοινότητα:
Μακροχρόνια εμφάνιση σεισμικού σμήνους – Το φαινόμενο αυτό ενδέχεται να συνεχιστεί για πολλές εβδομάδες ή και μήνες, με σταδιακή εξασθένηση της έντασης και της συχνότητας των δονήσεων, παίζοντας πολύ παρόμοιο ρόλο με αυτόν της Θήβας.
Δυνητικός ισχυρός σεισμός – Σε αυτή τη περίπτωση, η συνεχής σεισμική δραστηριότητα μπορεί να ενεργοποιήσει ένα σημαντικό ρήγμα στην περιοχή, οδηγώντας σε κύριο σεισμό. Μετά από αυτό, οι σεισμοί θα μπορούσαν να θεωρηθούν προσεισμικοί.
Παρά το γεγονός ότι η έντονη σεισμική δραστηριότητα συμβαίνει εντός του ηφαιστειακού τόξου του Νοτίου Αιγαίου, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι δεν συνδέεται άμεσα με κάποιο γνωστό ηφαιστειακό κέντρο. Πιο συγκεκριμένα, σχετίζεται με την ενεργοποίηση ενός κανονικού ρήγματος στη θαλάσσια λεκάνη της Ανύδρου, που έχει κατεύθυνση νοτιοδυτικά – βορειοανατολικά. Ένας από τους λόγους που προκαλούν σεισμικά σμήνη σε ηφαιστειακές περιοχές είναι η διείσδυση ρευστών, που διευκολύνουν τις διαρρήξεις των ρηγμάτων, σε συνδυασμό με την μεταφορά τάσης από τους τεκτονικούς σεισμούς.
Οι λεπτομέρειες της ανακοίνωσης:
Από τις 2 Φεβρουαρίου έως τις αρχές του 5ου Φεβρουαρίου 2025, η σεισμικότητα στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού παρουσίασε ακόμα μεγαλύτερη ένταση. Τα σεισμολογικά δεδομένα που αναλύθηκαν μέχρι την 3η Φεβρουαρίου αποκάλυψαν ότι στις 2 Φεβρουαρίου καταγράφηκαν περισσότερα από 1,300 σεισμοί και στις 3 Φεβρουαρίου άνω των 1,400, με συνολικό αριθμό περισσότερων από 6.400 σεισμών από τις 26 Ιανουαρίου. Από αυτούς, πάνω από 4,800 είχαν μέγεθος μεγαλύτερο από 1.0 και πάνω από 800 ήταν μεγεθών μεγαλύτερων από 2.5.
Ο αριθμός των σεισμών που υπερβαίνουν το Μ³2.5 αυξάνει καθημερινά, με τον αριθμό τους να κυμαίνεται από 0 έως 437 από τις 26 Ιανουαρίου έως τις 3 Φεβρουαρίου. Μάλιστα, στις 2 Φεβρουαρίου καταγράφηκαν 5 σεισμοί με μέγεθος Μ³4.5, 7 την επόμενη ημέρα και 9 στις 4 Φεβρουαρίου. Ο σεισμός με την μεγαλύτερη ένταση ήταν 4.6 στις 2 Φεβρουαρίου, και ακολούθησαν 3 σεισμοί με 4.9-5.0 και 4 με μέγεθος 4.8 στις 3 και 4 Φεβρουαρίου αντίστοιχα. Όσο για την 5η Φεβρουαρίου, οι σεισμικές δονήσεις στις πρωινές ώρες συνεχίζονται κοντά στην Ανύδρο, με πάνω από 30 σεισμούς και ο μεγαλύτερος να φτάνει το 4.4.
Η κατανομή των σεισμικών επικέντρων στις 2 Φεβρουαρίου ήταν αρχικά συγκεντρωμένη στο μέσο της διαδρομής Ανύδρου-Σαντορίνης, ενώ αργότερα μετατοπίστηκε προς τα βόρεια-ανατολικά της Ανύδρου. Στις 3 Φεβρουαρίου, η σεισμικότητα παρέμεινε κυρίως στα νοτιοδυτικά της Ανύδρου, αλλά παρατηρήθηκαν και μικρές ομάδες σεισμών σε περιοχές δυτικά και βόρεια. Τα δεδομένα από τις καθημερινές αναλύσεις δείχνουν πως η σεισμική δραστηριότητα έχει σταθεροποιηθεί στα δυτικά της Ανύδρου, με κάποιες μετατοπίσεις ανατολικά κατά τις 4 Φεβρουαρίου. Οι μετατοπίσεις των σεισμικών ζωνών φαίνεται να είναι αυξανόμενες με ταχύτητα περίπου 4-5 χλμ/ημέρα προς κατεύθυνση Β40°Α, επιβεβαιώνοντας την ενεργοποίηση πολλών περιοχών.
Η τρέχουσα σεισμική δραστηριότητα φαίνεται να φέρει τα χαρακτηριστικά ενός σεισμικού σμήνους, χωρίς να υπάρχει κάποιος προφανής κύριος σεισμός με μεγαλύτερη ένταση. Αντί για αυτό, ο ρυθμός των σεισμών συνεχώς αυξάνεται. Οι μετασεισμικές ακολουθίες ακολουθούν μια φθίνουσα χρονική κατανομή, με τους μεγαλύτερους μετασεισμούς συνήθως να έχουν μέγεθος κάτω από 0.5 συγκριτικά με τον κύριο σεισμό. Παρά την πιθανότητα εκδήλωσης μεγάλων σεισμών, υπάρχει και το σενάριο του σμήνους που μπορεί να παραμείνει εν εξελίξει για μήνες.
Αναγνωρίζεται όμως και η πιθανότητα το σμήνος αυτό να ενεργοποιήσει ένα διευρυμένο ρήγμα στην περιοχή, πυροδοτώντας έναν κύριο σεισμό, με τις προηγούμενες δονήσεις να αντιμετωπίζονται ως προσεισμικές. Παρά την έντονη σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται στον ηφαιστειακό κόσμο του Νοτίου Αιγαίου, το φαινόμενο διαπιστώνεται να μην σχετίζεται με κάποιο γνωστό ηφαίστειο αλλά με την ενεργοποίηση ρηγμάτων στην περιοχή της Ανύδρου. Οι σεισμικές ζώνες συχνά προκαλούνται από διείσδυση ρευστών, σε συνδυασμό με τυχόν τεκτονικές δυνάμεις που δημιουργούνται από τους σεισμούς.
Η ανίχνευση μικρών σεισμών αναμένεται να βελτιωθεί τις επόμενες ημέρες, καθώς οι φορείς του Ενιαίου Εθνικού Δικτύου Σεισμογράφων συνεργάζονται για την εγκατάσταση περισσότερων τοπικών σταθμών. Σημειώνεται ότι η παρακολούθηση της σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή Σαντορίνης-Αμοργού είναι σε πλήρη εξέλιξη, με μέλη των Εργαστηρίων Σεισμολογίας και Γεωφυσικής του ΕΚΠΑ να προγραμματίζουν επισκέψεις στην Ίο και τη Σαντορίνη για τη συντήρηση και εγκατάσταση σεισμογράφων, καθώς και για μετρήσεις εδαφικής παραμόρφωσης.