Στην Ιαπωνία, το 74% των νοικοκυριών διαχειρίζεται τον οικογενειακό προϋπολογισμό η σύζυγος.
Η Παράδοση του «Χαρτζιλικιού» στην Ιαπωνία: Όταν ο Ανδρας Παραδίδει τον Μισθό του
Σε μια εποχή όπου οι δυσκολίες είναι αυξανόμενες, ένα παγιωμένο κοινωνικό φαινόμενο στην Ιαπωνία συνεχίζει να υφίσταται: η παράδοση του άνδρα εργαζομένου να παραδίδει ολόκληρο τον μισθό του στη σύζυγο, η οποία αναλαμβάνει εξολοκλήρου τη διαχείριση των οικογενειακών οικονομικών. Αυτή η πρακτική ριζώνει βαθιά στις παραδοσιακές αντιλήψεις για τους ρόλους των φύλων, όπου ο άνδρας θεωρείται ο κύριος «κουβαλητής» και η γυναίκα υπεύθυνη για τον προγραμματισμό των εξόδων και τη συντήρηση της οικογένειας.
Η Γυναίκα στην Καρδιά της Οικονομικής Διαχείρισης
Σύμφωνα με έρευνα της Softbrain Field, ένα εντυπωσιακό 74% των οικογενειακών προϋπολογισμών στη χώρα διαχειρίζονται από γυναίκες, ανεξαρτήτως ηλικίας ή ύπαρξης παιδιών. Αυτό σημαίνει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ιαπωνίδων συζύγων επωμίζεται την πολύπλοκη ευθύνη του να διαχειριστεί τα χρήματα για όλες τις ανάγκες του νοικοκυριού.
Το Ιστορικό «Χαρτζιλίκι» και η Μείωσή του
Ως αντάλλαγμα για την παράδοση του μισθού του, ο άνδρας λαμβάνει ένα μηνιαίο «χαρτζιλίκι» για τα προσωπικά του έξοδα. Μια τραπεζική έρευνα της Shinsei Bank προσφέρει μια ενδιαφέρουσα εικόνα της εξέλιξης αυτού του «χαρτζιλικιού». Το 2011, το μέσο μηνιαίο ποσό ανερχόταν στα 39.600 γιεν. Συγκριτικά, το 1990, όταν ο ιαπωνικός μισθός είχε μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη, το ποσό αυτό ήταν σχεδόν διπλάσιο – στα 76.000 γιεν. Αυτή η δραστική μείωση αντανακλά τις επιπτώσεις της μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης στην Ιαπωνία και τις πιέσεις που ασκούνται στα εισοδήματα.
Δυσκολίες και Προκλήσεις σε ένα Μεταβαλλόμενο Οικονομικό Τοπίο
Αυτό το παραδοσιακό μοντέλο διαχείρισης αντιμετωπίζει πλέον σημαντικές προκλήσεις. Η αδυναμία των μισθών να συμβαδίσουν με το συνεχώς αυξανόμενο **κόστος ζωής** στην Ιαπωνία δημιουργεί μια καθημερινότητα γεμάτη οικονομικά διλήμματα και άγχη για τις συζύγους που διαχειρίζονται τον προϋπολογισμό. Πολλές οικογένειες δυσκολεύονται να καλύψουν ακόμη και τις βασικές τους ανάγκες, καθώς ο ιαπωνικός μισθός βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα σε όρους αγοραστικής δύναμης.
Η Στάση των Ανδρών και οι Εντάσεις στο Σπίτι
Παρά τις δυσκολίες, πολλοί άνδρες εξακολουθούν να αποφεύγουν την ενεργό συμμετοχή στη λήψη οικονομικών αποφάσεων, αφήνοντας το βάρος εξολοκλήρου στις συζύγους τους. Αυτή η στάση, αν και εδραιωμένη πολιτισμικά, μπορεί να εντείνει τις εντάσεις μέσα στο σπίτι. Οι γυναίκες καλούνται να διαχειριστούν λιγοστά μέσα για πολλές και αυξημένες ανάγκες, ενώ οι άνδρες, μη έχοντας πλήρη εικόνα του προϋπολογισμού, ενδέχεται να μην αντιλαμβάνονται το μέγεθος των δυσκολιών.
Ένα Μοντέλο σε Οικονομική Δοκιμασία
Η επιμονή σε παραδοσιακά πρότυπα ρόλων μέσα σε ένα οικονομικό τοπίο που αλλάζει γρήγορα δημιουργεί εύθραυστες ισορροπίες. Οι γυναίκες βρίσκονται συχνά μόνες μπροστά σε δύσκολες αποφάσεις, ενώ οι άνδρες βιώνουν παράλληλα οικονομική και προσωπική ανασφάλεια, καθώς εξαρτώνται από το «χαρτζιλίκι» τους. Παρότι η Ιαπωνία κάνει μικρά βήματα προς την προσαρμογή σε μια νέα οικονομική πραγματικότητα, η κοινωνική συνθήκη της «γυναίκας ταμία» μοιάζει να αντέχει ακόμη – ως κατάλοιπο μιας εποχής που πλέον απομακρύνεται. Το ερώτημα είναι αν και για πόσο μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί, όταν τα οικονομικά δεδομένα αλλάζουν τόσο ραγδαία.