Το Καμερούν παραμένει στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής, καθώς ο Πολ Μπιά, ο γηραιότερος εν ενεργεία πρόεδρος παγκοσμίως, επανεξελέγη για την όγδοη θητεία του. Αυτή η εξέλιξη, που τον κρατά στην εξουσία μέχρι τα 99 του χρόνια αν ολοκληρώσει τη θητεία, εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τη δημοκρατική υγεία της χώρας, τη σταθερότητα της περιοχής και το μέλλον της διακυβέρνησης στην Αφρική.

Η Επανεκλογή και τα Αμφιλεγόμενα Αποτελέσματα

Η πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση στο Καμερούν ολοκληρώθηκε με την ανακοίνωση των επίσημων αποτελεσμάτων από τον πρόεδρο του Συνταγματικού Συμβουλίου, Κλεμέντ Ατανγκάνα, τη Δευτέρα. Σύμφωνα με αυτά, ο incumbent Πολ Μπιά εξασφάλισε το 53,7% των ψήφων.

Ο βασικός του αντίπαλος, ο Ίσα Τσιρόμα Μπακάρι, πρώην υπουργός που αποχώρησε από την κυβέρνηση τον Ιούνιο, συγκέντρωσε το 35,2%. Ο Μπιά, ηγέτης του κυβερνώντος Λαϊκού Δημοκρατικού Κινήματος του Καμερούν (RDPC), αναμένεται να ορκιστεί στις 6 Νοεμβρίου στην πρωτεύουσα Γιαουντέ. Η επανεκλογή του σηματοδοτεί τη συνέχιση της μακρόχρονης διακυβέρνησής του, η οποία ξεκίνησε το 1982.

BREAKING: The world’s oldest president Paul Biya, 92 re-elected to an 8th term with 53.66% of the vote, Cameroon’s Constitutional Council says.

Opposition leader Issa Tchiroma who had declared victory got 35.2% pic.twitter.com/pRTpGEuDaM

— Larry Madowo (@LarryMadowo) October 27, 2025

Μια Εκλογική Διαδικασία υπό Σκιάν

Η προεκλογική και εκλογική περίοδος σημαδεύτηκε από έντονες αντιδράσεις και κριτική από διεθνείς οργανισμούς. Μόλις 12 από τους 83 αρχικά ενδιαφερόμενους υποψηφίους επετράπη τελικά να συμμετάσχουν στις εκλογές. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο αποκλεισμός του Μορίς Καμτό, ηγέτη του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης.

Οι αρχές αιτιολόγησαν την απόφαση, υποστηρίζοντας ότι το κόμμα του είχε προτείνει δύο υποψηφίους, ένα επιχείρημα που πολλοί διεθνείς παρατηρητές χαρακτήρισαν προσχηματικό. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η Amnesty International και η Human Rights Watch εξέφρασαν σοβαρές ανησυχίες, κάνοντας λόγο για μια εκλογική διαδικασία που στερούνταν διαφάνειας, με αναφορές για:

• Παρεμπόδιση πολιτικών αντιπάλων
• Λογοκρισία στα μέσα ενημέρωσης
• Εκφοβισμό ψηφοφόρων, ιδιαίτερα στις αγγλόφωνες περιοχές της χώρας, όπου μαίνονται εξεγέρσεις.

Ανάλυση: Η μαζική απόρριψη υποψηφιοτήτων και οι καταγγελίες για νοθεία, ιδιαίτερα η «τεχνική» αιτιολόγηση για τον αποκλεισμό του Καμτό, υποδηλώνουν μια συστηματική προσπάθεια περιορισμού του πολιτικού ανταγωνισμού. Αυτό συνάδει με ένα ευρύτερο μοτίβο σε αφρικανικές χώρες όπου οι μακρόβιοι ηγέτες τείνουν να θωρακίζουν την εξουσία τους μέσω θεσμικών παρεμβάσεων.

Η Κληρονομιά των Τεσσάρων Δεκαετιών: Στασιμότητα και Προκλήσεις

Ο Πολ Μπιά ανέλαβε την προεδρία το 1982, διαδεχόμενος τον πρώτο μετα-αποικιακό ηγέτη, Αχιντζο. Από τότε, έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ικανότητα να διατηρεί τον έλεγχο του κρατικού μηχανισμού, ακόμη και μέσω συνταγματικών τροποποιήσεων. Η πιο κρίσιμη από αυτές ήταν η κατάργηση του ορίου στις προεδρικές θητείες, ανοίγοντας τον δρόμο για την απεριόριστη παραμονή του στην εξουσία.

Παρά τις σποραδικές υποσχέσεις για μεταρρυθμίσεις, η χώρα αντιμετωπίζει ένα πλέγμα χρόνιων προβλημάτων:

• Πολιτική Στασιμότητα: Η απουσία ουσιαστικού πολιτικού ανταγωνισμού και η συγκέντρωση της εξουσίας έχει οδηγήσει σε έλλειψη ανανέωσης.
• Διαφθορά και Φτώχεια: Παραμένουν επίμονες προκλήσεις που επηρεάζουν δυσανάλογα τον απλό πολίτη.
• Συγκρούσεις: Το κράτος αντιμετωπίζει έντονες αυτονομιστικές ενέργειες στις αγγλόφωνες δυτικές επαρχίες, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε χιλιάδες θανάτους και εκτοπισμούς.

Η προχωρημένη ηλικία του προέδρου και οι σπάνιες δημόσιες εμφανίσεις του έχουν πυροδοτήσει έντονα ερωτήματα σχετικά με την υγεία του και το ζήτημα της διαδοχής. Η πλειονότητα των κυβερνητικών στελεχών προέρχεται από το ίδιο πολιτικό περιβάλλον, υπονοώντας ότι η διαδοχή θα είναι μια ελεγχόμενη διαδικασία, πιθανότατα εντός του στενού κύκλου του Μπιά.

Το Καμερούν και η Ευρύτερη Γεωπολιτική

Παρά την κριτική και τις εσωτερικές εντάσεις, ο Πολ Μπιά διατηρεί την υποστήριξη του στρατού, της δημόσιας διοίκησης και σημαντικού μέρους της πολιτικής ελίτ, γεγονός που εξηγεί την ανθεκτικότητα του καθεστώτος του. Όπως σχολιάζουν αναλυτές του Bloomberg, η επανεκλογή του αποτελεί ένδειξη της συνέχισης του status quo στο Καμερούν.

Ανάλυση: Το Καμερούν, με τη στρατηγική του θέση στη Δυτική και Κεντρική Αφρική, έχει ιστορικά αποτελέσει έναν σταθεροποιητικό παράγοντα στην περιοχή, ιδιαίτερα για τα δυτικά συμφέροντα. Η μακροβιότητα του Μπιά μπορεί να ερμηνευθεί και ως επιθυμία των εξωτερικών παραγόντων για διατήρηση της αδιατάρακτης ροής των πόρων και της περιφερειακής ασφάλειας, ακόμη και με το τίμημα της δημοκρατικής υστέρησης. Ωστόσο, η εσωτερική αστάθεια και η καταπίεση ενδέχεται να αποδειχθούν πιο επικίνδυνες μακροπρόθεσμα.

Εάν ο Πολ Μπιά ολοκληρώσει τη νέα του επταετή θητεία, θα έχει υπηρετήσει σχεδόν μισό αιώνα στην προεδρία, καθιστώντας τον έναν από τους μακροβιότερους ηγέτες στην παγκόσμια ιστορία. Αυτό τον τοποθετεί στην ίδια κατηγορία με άλλους «αιώνιους προέδρους» της Αφρικής, γενιά που σταδιακά τείνει να εκλείψει.

Βαθύτερη Ανάλυση: Η περίπτωση του Μπιά αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των μετα-αποικιακών αφρικανικών κρατών. Η έλλειψη ισχυρών θεσμών, η εξάρτηση από προσωπικότητες και η συχνή διαφθορά συχνά οδηγούν σε αυταρχικά καθεστώτα. Η συνεχιζόμενη επιβίωση του Μπιά, παρά τις κρίσεις και τις πιέσεις, υπογραμμίζει την ανάγκη για εις βάθος συζήτηση σχετικά με τη δημοκρατική μετάβαση και την ενίσχυση του κράτους δικαίου στην περιοχή.