Το παλιό σωφρονιστικό ίδρυμα που γνωρίζουμε σήμερα ως φυλακές Αβέρωφ είχε την έδρα του στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, απέναντι από το γήπεδο του Παναθηναϊκού.
Οι φυλακές αυτές άνοιξαν το 1892 και παρέμειναν σε λειτουργία μέχρι το 1971, οπότε και έκλεισαν λόγω της Χούντας. Το κτίριο κατασκευάστηκε με τη γενναιόδωρη δωρεά του Γεωργίου Αβέρωφ, που ήθελε να γιορτάσει τα 30 χρόνια γάμου του βασιλικού ζεύγους. Στην αρχή, οι φυλακές προορίζονταν για ανηλίκους, αλλά από τα μέσα της δεκαετίας του 1910 μετατράπηκαν σε κρατητήρια πολιτικών και στρατιωτικών.
Τόπος μαρτυρίου
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής και του Εμφυλίου, χιλιάδες αντιστασιακοί και κρατούμενοι γυναίκες υπέστησαν απάνθρωπες συνθήκες και κακομεταχείριση. Οι μαρτυρίες μιλούν για βίαιες επιθέσεις, άσχημο φαγητό και επιδόσεις σε υγειονομικά ζητήματα που θα μπορούσαν να σοκάρουν. Όταν ήρθε η Χούντα, οι φυλακές λειτουργούσαν ως το κέντρο κράτησης ατόμων που πρόκειται να δικαστούν. Με την πάροδο των χρόνων, η περιοχή γύρω από τις φυλακές άλλαξε ριζικά, μεταμορφώνοντας τους Αμπελοκήπους σε μια πυκνοκατοικημένη αστική περιοχή.
Η παραμονή φυλακών στο κέντρο της Αθήνας δεν ήταν εύκολη. Υπήρχαν ανεπίσημες πληροφορίες ότι κρατούμενοι επικοινωνούσαν με τους γείτονες από τα κελιά τους. Έτσι, το 1971, η Χούντα αποφάσισε το κλείσιμο και την κατεδάφιση του κτιρίου. Στη θέση του, χτίστηκε το Δικαστικό Μέγαρο της Ελλάδας, γνωστό και ως Θέμιδος Μέλαθρον.