Έχετε ακούσει ποτέ τη φράση “πλησιάζουμε σε μια ειρηνευτική συμφωνία”; Στις διεθνείς συζητήσεις ακούγεται συχνά, αλλά η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη.
Η ψευδαίσθηση της ειρήνης στην Ουκρανία
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, μια τραγωδία με χιλιάδες θύματα και εκατομμύρια εκτοπισμένους, δεν λύνεται με απλούς συμβιβασμούς. Οι δηλώσεις για επικείμενη ειρήνη είναι συχνά επικοινωνιακά τεχνάσματα και όχι πραγματική ελπίδα. Η πραγματική ειρήνη, όπως την οραματίζονται οι λαοί, σπάνια έρχεται. Μια απλή παύση των εχθροπραξιών δεν σημαίνει απαραίτητα ειρήνη. Χρειαζόμαστε ασφάλεια, δικαιοσύνη και ισορροπία. Αυτό που φαίνεται να ετοιμάζεται είναι ένας ψυχρός συμβιβασμός, μια ανακωχή που εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ισχυρών και όχι των θυμάτων του πολέμου.
Η Ρωσία είναι απίθανο να επιστρέψει εδάφη και η Ουκρανία δε θα τα παραχωρήσει εύκολα. Ένας Ουκρανός ηγέτης που θα υπογράψει μια τέτοια συμφωνία θα διακινδυνεύσει το πολιτικό του μέλλον. Όμως, οι λαοί δε θα έχουν λόγο. Οι οικογένειες που έχασαν τα πάντα και όσοι εκτοπίστηκαν δε θα συμμετάσχουν στη συμφωνία “ειρήνης”. Θα παρακολουθήσουν τους ηγέτες να παζαρεύουν εδάφη και πόρους, σαν να είναι απλά περιουσιακά στοιχεία.
Ιστορικά, οι πόλεμοι δεν τελειώνουν από συμπόνια, αλλά όταν συμφωνηθεί η επόμενη μοιρασιά. Στην Ουκρανία, διακυβεύονται ενεργειακές πηγές, φυσικό αέριο, στρατηγικά εδάφη και εμπορικές συμφωνίες. Παρακολουθούμε μια παρτίδα σκάκι για χρήματα και γεωπολιτική επιρροή. Πολιτικοί όπως ο Donald Trump βλέπουν τον πόλεμο ως μια επιχειρηματική συμφωνία για διασφάλιση αμερικανικών συμφερόντων. Η Ρωσία δε θα αποδεχτεί μια ήττα, και η Ουκρανία δε θα δεχτεί παραχώρηση εδαφών. Εν τω μεταξύ, η Ευρώπη ακολουθεί τις αποφάσεις της Ουάσινγκτον.
Μια “Ειρήνη” που Σπέρνει Νέες Συγκρούσεις
Ακόμα κι αν σταματήσουν οι μάχες, ο πόλεμος θα μετατραπεί σε κάτι άλλο, εξίσου βίαιο. Θα συνεχιστεί μέσω οικονομικών πιέσεων, γεωπολιτικών εκβιασμών και πολιτικών ανατροπών. Τέτοιες “ειρήνες” είναι εύθραυστες. Η ουκρανική κοινωνία θα διεκδικήσει τα εδάφη της και η ρωσική ηγεσία δε θα δεχτεί περιορισμούς.
Οι Λαοί Πληρώνουν, οι Ισχυροί Αποφασίζουν
Μετά από κάθε πόλεμο, ακολουθεί μια νέα μορφή εκμετάλλευσης. Οι λαοί που υπέφεραν δεν βλέπουν δικαιοσύνη. Απλώς αποδέχονται τις αποφάσεις των λίγων. Η ειρήνη που συζητείται τώρα δεν είναι νίκη κανενός, αλλά μια προσωρινή ανακωχή για τα γεωπολιτικά παιχνίδια των μεγάλων δυνάμεων. Οι λαοί, για άλλη μια φορά, θα βρεθούν στο περιθώριο. Η πραγματική ειρήνη, η ειρήνη της δικαιοσύνης και της ελευθερίας, δεν έρχεται με μυστικές συμφωνίες. Όσο οι λαοί δεν έχουν φωνή, οι πόλεμοι δε θα τελειώνουν ποτέ πραγματικά.