Το μπάσκετ στην Ελλάδα αλλάζει πρόσωπο, καθώς η Ομοσπονδία ανακοίνωσε σημαντικές τροποποιήσεις στους κανονισμούς που θα εφαρμοστούν άμεσα σε κορυφαία πρωταθλήματα όπως το Stoiximan GBL, η Elite League, η National League και η Α1 Γυναικών. Οι αλλαγές αυτές, που αφορούν κυρίως κρίσιμες φάσεις του παιχνιδιού και τη συμπεριφορά προπονητών, στοχεύουν στην ορθότερη απονομή δικαιοσύνης, τη βελτίωση του θεάματος και την αποφυγή πονηρών τακτικών που αλλοιώνουν τον αγωνιστικό χαρακτήρα. Πρόκειται για παρεμβάσεις που ευθυγραμμίζονται με διεθνείς πρακτικές και αναμένεται να επηρεάσουν άμεσα τη ροή και τη στρατηγική των αγώνων.

Νέοι κανόνες στο σουτ: Τέλος στις “εκβιαστικές” βολές

Μία από τις πλέον αξιοσημείωτες αλλαγές αφορά την προσπάθεια για σουτ, κυρίως σε φάσεις όπου παίκτες επιχειρούσαν να “κλέψουν” φάουλ και βολές.

Συγκεκριμένα:

• Πλέον, δεν θα θεωρείται προσπάθεια για σουτ όταν ένας επιτιθέμενος δέχεται φάουλ από το πίσω μέρος του γηπέδου, αν η μπάλα βρίσκεται στα χέρια του και επιχειρεί σουτ εκτός από το κέντρο.
• Εξαιρέσεις στον κανόνα αυτό αποτελούν οι προσπάθειες στη λήξη περιόδου, αγώνα ή στη λήξη του χρόνου επίθεσης των 24 δευτερολέπτων.
• Ανάλυση: Η τροποποίηση αυτή βάζει τέλος σε μια τακτική που πολλοί θεωρούσαν “εκβιαστική”, καθώς παίκτες, συνειδητοποιώντας την πρόθεση φάουλ, επιχειρούσαν σουτ από μακρινή απόσταση χωρίς πραγματική πιθανότητα επιτυχίας, με μοναδικό σκοπό την κερδισμένη γραμμή των τριών βολών. Ενισχύεται έτσι το fair play και αποτρέπονται «έξυπνες» αλλά και αντι-αθλητικές συμπεριφορές.

Challenge προπονητών: Πιο στρατηγικό το δικαίωμα αναθεώρησης

Αλλαγές υφίστανται και στον κανονισμό του “Challenge” (HCC), του δικαιώματος των προπονητών να ζητήσουν ανασκόπηση φάσεων μέσω του Instant Replay System (IRS).

Οι βασικές μεταβολές είναι οι εξής:

• Οι προπονητές αποκτούν πλέον δικαίωμα για δύο Challenge συνολικά σε έναν αγώνα.
• Υπάρχει όμως ένας σημαντικός περιορισμός: μόνο το ένα από αυτά μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα τελευταία δύο λεπτά του αγώνα ή σε πιθανές παρατάσεις.
• Αυτό σημαίνει ότι αν ένας προπονητής έχει ήδη κάνει χρήση ενός Challenge πριν το δίλεπτο και αυτό είναι επιτυχές, δεν αποκτά δεύτερο Challenge όπως συνέβαινε παλαιότερα.
• Ανάλυση: Η τροποποίηση αυτή καθιστά τη χρήση του Challenge πιο στρατηγική. Οι προπονητές πρέπει να διαχειριστούν πιο προσεκτικά τα δικαιώματά τους, ειδικά στην κρίσιμη τελευταία φάση του αγώνα. Είναι μια κίνηση που περιορίζει την πιθανότητα κατάχρησης του συστήματος, διατηρώντας ταυτόχρονα το πλεονέκτημα της ανασκόπησης για σημαντικές φάσεις. Επιπλέον, το IRS μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους διαιτητές για να καθορίσουν αν ένα φάουλ είναι απλό ή αντιαθλητικό ΜΟΝΟ στα τελευταία δύο λεπτά του αγώνα καθώς και στα τελευταία δύο λεπτά των πιθανών παρατάσεων, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία των κρίσιμων στιγμών.

Αποβολή για είσοδο στον αγωνιστικό χώρο: Ευθυγράμμιση με την Ευρωλίγκα

Ένας κανονισμός που έρχεται να ευθυγραμμίσει τα εγχώρια πρωταθλήματα με τις διεθνείς διοργανώσεις, όπως η Ευρωλίγκα, αφορά την παρέμβαση προπονητών στον αιφνιδιασμό του αντιπάλου.

Συγκεκριμένα:

• Η είσοδος του προπονητή, βοηθών ή οποιουδήποτε μέλους του πάγκου στον αγωνιστικό χώρο, με σκοπό την παρεμπόδιση αιφνιδιασμού της αντίπαλης ομάδας, τιμωρείται ΑΥΤΟΜΑΤΑ με ΑΜΕΣΗ ΑΠΟΒΟΛΗ από τον αγώνα.
• Η αποβολή αφορά το άτομο που εισήλθε στον αγωνιστικό χώρο, καθώς και τον *αρχηγό προπονητή* ως υπεύθυνο του πάγκου.
• Ανάπτυξη: Αυτός ο κανονισμός, που εντάσσεται στο Άρθρο 38 περί Σφάλματος Αποβολής, στοχεύει στην προστασία του γρήγορου παιχνιδιού και την αποτροπή αντιαθλητικών συμπεριφορών που διακόπτουν τη ροή. Η ρητή αναφορά στην αυτόματη αποβολή υπογραμμίζει την αυστηρότητα της παράβασης και την μηδενική ανοχή σε τέτοιου είδους πρακτικές. Είναι μια κίνηση που προάγει το αθλητικό πνεύμα και την ομαλή διεξαγωγή των αγώνων.

Ευρύτερες επιπτώσεις και το μέλλον του μπάσκετ

Οι παραπάνω τροποποιήσεις, αν και αποσπασματικές, αντικατοπτρίζουν μια γενικότερη τάση εκσυγχρονισμού των κανονισμών στο μπάσκετ, με έμφαση στην αποτροπή της καθυστέρησης του παιχνιδιού και την ενίσχυση του ρυθμού. Ιστορικά, τέτοιες παρεμβάσεις γίνονται συχνά μετά από παρατηρήσεις σε διεθνείς διοργανώσεις, καθώς η ανάγκη για ομοιομορφία και εξάλειψη “γκρίζων ζωνών” είναι επιτακτική. Η προσήλωση σε αυτές τις αρχές είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του αθλήματος, την προσέλκυση νέων φιλάθλων, και την διατήρηση του υψηλού ανταγωνιστικού επιπέδου. Είναι σαφές ότι οι διαιτητές θα κληθούν να εφαρμόσουν τους νέους κανονισμούς με απόλυτη συνέπεια, ενώ οι προπονητές θα πρέπει να αναπροσαρμόσουν άμεσα τις τακτικές τους.