Η αέναη αναζήτηση για εξωγήινη ζωή αποκτά νέες διαστάσεις, καθώς πρόσφατη έρευνα ανατρέπει την πεποίθηση ότι πρέπει να ατενίζουμε μόνο τα πέρατα του σύμπαντος. Μια νέα επιστημονική μελέτη επικεντρώνεται στον πλανήτη-νάνο Κέρες, υποδεικνύοντας ότι ενδεχομένως φιλοξένησε μικροβιακή ζωή στο μακρινό παρελθόν. Αυτή η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό Science Advances, ανοίγει νέους ορίζοντες στην αστροβιολογία και επαναπροσδιορίζει τις παραμέτρους της κατοικησιμότητας στο σύμπαν.
Ο Κέρες: Ένας Υποψήφιος Κόσμος για Μικροβιακή Ζωή
Ενώ η Daily Mail αναδεικνύει την είδηση, η ουσία της ανακάλυψης ανήκει στους ερευνητές της NASA. Τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι ο Κέρες, ο μεγαλύτερος νάνος πλανήτης της κύριας ζώνης αστεροειδών μεταξύ Άρη και Δία, είχε κάποτε τις ιδανικές συνθήκες για την εμφάνιση και επιβίωση ζωής. Προηγούμενες μελέτες είχαν ήδη αποκαλύψει την ύπαρξη κρυμμένων λιμνών με αλμυρό νερό και οργανικών μορίων άνθρακα κάτω από την επιφάνειά του – δύο βασικά συστατικά για την ανάπτυξη της ζωής.
Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: Τι θα μπορούσε να τρέφει αυτά τα μικρόβια; Η απάντηση έρχεται από υπολογιστικά μοντέλα που προσομοίωσαν το παρελθόν του Κέρες. Τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά: Πριν από 2,5 έως 4 δισεκατομμύρια χρόνια, η ραδιενεργά θερμαινόμενη ύδρευση δημιουργούσε ένα “μπουφέ για μικροοργανισμούς”, ικανό να υποστηρίξει απλές μορφές ζωής.
Ραδιενεργή Θέρμανση και Υδροθερμικές Δραστηριότητες
Η αποστολή Dawn της NASA το 2018 είχε ήδη παρατηρήσει ανακλαστικά στρώματα στην επιφάνεια του Κέρες, τα οποία αποδείχθηκαν υπολείμματα αλατιών από υγρά που είχαν αναβλύσει στο παρελθόν. Αυτά τα υγρά προέρχονταν από τεράστιες υπόγειες δεξαμενές άλμης.
Το κρίσιμο στοιχείο, όπως εξηγεί ο επικεφαλής ερευνητής Sam Courville, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, είναι η αποσύνθεση ραδιενεργών ορυκτών στο βραχώδες εσωτερικό του Κέρες. Μεταξύ 500 εκατομμυρίων και δύο δισεκατομμυρίων ετών μετά τη δημιουργία του πλανήτη, αυτή η διαδικασία θα παρήγαγε μια σταθερή παροχή ζεστού νερού. Οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι κοντά στον πυρήνα, η θερμοκρασία του νερού θα μπορούσε να είχε ξεπεράσει τους 270 °C. Αυτό το ζεστό νερό θα αναβλύζε προς την επιφάνεια, αναμιγνυόμενο με ψυχρότερα ύδατα, δημιουργώντας ένα περιβάλλον πλούσιο σε χημική ενέργεια.
Ο Courville παραλληλίζει αυτή τη διαδικασία με φαινόμενα στη Γη: «Στη Γη, όταν το ζεστό νερό από τα βάθη, αναμιγνύεται με τον ωκεανό, το αποτέλεσμα είναι συχνά ένας μπουφές για τα μικρόβια – μια γιορτή χημικής ενέργειας. Επομένως, θα είχε μεγάλες επιπτώσεις αν μπορούσαμε να προσδιορίσουμε αν ο ωκεανός του Ceres είχε εισροή υδροθερμικού υγρού στο παρελθόν».
Πώς η Ραδιενέργεια Θα Μπορούσε να Τροφοδοτήσει τη Ζωή
Εάν πράγματι αναπτύχθηκε ζωή στον Κέρες, αυτή πιθανότατα θα ήταν χημειοαυτότροφα μικρόβια, τα οποία αντλούν την ενέργειά τους από χημικές αντιδράσεις αντί της ηλιακής ακτινοβολίας. Η παροχή ζεστού, εμπλουτισμένου με χημικά στοιχεία νερού, θα τους παρείχε όλα τα απαραίτητα για την επιβίωσή τους.
Η καθηγήτρια Helen Williams, ειδική στον σχηματισμό πλανητών από το Πανεπιστήμιο του Cambridge, επιβεβαιώνει την αξία αυτής της έρευνας, τονίζοντας ότι «το νερό λειτουργεί ως μέσο μεταφοράς και συγκέντρωσης στοιχείων που είναι επίσης απαραίτητα για τη ζωή. Αυτά τα στοιχεία συγκεντρώνονται επίσης στα πετρώματα, οπότε το νερό που διηθείται μέσα από αυτά τα πετρώματα θα μετέφερε και θα συγκέντρωνε αυτά τα στοιχεία κοντά στην επιφάνεια του πλανήτη, δημιουργώντας συνθήκες εξαιρετικά ευνοϊκές για την ανάπτυξη της ζωής».
Επιπτώσεις για την Αστροβιολογία
Δυστυχώς, οι επιστήμονες είναι σαφείς: η δυνατότητα εύρεσης εν ζωή εξωγήινης ζωής στον Κέρες έχει χαθεί προ πολλού. Τα ραδιενεργά υλικά που παρείχαν τη θερμότητα αποσυντέθηκαν πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, αφαιρώντας την πηγή ενέργειας. Σε αντίθεση με φεγγάρια όπως ο Εγκέλαδος του Κρόνου ή η Ευρώπη του Δία, που θερμαίνονται από τις παλιρροιακές δυνάμεις των γιγάντιων πλανητών, ο Κέρες είναι πλέον παγωμένος και άγονος.
Ωστόσο, η σημασία αυτής της ανακάλυψης δεν υποβαθμίζεται. «Αυτά τα αποτελέσματα μας δείχνουν σίγουρα ότι μια ευρύτερη κατηγορία πλανητών θα μπορούσε να είναι κατοικήσιμη», υποστηρίζει η καθηγήτρια Williams. Η περίπτωση του Κέρες αποδεικνύει ότι ακόμη και χωρίς την εγγύτητα σε ένα κεντρικό άστρο ή την παλιρροιακή θέρμανση, η εσωτερική ραδιενέργεια μπορεί να αποτελέσει επαρκή πηγή ενέργειας για την ανάπτυξη ζωής.
Στη δημοσίευσή τους στο Science Advances, οι ερευνητές, συμπεριλαμβανομένου του κ. Courville, σημειώνουν εμφατικά: «Λόγω του μεγάλου αριθμού τους, αυτά τα σώματα ενδέχεται να αντιπροσωπεύουν τον πιο άφθονο τύπο κατοικήσιμου περιβάλλοντος στο πρώιμο ηλιακό σύστημα». Αυτό σημαίνει ότι αναρίθμητοι παγοειδείς κόσμοι, με παρόμοια χαρακτηριστικά με τον Κέρες, θα μπορούσαν να είχαν φιλοξενήσει ζωή στο παρελθόν. Η αναζήτηση για σημάδια αρχαίας ζωής αποκτά πλέον νέους, απροσδόκητους στόχους.
Πηγή: ΣΚΑΪ