Η Ελλάδα ετοιμάζεται να γίνει θεατής και συμμετέχων σε μία από τις πιο σημαντικές εξελίξεις στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) στην Ευρώπη, καθώς εγκρίθηκε η πρόταση του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την δημιουργία του εργοστασίου «ΦΑΡΟΣ» – The Greek AI Factory for accelerating AI innovation, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας των AI Factories της Κοινής Επιχείρησης EuroHPC.
Ο «ΦΑΡΟΣ» θα γίνει κόμβος συνεργασίας μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας, του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Σκοπός του είναι η ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών που θα αξιοποιούν την ΤΝ, επικεντρωμένος σε τρεις βασικούς τομείς: Υγεία, Ελληνική Γλώσσα και Πολιτισμός, καθώς και Βιώσιμη Ανάπτυξη. Με αυτό τον τρόπο, θα ενισχυθεί το οικοσύστημα καινοτομίας για νεοφυείς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 30 εκατομμύρια ευρώ, με ισόποση χρηματοδότηση από την Κοινή Επιχείρηση EuroHPC και εθνικούς πόρους. Η έναρξη της υλοποίησης του έχει προγραμματιστεί για τον Μάρτιο του 2025 με διάρκεια 36 μήνες. Ο «ΦΑΡΟΣ» εντάσσεται σε στρατηγικά έργα που προωθούν τη μετάβαση της Ελλάδας στην εποχή της ΤΝ, σύμφωνα με τη Συμβουλευτική Επιτροπή Υψηλού Επιπέδου για την ΤΝ. Ο υπερυπολογιστής «ΔΑΙΔΑΛΟΣ» θα χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη της υπολογιστικής υποδομής, επιτρέποντας την αποτελεσματική συνεργασία με άλλες ευρωπαϊκές υποδομές.
Αναπτυξιακό Οικοσύστημα του «ΦΑΡΟΥ»
Ο «ΦΑΡΟΣ» θα δημιουργήσει ένα οικοσύστημα για βέλτιστες και καινοτόμες πρακτικές, το οποίο:
1. Θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα μέσω προηγμένων υπολογιστικών πόρων και πρόσβασής σε μεγάλα δεδομένα.
2. Θα υποστηρίζει την ανάπτυξη αξιόπιστων προϊόντων ΤΝ που θα συμμορφώνονται με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς (AI Act).
3. Θα προωθήσει την καινοτομία στους τομείς έξυπνης εξειδίκευσης όπως η βιωσιμότητα.
4. Θα επενδύσει στο ανθρώπινο κεφάλαιο με εκπαιδευτικά προγράμματα και προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων.
5. Θα διασφαλίσει την καινοτομία μέσω συνεργασίας με άλλες σχετικές πρωτοβουλίες, όπως τα European Digital Innovation Hubs.
6. Θα συμβάλλει στη δημιουργία διασυνοριακού οικοσυστήματος καινοτομίας μέσω ΤΝ, προσφέροντας πολλαπλασιαστικά οφέλη για όλες τις χώρες της Ε.Ε.
Η υλοποίηση του έργου θα είναι ευθύνη της εθνικής κοινοπραξίας υπό την ηγεσία του Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (GRNET), σε συνεργασία με αναγνωρισμένους φορείς, όπως το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών Δημόκριτος, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και άλλα κορυφαία πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα της χώρας.
Συνεργαζόμενοι Φορείς
Στην κοινοπραξία συμμετέχουν επίσης:
1. Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ).
2. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
3. Το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ).
4. Το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).
5. Το Πανεπιστήμιο Πειραιώς (ΠΑΠΕΙ).
6. Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) και η ΗΔΙΚΑ ΑΕ.
7. Φορείς του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
