Τραμπ και Νετανιάχου: «Ημέρα ειρήνης και επιστροφής ομήρων, βήμα προς το τέλος του πολέμου»

Τραμπ και Νετανιάχου: «Ημέρα ειρήνης και επιστροφής ομήρων, βήμα προς το τέλος του πολέμου»

Σε μια κίνηση που φιλοδοξεί να επαναπροσδιορίσει το μέλλον της Γάζας και να αλλάξει το γεωπολιτικό σκηνικό στη Μέση Ανατολή, ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου παρουσίασαν στον Λευκό Οίκο ένα σχέδιο για την «επόμενη μέρα» στον πολύπαθο θύλακα, εστιάζοντας στην αποτροπή της Χαμάς και τη δημιουργία νέων δομών διακυβέρνησης.

Μια «Ιστορική Ημέρα για την Ειρήνη;» Οι Ανακοινώσεις του Λευκού Οίκου

Ο Ντόναλντ Τραμπ περιέγραψε τη συνάντηση ως «ιστορική ημέρα για την ειρήνη», υπογραμμίζοντας την εγγύτητα σε «μια μεγάλη μέρα για την παγκόσμια ανθρωπότητα». Το κεντρικό στοιχείο του σχεδίου είναι ένα τελεσίγραφο 72 ωρών προς τη Χαμάς για την άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων. Παράλληλα, ανακοινώθηκε ότι έχει ήδη επιτευχθεί συμφωνία για την επιστροφή 20 εν ζωή ομήρων και 32 σορών στο Ισραήλ. Ο Αμερικανός Πρόεδρος ξεκαθάρισε την απαίτηση για:

  • τον αφοπλισμό της Χαμάς
  • την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας

Πρόσθεσε δε, ότι αραβικές χώρες θα αναλάβουν απευθείας διαπραγματεύσεις με την οργάνωση. Έκανε επίσης λόγο για τη δημιουργία ενός «Συμβουλίου της Ειρήνης» για τη διοίκηση της Γάζας, υπό την προσωπική του επίβλεψη, με τη συμμετοχή διεθνών προσωπικοτήτων, όπως ο Τόνι Μπλερ. Ο Τραμπ τόνισε με έμφαση την πλήρη υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ, σε περίπτωση απόρριψης του σχεδίου από τη Χαμάς, δηλώνοντας χαρακτηριστικά στον Νετανιάχου: «Μπίμπι, θα σε στηρίξω στην καταστροφή της».

Η Στάση του Ισραήλ: Ασφάλεια και Αποστρατιωτικοποίηση

Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, εξέφρασε τις ευχαριστίες του προς τον Πρόεδρο Τραμπ, χαρακτηρίζοντάς τον «τον πιο σπουδαίο φίλο που είχε ποτέ το Ισραήλ στον Λευκό Οίκο». Ο Νετανιάχου επιβεβαίωσε τη στήριξή του στο αμερικανικό σχέδιο, επισημαίνοντας τις προτεραιότητες του Ισραήλ:

  • την άμεση απελευθέρωση των ομήρων
  • την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Χαμάς
  • τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας γύρω από τη Γάζα, υπό τον έλεγχο του Ισραήλ

Ο Νετανιάχου υπογράμμισε την αποφασιστικότητα του Ισραήλ να «τελειώσει τη δουλειά», είτε με τον «εύκολο» είτε με τον «δύσκολο» τρόπο.

Ο Ρόλος της Παλαιστινιακής Αρχής και οι Διπλωματικές Ζυμώσεις

Σύμφωνα με τον Νετανιάχου, η Παλαιστινιακή Αρχή θα μπορούσε να αποκτήσει ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας, μόνο εφόσον υποστεί ριζικές μεταρρυθμίσεις και αναγνωρίσει επισήμως το κράτος του Ισραήλ. Αυτή η προϋπόθεση είναι καίρια για την ισραηλινή πλευρά, η οποία ιστορικά έχει εκφράσει δυσπιστία προς την αποτελεσματικότητα και την αξιοπιστία της παρούσας Παλαιστινιακής Αρχής, ιδίως όσον αφορά την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Ο Νετανιάχου συνέδεσε την πρωτοβουλία με τις Συμφωνίες του Αβραάμ, εκφράζοντας την προσδοκία για διεύρυνση της συνεργασίας με περισσότερα αραβικά κράτη, μια εξέλιξη που θα σήμαινε περαιτέρω περιφερειακή σταθεροποίηση και απομόνωση της Χαμάς.

Ανάλυση: Η σύνδεση της πιθανής συμμετοχής της Παλαιστινιακής Αρχής με τις Συμφωνίες του Αβραάμ αποτελεί μια σημαντική διπλωματική στρατηγική. Οι Συμφωνίες αυτές, που οδήγησαν στην ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με ορισμένα αραβικά κράτη, είναι ένα μοντέλο περιφερειακής συνεργασίας που οι ΗΠΑ και το Ισραήλ επιθυμούν να διευρύνουν, παρακάμπτοντας ενδεχομένως την παραδοσιακή προσέγγιση της παλαιστινιακής κρατικής υπόστασης ως προϋπόθεσης για ειρήνη. Αυτή η προσέγγιση μετατοπίζει το βάρος της ευθύνης για την ειρήνευση και την ενσωμάτωση στον αραβικό κόσμο προς τις ίδιες τις αραβικές χώρες.

Παρασκηνιακές Διαπραγματεύσεις και ο Ρόλος του Κατάρ

Στο παρασκήνιο, διπλωματικές προσπάθειες βρίσκονται σε εξέλιξη. Πηγές του Reuters αναφέρουν ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ζήτησε συγγνώμη από τον ομόλογό του του Κατάρ, Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν αλ Θάνι, για ισραηλινό πλήγμα στην Ντόχα. Η τηλεφωνική επικοινωνία πραγματοποιήθηκε ενώ ο Νετανιάχου βρισκόταν στον Λευκό Οίκο, παρουσία τεχνικής ομάδας του Κατάρ. Αυτό υπογραμμίζει τον κομβικό ρόλο του Κατάρ ως διαμεσολαβητή και την προσπάθεια της Ουάσινγκτον να διατηρήσει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας για την επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας. Η αποκατάσταση της ασφάλειας του Ισραήλ, η επιστροφή των ομήρων και μια νέα μορφή διακυβέρνησης στη Γάζα που ρητά αποκλείει τη Χαμάς, αποτελούν τους κύριους άξονες των αμερικανικών προσδοκιών για την αλλαγή του τοπίου στη Μέση Ανατολή.

Συμπληρωματικό Στοιχείο: Η ιστορία των ειρηνευτικών προσπαθειών στην περιοχή έχει δείξει επανειλημμένα ότι η διάρκεια και η αποτελεσματικότητα των συμφωνιών εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την περιφερειακή συναίνεση και την επιβολή της εκάστοτε συμφωνίας. Η πρόταση για ένα «Συμβούλιο της Ειρήνης» με τη συμμετοχή διεθνών προσωπικοτήτων, όπως ο Τόνι Μπλερ (ο οποίος έχει μακρά εμπλοκή στις διεθνείς προσπάθειες για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή), υποδηλώνει μια προσπάθεια να δοθεί διεθνής νομιμοποίηση και πρακτική υποστήριξη στη μεταβατική περίοδο της Γάζας. Η επιτυχία μιας τέτοιας δομής θα απαιτήσει πρωτοφανή συντονισμό και δέσμευση από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ