Στις 8 Οκτωβρίου, η Εράντα Κούμνοβα-Μπάτσι, σχολική επιθεωρήτρια στη Δυτική Βαλκανική κωμόπολη Τζάκοβα του Κοσόβου, ήρθε αντιμέτωπη με ένα σοκαριστικό φαινόμενο. Δεκάδες έφηβες κοπέλες αυτοτραυματίζονταν ως μέρος μιας επικίνδυνης πρόκλησης στο TikTok. Όπως ανέφερε η επιθεωρήτρια, μια μητέρα την ενημέρωσε ότι η κόρη της, μαθήτρια της πέμπτης δημοτικού, είχε αυτοτραυματιστεί συμμετέχοντας σε αυτήν την πρόκληση.
Η Κούμνοβα-Μπάτσι πήρε αμέσως μέτρα, ζητώντας από εκπαιδευτικούς και ψυχολόγους να ελέγξουν αν υπάρχουν άλλες περιπτώσεις αυτοτραυματισμού. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, καταγράφηκαν 22 περιστατικά, ξεκινώντας ήδη από τον Ιανουάριο. «Αρχικά πιστεύαμε ότι τα τραύματα ήταν μόνο μικρά, αλλά οι ιατρικές εξετάσεις αποκάλυψαν πολλά σοβαρά κοψίματα στο σώμα», δήλωσε η επιθεωρήτρια.
Σοκ στην Τζάκοβα
«Αυτή η κατάσταση ήταν σοκ όχι μόνο για το σχολικό περιβάλλον αλλά για ολόκληρη την κοινότητα», πρόσθεσε η Κούμνοβα-Μπάτσι. Το TikTok έχει γίνει παγκόσμιο φαινόμενο με 1,5 δισεκατομμύρια χρήστες, βασιζόμενο σε «προκλήσεις» που καλούν τους χρήστες να αντιγράψουν διαφορετικά βίντεο. Τελευταία, ορισμένες από αυτές αφορούν αυτοτραυματισμούς. Σύμφωνα με έναν γονέα, ακόμη και παιδιά μόλις 9 ετών συμμετείχαν, γοητευμένα από αυτά που παρακολουθούν στο TikTok. «Φαίνεται ότι αυτά τα κορίτσια το βλέπουν σαν ένα είδος παιχνιδιού», δήλωσε η μητέρα, που ζήτησε να παραμείνει ανώνυμη.
«Αυτό έχει γίνει ο μεγαλύτερος εφιάλτης μου», κατέληξε, αναφερόμενη στην κόρη της, η οποία φωτογράφισε τα τραύματά της. Κυβερνητικές αρχές έχουν απαγορεύσει την πρόσβαση στα ονόματα των θυμάτων, δεδομένου ότι είναι ανήλικα.
Η θέση του TikTok
Επισήμως, το TikTok έχει απαγορεύσει τα βίντεο που προωθούν αυτοτραυματισμούς και αυτοκτονίες. Παρ’ όλα αυτά, ειδικοί και γονείς προειδοποιούν για τις αρνητικές συνέπειες των κοινωνικών δικτύων στην ψυχική υγεία των νέων. Αυτή η κατάσταση έχει θορυβήσει ιδιαίτερα την ιατρική κοινότητα, όπως υπογράμμισε ο αρχίατρος των ΗΠΑ, ο οποίος ζήτησε αποτελεσματικά μέτρα προστασίας των ανηλίκων. «Βρισκόμαστε μπροστά σε μια εθνική κρίση ψυχικής υγείας», είχε δηλώσει.
Στην Τζάκοβα, όπως ανέφεραν γονείς και ειδικοί, πολλές κοπέλες χρησιμοποιούν τον αυτοτραυματισμό ως μέσο για να αντιμετωπίσουν τον πόνο τους. «Είναι πολύ δύσκολο να παραδεχτούμε ότι τα παιδιά μας προβαίνουν σε τέτοιες πράξεις», είπε ο Μπέσφορτ Κρασνίκι, πατέρας τριών παιδιών. Σχολεία και εκπαιδευτικοί έχουν ξεκινήσει δραστηριότητες ενημέρωσης για τους κινδύνους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Η ψυχολόγος Μιρεβέτε Αζίρι δήλωσε ότι οι αυτοτραυματισμοί σχετίζονται με την ανεξέλεγκτη πρόσβαση σε κοινωνικά δίκτυα, ακόμα και κατά την ώρα που τα παιδιά βρίσκονται στο σχολείο ή με την οικογένειά τους. Η δικαιοσύνη του Κοσόβου έχει ξεκινήσει έρευνα και η αστυνομία έχει πάρει μέτρα για να διαλευκάνει την κατάσταση. Παράλληλα, κάτοικοι εκφράζουν την επιθυμία να απαγορευτεί το TikTok στην περιοχή, θεωρώντας ότι η εφαρμογή προωθεί επικίνδυνο περιεχόμενο.
