Η πρόσφατη νυχτερινή εισβολή ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της Πολωνίας δεν αποτελεί τυχαίο συμβάν, αλλά μια κλασική εφαρμογή της ρωσικής τακτικής της σταδιακής φθοράς, γνωστής ως «τεμαχισμός του σαλαμιού».

Η Στρατηγική του «Τεμαχισμού του Σαλαμιού»

Η διείσδυση δεκάδων ρωσικών drones στον πολωνικό εναέριο χώρο, με ορισμένα να καταρρίπτονται από την αεράμυνα της Βαρσοβίας και συμμαχικές δυνάμεις, αποτελεί σαφή ένδειξη μιας καλά μεθοδευμένης στρατηγικής. Δεν πρόκειται για μεμονωμένο περιστατικό, αλλά για μικρές, επαναλαμβανόμενες κινήσεις χαμηλού κόστους, σχεδιασμένες να διαβρώσουν το status quo. Αυτή η τακτική, που στην ορολογία της στρατηγικής περιγράφεται ως «τεμαχισμός του σαλαμιού», αποσκοπεί στη μετατόπιση των ορίων ανοχής της Δύσης και στην εγκαθίδρυση νέων κανόνων στην πράξη. Η Μόσχα επιμένει στην αφήγηση του «σφάλματος» και της «έλλειψης πρόθεσης», δημιουργώντας ένα πέπλο αμφισημίας που της επιτρέπει να:

• Δοκιμάζει αντιδράσεις.
• Μετρά χρόνους ανταπόκρισης.
• Αντλεί πολύτιμα επιχειρησιακά συμπεράσματα.

Όλα αυτά επιτυγχάνονται χωρίς να αναλαμβάνει το πολιτικό βάρος μιας ευθείας αναμέτρησης με το ΝΑΤΟ, διατηρώντας ένα περιθώριο άρνησης.

Η Πολωνία ως Ζωτικός Διάδρομος και Πεδίο Δοκιμών

Η Πολωνία διαδραματίζει κεντρικό ρόλο ως ο ζωτικός διάδρομος της δυτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία. Οποιαδήποτε παρέμβαση στον ρυθμό και το κόστος της πολωνικής ετοιμότητας επηρεάζει άμεσα το νευρικό σύστημα της ουκρανικής άμυνας. Η Ρωσία, μέσω αυτών των ενεργειών, επιδιώκει να:

• Εξετάσει τα επίπεδα της αεράμυνας.
• Δοκιμάσει τους κανόνες εμπλοκής.
• Αναγκάσει τη Βαρσοβία να διατηρεί μόνιμη υψηλή επιφυλακή.

Πέραν αυτών, η Μόσχα ωθεί το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση να μεταβούν από τη ρητορική της αλληλεγγύης σε ουσιαστική υλική δέσμευση. Αυτό μεταφράζεται σε:

• Επιπλέον συστήματα αεράμυνας.
• Περισσότερες περιπολίες.
• Βαθύτερη διαλειτουργικότητα.
• Κοινή εικόνα αεράμυνας σε πραγματικό χρόνο.

Κάθε τέτοια κίνηση δεν είναι απλώς μια στρατιωτική δοκιμή, αλλά ένα πολιτικό πείραμα συνοχής, ένα καθημερινό stress test για την ικανότητα των ευρωπαϊκών πρωτευουσών να μετατρέπουν τις δηλώσεις σε πράξεις.

Ρωσική Τακτική: Μέγιστη Απόδοση με Ελάχιστο Αποτύπωμα

Το ρωσικό εγχειρίδιο παραμένει αναγνωρίσιμο από την Κριμαία έως σήμερα: ελάχιστο αποτύπωμα, μέγιστη απόδοση. Ενώ παλαιότερα χρησιμοποιούνταν «μη αναγνωρίσιμες» δυνάμεις, τώρα η Ρωσία αξιοποιεί drones, παρεμβολές και σμήνη χαμηλού κόστους, αναγκάζοντας τον αντίπαλο να απαντά με πανάκριβα μέσα.
Η αμφισβήτηση της πρόθεσης λειτουργεί ως εργαλείο αποτροπής της κλιμάκωσης, ενώ το υλικό όφελος είναι απτό: ο αντίπαλος δαπανά χρόνο, χρήμα και πολιτικό κεφάλαιο για να αντιμετωπίζει διαρκώς μια απειλή «κάτω από το κατώφλι» του Άρθρου 5 της συνθήκης του ΝΑΤΟ. Στόχος της Μόσχας είναι να κάνει τη Δύση να συνηθίσει το «ελαφρύ έκτακτο», να αποδεχθεί ως κανονικότητα την καθημερινή φθορά, έως ότου η ανοχή μετατραπεί σε δομική αδυναμία.

Επιπτώσεις για τη Συμμαχία και το Βιομηχανικό Παράδοξο

Η κατάρριψη drones στον ουρανό της Πολωνίας δημιουργεί ένα νέο, άτυπο προηγούμενο χρήσης ισχύος, επιβεβαιώνοντας ότι μπορεί να υπάρξει αμυντική εμπλοκή χωρίς αυτόματη μετάβαση στη ρήτρα συλλογικής άμυνας. Ταυτόχρονα, αναδεικνύει το βιομηχανικό παράδοξο της εποχής: δεν είναι οικονομικά βιώσιμο να ξοδεύονται πύραυλοι εκατομμυρίων ευρώ για την κατάρριψη στόχων χιλιάδων ευρώ.
Η Ευρώπη καλείται να κινηθεί όχι μόνο πολιτικά, αλλά και τεχνολογικά, επενδύοντας σε επεκτάσιμα, οικονομικά αντίμετρα, όπως:

• Νέους αισθητήρες.
• Συστήματα παρεμβολών.
• Νέα συστήματα κατευθυνόμενης ενέργειας.

Είναι επιτακτική ανάγκη η οικοδόμηση κοινών αλυσίδων προμήθειας που μπορούν να υποστηρίξουν μια αεράμυνα ανθεκτική στον «πόλεμο των φθηνών σμηνών».

Πολιτικές Κλιμακώσεις και η Ανάγκη Σαφούς Δόγματος

Στο πολιτικό επίπεδο, οι τόνοι ανεβαίνουν με στόχο την πρόληψη ενός ανεπιθύμητου ατυχήματος. Όσο πυκνώνουν αυτά τα επεισόδια, τόσο αυξάνει ο κίνδυνος μιας απρόβλεπτης κλιμάκωσης από λάθος ή παρεξήγηση. Ένα drone που πλήττει κατοικημένη περιοχή, ένα μαχητικό που εγκλωβίζει λάθος στόχο, ή μια απόφαση στο επιτόπιο επίπεδο που υπερβαίνει τους κανόνες εμπλοκής, είναι αρκετά για να μετατρέψουν τον πόλεμο φθοράς σε κρίση ανοιχτής αντιπαράθεσης.
Γι’ αυτό, η συζήτηση μετακινείται από την αυτονόητη καταδίκη στη διαμόρφωση ενός σαφούς δόγματος: κάθε συστηματική παραβίαση θα θεωρείται εσκεμμένη και θα απαντάται με αυτοματοποιημένα επιχειρησιακά μέτρα και πολιτικό κόστος που θα «πονά» την πολεμική οικονομία της Ρωσίας.

Η Μεγάλη Εικόνα: Δυτική Κούραση και Διχασμός

Η μεγάλη εικόνα είναι πως η Μόσχα δεν αναζητά μια γενικευμένη σύρραξη με το ΝΑΤΟ. Αντιθέτως, επιδιώκει να αποδείξει πως η Δύση κουράζεται, διχάζεται και πληρώνει δυσανάλογο τίμημα για να κρατά αμυντικές γραμμές στα ανατολικά. Τα drones πάνω από την Πολωνία αποτελούν κεφάλαιο αυτού του αφηγήματος.
Η απάντηση που θα δώσουν η Ευρώπη και η Συμμαχία –τεχνική, στρατιωτική, αλλά κυρίως πολιτική– θα κρίνει εάν ο «τεμαχισμός» θα συνεχιστεί «φέτα-φέτα» ή αν, για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό, η λεπίδα θα συναντήσει ένα σκληρό κόκκαλο.

Your browser does not support the video tag.