Αυξημένη ένταση και γεωπολιτική αναταραχή σημαδεύουν τις σχέσεις Ινδίας και Πακιστάν μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Κασμίρ.
Επιδείνωση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν
Η τραγωδία της 22ας Απριλίου, όταν 26 Ινδουιστές προσκυνητές έχασαν τη ζωή τους σε μια φονική επίθεση στο ινδικό Κασμίρ, πυροδότησε μια σειρά ενεργειών που έχουν οδηγήσει σε αξιοσημείωτη όξυνση στις σχέσεις Ινδίας και Πακιστάν. Η κυβέρνηση του Ναρέντρα Μόντι απάντησε με την αναστολή της Συνθήκης του Ινδού – βασικό διμερές νομικό πλαίσιο για τη διανομή των υδάτων του ποταμού Ινδού, που υπογράφτηκε το 1960 με τη διαμεσολάβηση της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Η σημασία της Συνθήκης του Ινδού και οι επιπτώσεις της αναστολής της
Η Συνθήκη για τη διανομή των υδάτων του Ινδού αποτελεί θεμέλιο για την άρδευση στο Πακιστάν, καθώς διαχειρίζεται τη ροή τριών ποταμών που πηγάζουν από ινδικό έδαφος και καλύπτουν περίπου το 80% των αρδευτικών αναγκών της χώρας. Η αναστολή της δίνει σήμα μιας νέας φάσης έντασης, με τον Ινδό πρωθυπουργό να δηλώνει κατηγορηματικά: «Το Πακιστάν δεν πρόκειται να λάβει ούτε σταγόνα νερού από ποτάμια για τα οποία η Ινδία έχει κυριαρχικά δικαιώματα», εγκαινιάζοντας έναν κύκλο απειλών οικονομικών και στρατιωτικών μέτρων.
Αλληλοκατηγορίες και στρατιωτική ανάφλεξη
Η Ινδία επιρρίπτει ευθύνες στο Πακιστάν για την υποστήριξη ένοπλων ισλαμιστικών ομάδων που δρουν στην αμφισβητούμενη περιοχή του Κασμίρ, ενώ το Πακιστάν αρνείται κατηγορηματικά αυτές τις κατηγορίες, χαρακτηρίζοντάς τες αβάσιμες. Παρά τις δηλώσεις του Ισλαμαμπάντ, ότι η αναστολή της συνθήκης δεν θα επηρεάσει άμεσα την πρακτική διαχείριση των υδάτινων πόρων, η πραγματικότητα δείχνει κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων και έντονη ρητορική, όπως επιβεβαιώνει και ο Ινδός Υπουργός Εξωτερικών Σουμπραχμανιάμ Τζαϊσανκάρ: «Οι επιχειρήσεις συνεχίζονται ανεξάρτητα από την κατάπαυση του πυρός».
Τα μέτρα του Νέου Δελχί και το ιστορικό σύγκρουσης
Αυστηρά μέτρα από την πλευρά της Ινδίας περιλαμβάνουν τη διακοπή διμερούς εμπορίου, την αναστολή της χορήγησης βίζας και το κλείσιμο των χερσαίων συνόρων, σημάδια της σοβαρότητας της κρίσης. Ινδία και Πακιστάν, δύο πυρηνικά εξοπλισμένες δυνάμεις, έχουν διανύσει τρεις πολέμους από το 1947, με το Κασμίρ να αποτελεί κομβικό πεδίο των αντιπαραθέσεών τους, συνδεδεμένο με εθνικές ταυτότητες και θρησκευτικές διαιρέσεις.
Η διαρκής γεωπολιτική πρόκληση στην Νότια Ασία
Η σύγκρουση στο πληγωμένο Κασμίρ αποκαλύπτει την ευρύτερη γεωστρατηγική αστάθεια στη Νότια Ασία, όπου οι θρησκευτικές και εθνοτικές εντάσεις συνυφαίνονται με τις στρατιωτικές ισορροπίες δυο γειτονικών κρατών που παραμένουν διαμετρικά αντίθετα σε θέματα ασφάλειας και κυριαρχίας.