Η πολυετής σύγκρουση στη Λωρίδα της Γάζας συνεχίζει να στέκεται εμπόδιο σε μια βιώσιμη ειρηνευτική λύση, καθώς οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Ισραήλ και Χαμάς παραμένουν παγωμένες.
Η αδιέξοδη προσπάθεια για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα
Επί μήνες, μια σειρά διαμεσολαβητών, συμπεριλαμβανομένων των Γουίλιαμ Μπερνς και Μπρετ ΜακΓκερκ, υπό την επίβλεψη των ΗΠΑ, προσπαθεί να φέρει ειρήνη στη Λωρίδα της Γάζας. Παρόλα αυτά, ο βασικός λόγος αποτυχίας είναι οι αλληλοσυγκρουόμενες θέσεις των δύο πλευρών. Η Χαμάς απαιτεί μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός που να εξασφαλίζει τη διατήρηση της παρουσίας της στη Γάζα, ενώ το Ισραήλ αποδέχεται μόνο προσωρινές εκεχειρίες ως φάση προετοιμασίας νέων στρατιωτικών ενεργειών.
Νέα εμπόδια στη διαπραγμάτευση κατάπαυσης του πυρός
Η πρόσφατη πρωτοβουλία του Στιβ Γουίτκοφ επιχείρησε να επαναφέρει τις διαπραγματεύσεις, όμως η Χαμάς επέμεινε στην προσθήκη ρήτρας που να προβλέπει την “συνέχιση των διαπραγματεύσεων μέχρι την οριστική συμφωνία”, κάτι που ανησυχεί το Ισραήλ καθώς θα μπορούσε να παγιδεύσει τη χώρα σε μια αόριστη εκεχειρία, αποτρέποντας την όποια ανανέωση στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Αντιδράσεις και προσπάθειες διαμεσολάβησης από Αίγυπτο και Κατάρ
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, χαρακτήρισε τις απαιτήσεις της Χαμάς ως «απαράδεκτες», ενώ παρά την ένταση, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται με τη μεσολάβηση της Αιγύπτου και του Κατάρ. Οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν να εντείνουν τις προσπάθειες, ενώ ο Γουίτκοφ τόνισε τη δυνατότητα επανέναρξης μέσα στην εβδομάδα, εφόσον υπάρξει μεταβολή στάσης από την παλαιστινιακή πλευρά. Η Χαμάς από την πλευρά της δηλώνει έτοιμη για άμεσες έμμεσες διαπραγματεύσεις, υπό την προϋπόθεση της συνέχισης προς μια μόνιμη κατάπαυση πυρός και αποχώρηση των κατοχικών δυνάμεων.
Η βαρύτητα της αμερικανικής διπλωματίας στην ειρηνευτική διαδικασία
Η πρόοδος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη βούληση των ΗΠΑ να ασκήσουν πίεση και στις δύο πλευρές. Η διαμεσολάβηση της κυβέρνησης Τραμπ είχε οδηγήσει σε προσωρινή εκεχειρία το 2024, αλλά αυτή διακόπηκε μετά από δύο μήνες. Η προοπτική μόνιμης ειρήνης παραμένει αβέβαιη, ενώ ισραηλινές πηγές αφήνουν ανοιχτό ενδεχόμενο αποδοχής εκεχειρίας μόνο υπό αυστηρούς όρους αφοπλισμού της Χαμάς.
Η ανθρωπιστική κρίση και η αυξανόμενη πίεση στους πολίτες της Γάζας
Παρά τις προσπάθειες για κατάπαυση του πυρός, η ανθρωπιστική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας είναι δραματική. Ο συνεχής εκτοπισμός αμάχων, οι ελλείψεις τροφίμων, οι συνεχιζόμενοι ισραηλινοί βομβαρδισμοί και η περιορισμένη βοήθεια προκαλούν βαθύτατη ανθρωπιστική κρίση. Νέες εντολές εκκένωσης έχουν ανακοινωθεί, μετακινώντας χιλιάδες ανθρώπους σε περιορισμένες ζώνες, ενώ ο αριθμός των νεκρών Παλαιστινίων ξεπερνά τους 4.000, με θύματα αμάχους και ένοπλους.
Εσωτερικές εξελίξεις και πολιτικές προοπτικές
Η εσωτερική δυναμική μπορεί να επηρεάσει την πορεία των διαπραγματεύσεων· η αποδυνάμωση της Χαμάς λόγω απωλειών και εσωτερικών εντάσεων ίσως την αναγκάσει σε συμβιβασμό. Από την άλλη, η πολιτική σταθερότητα της ισραηλινής κυβέρνησης βασίζεται στην συνέχιση του πολέμου, χωρίς να έχει ξεκαθαριστεί αν η κούραση του πληθυσμού και η αδυναμία διαχείρισης μακροχρόνιας κατάστασης κατοχής θα επιτρέψουν συνεχιζόμενη στρατιωτική ένταση.