Η αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας είναι στο επίκεντρο των προσπαθειών του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ειδικά μετά την εβδομάδα που ακολούθησε την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ. Ο Ερντογάν, επιθυμώντας να ενισχύσει τη συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες, προσκάλεσε τον εκλεγμένο πρόεδρο να επισκεφθεί την Άγκυρα. Κατά τη διάρκεια μίας τηλεφωνικής επικοινωνίας, στην οποία συμμετείχε και ο Έλον Μασκ, ο Ερντογάν εξήρε την εκλογική επιτυχία του Τραμπ και δήλωσε ότι είχαν μια ειλικρινή και εγκάρδια συνομιλία. Έτσι, ελπίζει ότι η επίσκεψη του Τραμπ θα φέρει μια νέα εποχή συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, διαφορετική από εκείνη του παρελθόντος.
Ο Μασκ, που βρισκόταν στο Μαρ-α-Λάγκο, υπήρξε μέρος μιας σημαντικής στιγμής, καθώς έλαβε και τηλεφώνημα από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος ήθελε να συγχαρεί τον Τραμπ. Σε εκείνη τη συνομιλία, ο Ζελένσκι εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στον Μασκ για τη συμβολή του μέσω του συστήματος Starlink, που έχει προσφέρει επικοινωνίες στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια των κρίσιμων στιγμών της.
Η Τουρκία και οι προσδοκίες της για τις σχέσεις με τις ΗΠΑ
Ειδικοί και αναλυτές θεωρούν ότι η επανεκλογή του Τραμπ μπορεί να σηματοδοτήσει μια θετική στροφή στις αμερικανικές-τουρκικές σχέσεις, ωστόσο προειδοποιούν για τις δυνητικές απρόβλεπτες αντιδράσεις του τραυματισμένου προεδρικού χαρακτήρα. Σύμφωνα με τη Ντεφνέ Αρσλάν, ανώτερη διευθύντρια του Atlantic Council στην Τουρκία, η κύρια πρόκληση στις διμερείς σχέσεις είναι η κατάσταση στη Συρία. Οι πρόσφατες επιθέσεις του PKK στην Άγκυρα έχουν δημιουργήσει πρόσθετες εντάσεις. Ο PKK δρα για την κουρδική ανεξαρτησία από τη δεκαετία του 1980 και χαρακτηρίζεται από τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ως τρομοκρατική οργάνωση.
Η Αρσλάν σημειώνει ότι η τουρκική πλευρά ανησυχεί ιδιαίτερα για την υποστήριξη που παρέχουν οι ΗΠΑ στο κουρδικό Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) και τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG)—δύο οργανώσεις που η Τουρκία θεωρεί συνδεδεμένες με τον PKK. Αξιοσημείωτο είναι ότι τα όπλα που παραδίδονται μέσω Αμερικανικών στρατιωτικών προγραμμάτων καταλήγουν μερικές φορές να χρησιμοποιούνται κατά των τουρκικών δυνάμεων, γεγονός που καθιστά τις σχέσεις πιο περίπλοκες.
Η δυναμική Ερντογάν-Τραμπ
Ταυτόχρονα, οι προγενέστερες πολιτικές του Τραμπ σχετικά με το Ιράν δημιουργούν πρόσθετους κινδύνους για τις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ. Η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία του 2015 και η επιβολή νέων κυρώσεων στο Ιράν ενδέχεται να επιβαρύνουν τις σχέσεις Τουρκίας-Ιράν, μιας και η Άγκυρα δεν θεωρεί την Τεχεράνη ως εχθρό. Η προσωπική χημεία μεταξύ του Ερντογάν και του Τραμπ πάντως παραμένει θετική, κάτι που μπορεί να ευνοήσει τη συνεργασία. Όπως δήλωσε ο Σονέρ Τσαγαπτάι, διευθυντής ερευνών στο Washington Institute, η κυβερνητική προσέγγιση του Τραμπ είναι κυρίως pragmatism, που μπορεί να διευκολύνει τις εμπορικές σχέσεις και τις συνεργασίες.
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι εφόσον οι ΗΠΑ αποσυρθούν στρατηγικά από τη Συρία και η Τουρκία παραμείνει σε μια στρατηγικά ισχυρή θέση έναντι του Ιράν, αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει τις διμερείς σχέσεις. Η Αρσλάν επεσήμανε ότι, παρά τις διαφορές στα περίπλοκα ζητήματα, η Τουρκία επιθυμεί να συμμετάσχει ενεργά στις περιφερειακές αναζητήσεις μέσω συνεργασιών με τις Ηνωμένες Πολιτείες.