Η πρόταση για την κατάργηση αργιών στη Γαλλία πυροδοτεί έντονες αντιδράσεις, αλλά κρύβει μεγαλύτερα ζητήματα γύρω από την οικονομική σταθερότητα και την απασχόληση.

Η πρόκληση της μείωσης των αργιών στη Γαλλία

Σε μια κοινωνία όπου οι 35 ώρες εργασίας την εβδομάδα θεωρούνται αδιαπραγμάτευτο κεκτημένο και το ημερολόγιο αργιών αναδεικνύεται σε χαρακτηριστικό γνώρισμα, η πρόταση για αφαίρεση δύο ή τριών αργιών τον Μάιο προκάλεσε μεγάλες πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις. Η δημόσια συζήτηση κυριαρχείται από έντονες αντιδράσεις, με τα συνδικάτα να τη χαρακτηρίζουν ως «κήρυξη πολέμου» και τον πολιτικό χώρο της άκρας δεξιάς να την καταγγέλλει ως πρόκληση.

Ωστόσο, αν εξετάσει κανείς τα στατιστικά, η πρόταση δεν είναι ιδιαίτερα ριζοσπαστική. Η αφαίρεση δύο αργιών θα μείωνε το σύνολο από τις 11 στις 9, αριθμός αντίστοιχος με αυτόν της Γερμανίας. Με την προσθήκη των 25 ημερών επίσημης άδειας και των επιπλέον ημερών που προκύπτουν από τις συμφωνίες για τις 35 ώρες εργασίας, οι Γάλλοι εργαζόμενοι απολαμβάνουν ετησίως περισσότερες από 35-40 ημέρες ανάπαυσης, βάσει των νόμων και των συμβάσεων.

Συμβολικό μέτρο με περιορισμένο οικονομικό αντίκτυπο

Η κυβέρνηση εκτιμά ότι η κατάργηση δύο αργιών μπορεί να προσφέρει έσοδα 4,2 δισ. ευρώ στα δημόσια ταμεία – ποσό που αντιστοιχεί σε μόλις το 10% του στόχου εξοικονόμησης για τον επόμενο χρόνο. Παράλληλα, οι εργαζόμενοι δεν θα λάβουν επιπλέον αμοιβή για τις επιπλέον ώρες εργασίας, γεγονός που επιβαρύνει κοινωνικά μια ήδη επιβαρυμένη από μέτρα λιτότητας κοινωνία.

Η πρόταση φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με το σύνθημα του Εμανουέλ Μακρόν περί «εργάσου περισσότερο για να κερδίζεις περισσότερα». Αντιθέτως, προωθεί ένα μοντέλο που σημαίνει περισσότερη εργασία με ίση ή χαμηλότερη αμοιβή, χωρίς να αγγίζει τις δομικές αδυναμίες της οικονομίας.

Η ανάγκη για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία της Γαλλίας

Η γαλλική οικονομία δεν βρίσκεται σε θέση να πειραματίζεται με το ημερολόγιο των αργιών. Με υψηλά ποσοστά χρέους και ελλείμματος σε επίπεδο Ευρωζώνης, καθώς και χαμηλή παραγωγικότητα, χρειάζονται βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές. Τα βασικά προβλήματα εντοπίζονται στη γήρανση του πληθυσμού και στη μειωμένη ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.

Παρά τις θετικές μεταρρυθμίσεις που έχει προωθήσει ο Μακρόν, αυτή η πολιτική συχνά υπονομεύεται από την επιστροφή σε δαπάνες και την αποφυγή των απαραίτητων περικοπών. Η συνέπεια είναι η έλλειψη σταθερού πλεονάσματος, η μη επαρκής ανάπτυξη ανθρώπινου κεφαλαίου και η χαμηλή επενδυτική ελκυστικότητα.

Ενεργοποίηση “ανεκμετάλλευτων πόρων” και αύξηση της απασχόλησης

Η κυβέρνηση θα έπρεπε να επικεντρωθεί στην αξιοποίηση των ανεκμετάλλευτων εργατικών πόρων. Το ποσοστό απασχόλησης στη Γαλλία είναι μόλις στο 69%, κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Αν επιτευχθεί αύξηση αυτών των ποσοστών, η εθνική παραγωγή μπορεί να αυξηθεί έως και 10%, σύμφωνα με τον οικονομολόγο Πάτρικ Άρτους της Natixis.

Προτάσεις όπως η ενίσχυση της απασχόλησης ηλικιωμένων, η αύξηση συμμετοχής των γυναικών στην εργασία και μια πιο ορθολογική μεταναστευτική πολιτική θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά την πορεία της οικονομίας, περιορίζοντας παράλληλα τις δημογραφικές πιέσεις και τις κοινωνικές ανισότητες.

Φορολογία, κοινωνικό κράτος και τεχνολογική καινοτομία

Η υπερβολική φορολόγηση της εργασίας πλήττει την ικανότητα των επιχειρήσεων να αυξήσουν μισθούς και παραγωγικότητα. Η πολιτική σταθερότητα δεν διασφαλίζεται με περιορισμένες περικοπές ή επιλεκτικά «ψαλίδια» στο κοινωνικό κράτος, ενώ η καινοτομία από νεοφυείς επιχειρήσεις, όπως η γαλλική Mistral στην τεχνητή νοημοσύνη, δεν αρκεί για να αλλάξει ριζικά τα δεδομένα άμεσα.

Αν η κυβέρνηση Μακρόν επιθυμεί να διατηρήσει τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής σε μια εποχή με προκλήσεις στην ανάπτυξη και αυξανόμενη κοινωνική ανισότητα, υπάρχουν πολυάριθμοι και πιο έξυπνοι τρόποι να το πετύχει, πέρα από το να πειράζει το ημερολόγιο αργιών.