Μια ανερχόμενη παγκόσμια τάση αποκαλύπτει τη σημαντική μείωση των γεννήσεων, επηρεάζοντας τόσο πλούσιες όσο και αναπτυσσόμενες χώρες, με αιτίες που υπερβαίνουν την απλή επιθυμία για οικογένεια.
Η Παγκόσμια Πρόκληση της Υπογεννητικότητας
Καθώς η δημογραφική εικόνα του πλανήτη αλλάζει ραγδαία, ο ΟΗΕ επισημαίνει μια πρωτοφανή σε παγκόσμιο επίπεδο μείωση των γεννήσεων. Στην πρόσφατη έκθεση του Ταμείου του ΟΗΕ για τον Πληθυσμό (UNFPA), αναδεικνύεται ότι πολλοί άνθρωποι — σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ινδία, η Νότια Κορέα και η Ιταλία — αδυνατούν να αποκτήσουν τον αριθμό παιδιών που πραγματικά επιθυμούν. Οι παράγοντες που μπλοκάρουν τη δημιουργία οικογένειας είναι πολύπλευροι και περιλαμβάνουν οικονομικές δυσκολίες, κοινωνικές πιέσεις και προσωπικά εμπόδια.
Κύριες Αιτίες που Αποθαρρύνουν την Τεκνοποίηση
- Οικονομικό βάρος: Το 39% των ερωτηθέντων ανέφερε το υψηλό κόστος ανατροφής παιδιών ως βασικό εμπόδιο. Στη Νότια Κορέα το ποσοστό αυτό φτάνει έως και 58%, ενώ στη Σουηδία περιορίζεται στο 19%.
- Έλλειψη χρόνου: Η έντονη εργασιακή ζωή και οι αστικές συνθήκες δυσκολεύουν την ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, με αποτέλεσμα πολλές καθυστερήσεις ή ακόμη και απόλυτη αποχή από την τεκνοποίηση.
- Υπογονιμότητα: Παρόλο που μόνο το 12% την ανέφερε ως αιτία, σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ταϊλάνδη η υπογονιμότητα είναι πιο διαδεδομένη.
- Κοινωνικές και συντροφικές δυσκολίες: Η δυσκολία στο να βρεθεί ή να διατηρηθεί ένας σταθερός σύντροφος συχνά αποτρέπει την επιλογή για απόκτηση παιδιών.
Μακροχρόνιες Επιπτώσεις και Πολιτικές Προσεγγίσεις
Η έκθεση αναφέρει πως το 31% των ανθρώπων άνω των 50 ετών έχει λιγότερα παιδιά από όσα ήθελε, ένα σημάδι της βαθιάς ασυμφωνίας μεταξύ επιθυμίας και πραγματικότητας σε βάθος χρόνου. Η δρ Ναταλία Κάνεμ, επικεφαλής της UNFPA, προειδοποιεί να μην βασίζονται οι πολιτικές σε πανικό ή μονομερείς προσεγγίσεις, όπως η επιβολή αναγκαστικών γεννήσεων ή περιορισμών στα δικαιώματα αναπαραγωγής και μετανάστευσης.
Ενώ στο παρελθόν χώρες όπως η Κίνα και η Νότια Κορέα ανησυχούσαν για τον υπερπληθυσμό, σήμερα επικεντρώνονται σε πολιτικές που ενισχύουν την τεκνοποίηση, αναγνωρίζοντας την ανάγκη αντιμετώπισης της υπογεννητικότητας.
Ένα Νέο Κοινωνικό Φαινόμενο με Οικονομικές και Ψυχοκοινωνικές Διαστάσεις
Η σιωπηλή αυτή κρίση της υπογεννητικότητας δεν οφείλεται στην αδιαφορία, αλλά στην πραγματική αδυναμία πολλών να κάνουν πράξη την επιθυμία τους για οικογένεια. Οι σύνθετες κοινωνικές, οικονομικές και ψυχολογικές πιέσεις που αντιμετωπίζουν τα ζευγάρια απαιτούν ολιστικές λύσεις και ευαισθητοποίηση των πολιτικών δομών σε παγκόσμιο επίπεδο.