Μια κομβική δικαστική απόφαση αναδιαμορφώνει τους κανόνες επιβολής δασμών στις ΗΠΑ, τονίζοντας τη διακριτή κατανομή εξουσιών ανάμεσα στο Κογκρέσο και την εκτελεστική εξουσία.
Νέα νομική τάξη γύρω από τους δασμούς εισαγωγών στις ΗΠΑ
Το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου εξέδωσε πρόσφατα μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση, η οποία θέτει υπό αμφισβήτηση το δικαίωμα του εκάστοτε προέδρου να επιβάλλει μονομερώς δασμούς σε εισαγόμενα προϊόντα.
Το πλαίσιο του νόμου IEEPA και η συνταγματική δικαιοδοσία
Σύμφωνα με το δικαστήριο, ο νόμος περί Διεθνούς Οικονομικής Έκτακτης Ανάγκης (IEEPA), πάνω στον οποίο βασίστηκε η κυβέρνηση Τραμπ για να επιβάλλει δασμούς που ξεπερνούσαν το 10% και σε κάποιες περιπτώσεις έφταναν έως το 50%, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο γενικού εμπορικού ελέγχου. Αυτό οφείλεται στο ότι απαιτείται απόλυτα εδραιωμένη “εξαιρετική και ασυνήθης απειλή”, η οποία δεν αποδείχθηκε επαρκώς στο πλαίσιο της συγκεκριμένης υπόθεσης.
Το Κογκρέσο ως ο κατεξοχήν αρμόδιος φορέας για την επιβολή δασμών
Η απόφαση υπογραμμίζει σαφώς ότι η εξουσία επιβολής τελωνειακών μέτρων ανήκει αποκλειστικά στο Κογκρέσο και όχι στον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Το δικαστήριο επισημαίνει ότι η παροχή απεριόριστων εμπορικών εξουσιών στην εκτελεστική εξουσία παραβιάζει το αμερικανικό Σύνταγμα και υπονομεύει τον θεμελιώδη νομοθετικό έλεγχο.
Αντιδράσεις και μελλοντικές νομικές εξελίξεις
Η κυβέρνηση Τραμπ αντέδρασε έντονα, με τον εκπρόσωπό της Κους Ντεσάι να καταγγέλλει τους «μη εκλεγμένους δικαστές» που, κατά την άποψή του, παρεμποδίζουν την ικανότητα της προεδρίας να προστατεύει την εθνική ασφάλεια. Ταυτόχρονα, ανακοινώθηκε η άσκηση έφεσης, διατηρώντας ανοικτό το ζήτημα εν όψει περαιτέρω νομικών αντιπαραθέσεων.
Σημαντικότητα για το μέλλον της αμερικανικής εμπορικής πολιτικής
Η απόφαση αυτή ανοίγει τον δρόμο για μια πιο σαφή κατανομή εξουσιών, υπογραμμίζοντας τη σημασία του Κογκρέσου ως θεσμικού φορέα που διαμορφώνει και εγκρίνει τα μέτρα εμπορικής πολιτικής. Παράλληλα, ενισχύει τη διαφάνεια και τη δημοκρατική διαδικασία στην άσκηση εμπορικών κυρώσεων προς τρίτες χώρες.