Η ασφάλεια της Ευρώπης και η ενίσχυση της κοινής άμυνας βρίσκονται στο επίκεντρο, καθώς η Κοπεγχάγη ετοιμάζεται να φιλοξενήσει μια κρίσιμη άτυπη σύνοδο κορυφής της ΕΕ. Η απόφαση της Δανίας να προχωρήσει σε επιστράτευση εφέδρων, ένα εξαιρετικά σπάνιο μέτρο, υπογραμμίζει την κλιμακούμενη ανησυχία για την ασφάλεια στην περιοχή της Βαλτικής, θέτοντας τις βάσεις για σημαντικές συζητήσεις στην επερχόμενη συνάντηση των ηγετών.

Η Αναταραχή στη Βαλτική και η Επιστράτευση της Δανίας

Η σταθερότητα στη Βαλτική Θάλασσα δοκιμάζεται από μια σειρά περιστατικών με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones), τα οποία έχουν προκαλέσει δυσλειτουργίες σε αεροδρόμια της Δανίας και έχουν οδηγήσει σε αυξημένη ανησυχία. Αυτά τα γεγονότα, που ορισμένοι Σουηδοί αξιωματούχοι αποδίδουν στη Ρωσία, έχουν ωθήσει τη Δανία σε μια πρωτοφανή κίνηση: την επιστράτευση εφέδρων. Εκατοντάδες πολίτες καλούνται να επανέλθουν στην ενεργό υπηρεσία, ένα μέτρο που, σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο TV2, είναι σπάνιο για τη χώρα και σηματοδοτεί την κορύφωση της ανησυχίας.

Ανάλυση: Η κίνηση αυτή της Δανίας, η οποία ιστορικά έχει διατηρήσει μια πιο αποστρατιωτικοποιημένη στάση σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, υποδηλώνει μια αναθεώρηση της αμυντικής της στρατηγικής. Η ανάγκη προστασίας των υποδομών της από νέες, υβριδικές απειλές, όπως τα drones, καθιστά αναγκαία την άμεση ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της χώρας.

Η Ευρωπαϊκή Απάντηση: Σύνοδος Κορυφής στην Κοπεγχάγη

Εν μέσω αυτού του κλίματος, η Κοπεγχάγη θα φιλοξενήσει την Τετάρτη 1η Οκτωβρίου μια άτυπη σύνοδο κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ. Στην ατζέντα αυτής της κρίσιμης συνάντησης βρίσκονται δύο βασικά θέματα:

• Η ενίσχυση της κοινής αμυντικής ικανότητας της Ευρώπης.
• Η συνέχιση της στήριξης προς την Ουκρανία.

Οικοδέσποινα της συνόδου θα είναι η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, ενώ πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα είναι ο Αντόνιο Κόστα. Οι συζητήσεις αναμένεται να είναι προπαρασκευαστικές για την επίσημη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 23-24 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες.

Ουκρανία και Κυρώσεις: Σταθερή Στήριξη, Νέες Προοπτικές

Η ΕΕ διατηρεί σταθερά την αταλάντευτη στήριξή της προς την Ουκρανία. Στην Κοπεγχάγη, οι ηγέτες θα συζητήσουν εκτενώς:

• Τους τρόπους συνέχισης της οικονομικής, στρατιωτικής και πολιτικής υποστήριξης, με απώτερο στόχο μια δίκαιη και ειρηνική λύση για το Κίεβο.
• Την περαιτέρω ενίσχυση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ασκώντας συνεχή πίεση στη Μόσχα.
• Την πορεία της Ουκρανίας προς την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αναδεικνύοντας τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την επιτάχυνση της ενταξιακής διαδικασίας.

Στο πλαίσιο των κυρώσεων, οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη εφαρμόσει αρκετά πακέτα, στοχεύοντας κρίσιμους τομείς της ρωσικής οικονομίας, από την ενέργεια έως τις τράπεζες. Η συζήτηση στην Κοπεγχάγη θα επικεντρωθεί πιθανώς σε νέα μέτρα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα αυτών των περιορισμών.

Άμυνα του Μέλλοντος: «Αμυντική Ετοιμότητα 2030»

Οι πρόσφατες παραβιάσεις του εναέριου χώρου από drones αναδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη για ενισχυμένη αμυντική θωράκιση της Ευρώπης. Οι ηγέτες θα εμβαθύνουν στην υλοποίηση του στόχου «Αμυντική Ετοιμότητα 2030», ο οποίος περιλαμβάνει:

• Την ταχεία ανάπτυξη κοινών στρατιωτικών δυνατοτήτων.
• Τη στήριξη της ανατολικής πτέρυγας της ΕΕ.
• Τη δημιουργία ενός αποτελεσματικότερου μηχανισμού πολιτικής εποπτείας και συντονισμού.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Σουηδία έχει ήδη προσφέρει στη Δανία στρατιωτικά συστήματα αντιμετώπισης drones και ραντάρ, αναγνωρίζοντας την κοινή φύση των απειλών στην περιοχή. Η συνεργασία μεταξύ των χωρών της Βαλτικής και της Βόρειας Ευρώπης εντείνεται, καθώς η ασφάλεια θεωρείται πλέον ένα αδιαίρετο μέγεθος.

Ανάλυση: Το σχέδιο «Αμυντική Ετοιμότητα 2030» αποτελεί ένα φιλόδοξο βήμα προς την στρατιωτική αυτονομία της ΕΕ. Η Ευρώπη, έχοντας βασιστεί σε μεγάλο βαθμό στο ΝΑΤΟ για την άμυνά της, δείχνει να αναζητά πλέον μεγαλύτερη αυτοδυναμία, ιδιαίτερα απέναντι σε υβριδικές και ασύμμετρες απειλές που δεν αντιμετωπίζονται πάντα αποτελεσματικά από τις παραδοσιακές δομές ασφάλειας. Η εμπειρία των τελευταίων ετών έχει καταδείξει την ανάγκη για ταχεία προσαρμογή και ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων.

Η άτυπη σύνοδος στην Κοπεγχάγη, σε συνδυασμό με την απροσδόκητη επιστράτευση στη Δανία, υπογραμμίζει την κρισιμότητα των στιγμών για την ασφάλεια και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι αποφάσεις που θα ληφθούν τις επόμενες εβδομάδες είναι κρίσιμες για την αντιμετώπιση τόσο των άμεσων απειλών όσο και για τον καθορισμό της μακροπρόθεσμης αμυντικής στρατηγικής της Ευρώπης.

Σχετική δήλωση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αμυντική ετοιμότητα.