Οι επίσημες συνομιλίες για την εκεχειρία στη Γάζα ξεκινούν αύριο στο Κάιρο, αλλά το παρασκήνιο βρίθει διαβουλεύσεων, αιτημάτων και πιέσεων, που διαμορφώνουν ένα σύνθετο παζλ μείζονος γεωπολιτικής σημασίας. Η έκβαση αυτών των διαπραγματεύσεων δεν θα κρίνει μόνο την άμεση τύχη των ομήρων και την παύση των εχθροπραξιών, αλλά και το μακροπρόθεσμο μέλλον της Λωρίδας της Γάζας και την ευρύτερη σταθερότητα στην περιοχή.

Οι Απαιτήσεις της Χαμάς: Στρατηγική Διαπραγμάτευσης και Πολιτικά Οφέλη

Η Χαμάς, ο βασικός παλαιστινιακός δρώντας στην παρούσα κρίση, προσέρχεται στις συνομιλίες με μια σειρά από σαφείς και απαιτητικές προϋποθέσεις, οι οποίες αναδεικνύουν την επιδίωξή της για σημαντικά στρατηγικά και πολιτικά οφέλη. Σύμφωνα με πηγή που επικαλείται το αραβικό δίκτυο Al Arabiya/Al Hadath, το κίνημα έχει ήδη αρχίσει τη συλλογή των σορών Ισραηλινών στρατιωτών και πολιτών, μια κίνηση που ερμηνεύεται ως ένδειξη καλής θέλησης αλλά και ως μοχλός πίεσης.

Σημαντικά σημεία των αιτημάτων της Χαμάς:

• Πλήρης Κατάπαυση του Πυρός και Αποχώρηση Δυνάμεων: Το βασικότερο αίτημα είναι η άμεση και πλήρης παύση των εχθροπραξιών και η αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τις κατοικημένες περιοχές της Γάζας, επιστρέφοντας στις γραμμές του Ιανουαρίου.
• Παύση Εναέριων Επιχειρήσεων: Ζητείται διακοπή των αεροπορικών και αναγνωριστικών επιχειρήσεων για 10 έως 12 ώρες ημερησίως, κυρίως κατά τις ημέρες απελευθέρωσης ομήρων, για να διευκολυνθεί η διαδικασία.
• Απελευθέρωση Παλαιστινίων Κρατουμένων: Η Χαμάς επιμένει στην απελευθέρωση δεκάδων Παλαιστινίων κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων υψηλόβαθμων στελεχών όπως οι Μαρουάν Μπαργούτι, Άχμαντ Σααντάτ, Ιμπραήμ Χαμέντ, Χασάν Σαλαμέχ και Αμπάς Σαγιέντ. Αυτό το αίτημα κρίνεται ως ύψιστης συμβολικής και πολιτικής σημασίας για το παλαιστινιακό μέτωπο.
• Παράδοση Όπλων υπό Διεθνή Εποπτεία: Ένα αξιοσημείωτο στοιχείο είναι η αναφορά στην προθυμία της Χαμάς να παραδώσει τα βαρέα όπλα της σε παλαιστινοαιγυπτιακό σχήμα, υπό διεθνή εποπτεία.

Ο Ρόλος των Μεσολαβητών και οι Εγγυήσεις

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Κατάρ διαδραματίζουν κομβικό ρόλο ως μεσολαβητές. Σύμφωνα με αποκαλύψεις, η Χαμάς έχει λάβει αμερικανικές εγγυήσεις μέσω του Κατάρ για μόνιμη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Λωρίδα της Γάζας. Οι ΗΠΑ φέρονται, επίσης, να έχουν δεσμευτεί για την ασφάλεια των ηγετών της οργάνωσης σε περίπτωση αποχώρησής τους από τη Γάζα, ένα σημείο που υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα των διαπραγματεύσεων και τις προσπάθειες για εξεύρεση λύσης που θα διασφαλίζει τη «μέρα μετά».

Το “Σχέδιο Τραμπ” και η Αισιοδοξία

Ο Ντόναλντ Τραμπ, αν και δεν βρίσκεται πλέον στην προεδρία των ΗΠΑ, φαίνεται να έχει εμπλακεί ενεργά στο παρασκήνιο. Το ειρηνευτικό σχέδιο που παρουσίασε πριν από μία εβδομάδα, αν και δεν καθόριζε σαφές χρονοδιάγραμμα για την πλήρη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού, προέβλεπε την προσωρινή του απόσυρση σε συμφωνημένη γραμμή για την απελευθέρωση ομήρων. Ο ίδιος εμφανίζεται αισιόδοξος, δηλώνοντας ότι «όλοι έχουν σχεδόν συμφωνήσει» και ότι «οι όμηροι θα επιστραφούν σχεδόν αμέσως», εκτιμώντας πως οι διαπραγματεύσεις θα ολοκληρωθούν εντός ημερών.

Η Θέση του Ισραήλ: Ασφάλεια και Αφοπλισμός

Από την πλευρά του, το Ισραήλ διατηρεί σταθερή τη θέση του περί ασφάλειας. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει δηλώσει ότι ο στρατός θα αναδιαταχθεί, αλλά θα συνεχίσει να ελέγχει στρατηγικά σημεία της Γάζας. Μάλιστα, έχει τονίσει εμφατικά πως ο αφοπλισμός της Χαμάς θα επιτευχθεί είτε διπλωματικά είτε, αν χρειαστεί, στρατιωτικά. Η κατηγορία της Χαμάς ότι το Ισραήλ υπονομεύει το ειρηνευτικό σχέδιο με τους βομβαρδισμούς υποδηλώνει την αμοιβαία δυσπιστία που παραμένει.

Ανάλυση: Περισσότερα από μια Απλή Εκεχειρία

Οι συνομιλίες στο Κάιρο ξεπερνούν κατά πολύ το πλαίσιο μιας απλής συμφωνίας για εκεχειρία και ανταλλαγή ομήρων. Αφορούν τη μεταπολεμική τάξη πραγμάτων στη Γάζα, τη διακυβέρνησή της και το ευρύτερο ζήτημα της περιφερειακής ασφάλειας.

* Η Διασφάλιση της «Μέρας Μετά»: Η επιμονή της Χαμάς σε εγγυήσεις για την αποχώρηση του Ισραήλ και την ασφάλεια των ηγετών της, καθώς και η προσφορά παράδοσης βαρύ οπλισμού, δείχνουν μια προσπάθεια να κατοχυρωθεί ένα μέλλον για την οργάνωση στην πολιτική σκηνή της Γάζας, έστω και με αναδιαμορφωμένο ρόλο. Αυτό έρχεται σε μετωπική σύγκρουση με την ισραηλινή θέση για «τέλος της Χαμάς».
* Η Διάσταση των Κρατουμένων: Η απελευθέρωση Παλαιστινίων κρατουμένων, ειδικά ιστορικών στελεχών, αποτελεί πάγιο αίτημα και βασική προτεραιότητα για τη Χαμάς, καθώς ενισχύει το κύρος της εντός των παλαιστινιακών πληθυσμών και την τοποθετεί ως υπερασπιστή των δικαιωμάτων τους. Η επιτυχία σε αυτό το πεδίο θα της προσέδιδε σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο.
* Ο Ρόλος της Διεθνούς Κοινότητας: Η διεθνής εποπτεία που ζητείται για την παράδοση των όπλων υπογραμμίζει την αναγκαιότητα ενός ισχυρού διεθνούς μηχανισμού για την παρακολούθηση της οποιασδήποτε συμφωνίας και τη διασφάλιση της εφαρμογής της.

Οι διαπραγματεύσεις προβλέπεται να είναι σύντομες και εντατικές, αλλά η πολυπλοκότητα των αιτημάτων και των προσδοκιών υποδηλώνει ότι το μονοπάτι προς μια διαρκή λύση παραμένει γεμάτο προκλήσεις. Η «τελευταία ευκαιρία» για την ελευθερία των κρατουμένων, όπως τη χαρακτηρίζει η Χαμάς, ίσως να είναι και η τελευταία ευκαιρία για την αποφυγή μιας περαιτέρω κλιμάκωσης στην ήδη ταραγμένη περιοχή.