Ο ηγέτης του ΜΗΡ προειδοποίησε για τους κινδύνους που ενδέχεται να απειλήσουν την Τουρκία σε περίπτωση πτώσης της Ιερουσαλήμ, συνδέοντας άρρηκτα την τύχη της πόλης με την εθνική ασφάλεια της Άγκυρας.

Η Σύνδεση Ιερουσαλήμ-Άγκυρας: Μια Νέα Εθνικιστική Αφήγηση

Σε μια εκτενή γραπτή δήλωση που αναλύει διεξοδικά την τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, επικεφαλής του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) και βασικός κυβερνητικός εταίρος του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, ανέδειξε μια νέα, έντονα εθνικιστική και ισλαμοκεντρική προσέγγιση στην τουρκική εξωτερική πολιτική. Ο Μπαχτσελί, γνωστός για την επιρροή του στις κυβερνητικές αποφάσεις, συνέδεσε ευθέως την τύχη της Ιερουσαλήμ με την υπαρξιακή ασφάλεια της Τουρκίας.

Συγκεκριμένα, ο Τούρκος εθνικιστής ηγέτης δήλωσε χαρακτηριστικά: «Αν πέσει η Ιερουσαλήμ, θα πέσει η Ιστορία, θα αποδυναμωθεί το Ισλάμ. Αν πέσει η Ιερουσαλήμ, θα χάσει η Άγκυρα, θα καεί η Κωνσταντινούπολη». Αυτή η φράση, φορτισμένη με ιστορικό και θρησκευτικό συμβολισμό, υπογραμμίζει τη βαθιά πεποίθηση ότι η υπεράσπιση της Ιερουσαλήμ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της τουρκικής εθνικής ταυτότητας και ασφάλειας. Ο Μπαχτσελί τόνισε με έμφαση ότι η Τουρκία «δεν έχει δικαίωμα να εγκαταλείψει για δεύτερη φορά» την πόλη, αναφερόμενος πιθανότατα στην πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την απώλεια εδαφών στη Μέση Ανατολή.

Η «Μάχη Ενάντια στους Τυράννους» και η «Εποχή της Τουρκίας»

Η ρητορική του Μπαχτσελί εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αντιδυτικού αισθήματος και αναβίωσης οθωμανικών/ισλαμικών αναφορών, το οποίο αποτελεί δομικό στοιχείο της διακυβέρνησης Ερντογάν. Ο ηγέτης του MHP έκανε λόγο για μια «μάχη ενάντια στους τυράννους» που πρέπει να δοθεί «μέχρι τέλους, χωρίς υπαναχωρήσεις». Αυτή η αφήγηση επιχειρεί να συσπειρώσει το εθνικιστικό και συντηρητικό εκλογικό σώμα γύρω από ένα κοινό όραμα για μια ισχυρή Τουρκία, η οποία θα πρωταγωνιστεί στην παγκόσμια σκηνή.

Επιπλέον, ο Μπαχτσελί προέβλεψε την έναρξη μιας «Εποχής της Τουρκίας», μια περίοδο κατά την οποία η χώρα, μέσω της «εθνικής ενότητας και αδελφοσύνης», θα εδραιώσει τη θέση της ως περιφερειακή και ενδεχομένως παγκόσμια δύναμη. Η χρήση τέτοιων όρων παραπέμπει σε μεγαλόπνοα σχέδια και φιλοδοξίες, τα οποία συχνά πλαισιώνονται από αναφορές στο ιστορικό μεγαλείο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η Στρατηγική Πρόταση: Τριμερής Συμμαχία Κατά του «Άξονα του Κακού»

Ίσως το πιο ενδιαφέρον και γεωπολιτικά σημαντικό σημείο της δήλωσης του Μπαχτσελί είναι η πρότασή του για τη δημιουργία μιας τριμερούς στρατηγικής συμμαχίας ανάμεσα σε Τουρκία, Ρωσία και Κίνα. Αυτή η συμμαχία περιγράφεται ως «αντίβαρο στην αμερικανο-ισραηλινή συμμαχία του κακού». Η έκφραση «άξονας του κακού» έχει χρησιμοποιηθεί ιστορικά από τις ΗΠΑ για να χαρακτηρίσουν χώρες που θεωρούνταν απειλή, και η αντιστροφή της από τον Μπαχτσελί είναι ενδεικτική της βαθιάς αντιδυτικής της τάσης που επικρατεί σε κύκλους της τουρκικής πολιτικής σκηνής.

Η προτεινόμενη συμμαχία σηματοδοτεί μια σαφή απόκλιση από τον παραδοσιακό δυτικό προσανατολισμό της Τουρκίας και ενισχύει τις φωνές που επιθυμούν μια στροφή προς έναν πιο πολυπολικό κόσμο, όπου η Τουρκία θα διαδραματίζει ένα πιο ανεξάρτητο ρόλο, μακριά από τις επιρροές της Δύσης. Η συνεργασία με τη Ρωσία και την Κίνα, αν και δεν είναι νέα στην τουρκική διπλωματία (ιδίως σε ενεργειακά και οικονομικά ζητήματα), αποκτά νέες διαστάσεις όταν προτείνεται ως στρατηγικός άξονας έναντι των ΗΠΑ και του Ισραήλ.

Συμπεράσματα και Προεκτάσεις

Η δήλωση του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, πέρα από τον έντονο εθνικιστικό της χαρακτήρα, παρέχει σημαντικές ενδείξεις για την εξέλιξη της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής και την ιδεολογική βάση στην οποία στηρίζεται. Αναδεικνύει:

• Την ισλαμοποίηση του εθνικισμού και την ενσωμάτωση θρησκευτικών συμβόλων στην πολιτική ρητορική.
• Την αντιδυτική στροφή και την αναζήτηση εναλλακτικών συμμαχιών, ιδίως με δυνάμεις όπως η Ρωσία και η Κίνα.
• Την πεποίθηση ότι η Τουρκία διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην προστασία των μουσουλμανικών συμφερόντων, κάτι που εντάσσεται στην ευρύτερη αφήγηση του νεο-οθωμανισμού.

Οι απόψεις του Μπαχτσελί, ως κορυφαίου εταίρου της κυβέρνησης, δεν είναι απλά ρητορικές εξάρσεις, αλλά αποτελούν σαφείς ενδείξεις των προσανατολισμών της Άγκυρας σε μια περίοδο έντονης γεωπολιτικής αναταραχής. Η μοίρα της Ιερουσαλήμ, λοιπόν, δεν είναι για την Τουρκία ένα απλό περιφερειακό ζήτημα, αλλά μια δοκιμασία της ίδιας της ύπαρξης και του ρόλου της στην παγκόσμια σκηνή.