Η Γενεύη πρωτοπορεί στην Ελβετία, προσφέροντας δωρεάν δημόσιες συγκοινωνίες σε μια προσπάθεια να καταπολεμήσει την εκτεταμένη ατμοσφαιρική ρύπανση που απειλεί την υγεία των κατοίκων της.
Η Αναγκαιότητα Πίσω από την Απόφαση: Όζον και Καύσωνας
Η απόφαση της Γενεύης να θέσει σε εφαρμογή ένα πρωτοφανές μέτρο, προσφέροντας δωρεάν πρόσβαση σε όλες τις δημόσιες συγκοινωνίες, αποτελεί άμεση απάντηση στην κρίσιμη επιδείνωση της ποιότητας του αέρα. Η πόλη βρίσκεται αντιμέτωπη με ιδιαίτερα αυξημένα επίπεδα όζοντος, ενός δευτερογενούς ρύπου που σχηματίζεται από την αλληλεπίδραση οξειδίων του αζώτου (NOx) και πτητικών οργανικών ενώσεων (VOCs) υπό την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας. Ειδικότερα, τα επίπεδα όζοντος ξεπέρασαν το ανησυχητικό όριο των 180 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο εντός 24 ωρών, ένα όριο που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) χαρακτηρίζει ως επικίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.
Οι επιπτώσεις της έκθεσης σε τέτοιες συγκεντρώσεις είναι σοβαρές και ποικίλες, περιλαμβάνοντας:
- Αναπνευστικά προβλήματα (ερεθισμό των πνευμόνων, βήχα, δύσπνοια).
- Πονοκεφάλους.
- Επιδείνωση συμπτωμάτων σε άτομα με άσθμα ή άλλες χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις.
Η κατάσταση επιδεινώνεται δραματικά από τον παρατεταμένο καύσωνα που πλήττει την Ελβετία. Με τη θερμοκρασία στη Γενεύη να φτάνει τους 37 βαθμούς Κελσίου τις προηγούμενες ημέρες, δημιουργήθηκαν οι ιδανικές συνθήκες για τη συσσώρευση ρύπων. Όπως εξηγεί το Γραφείο Περιβάλλοντος του καντονιού στο Reuters, ο συνδυασμός υψηλών θερμοκρασιών και χαμηλής νέφωσης εμποδίζει τη διάλυση των ρύπων στην ατμόσφαιρα, παγιδεύοντάς τους κοντά στο έδαφος και ενισχύοντας τη δημιουργία όζοντος.
Προληπτικά Μέτρα και Στρατηγική Μείωσης Ρύπων
Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης, που τέθηκε σε ισχύ σε όλο το καντόνι της Γενεύης, στοχεύει στην άμεση αντιμετώπιση της κρίσης και στην αποθάρρυνση της χρήσης ιδιωτικών αυτοκινήτων. Κατά τη διάρκεια ισχύος του μέτρου, οι πολίτες και οι επισκέπτες μπορούν να χρησιμοποιούν ελεύθερα και χωρίς εισιτήριο:
- Λεωφορεία
- Τραμ
- Τρένα (εντός του καντονιού)
- Πλοία (σε γραμμές εντός της λίμνης Γενεύης)
Οι έλεγχοι εισιτηρίων έχουν ακυρωθεί πλήρως, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα για την προτεραιότητα της δημόσιας υγείας έναντι των εσόδων από τις μεταφορές.
Παράλληλα με την προσφορά δωρεάν συγκοινωνιών, εφαρμόζονται και περιορισμοί στην κυκλοφορία των πλέον ρυπογόνων οχημάτων. Συγκεκριμένα, από τις 06:00 το πρωί έως τις 22:00 το βράδυ, επιτρέπεται η είσοδος στο κέντρο της πόλης μόνο σε οχήματα με χαμηλές εκπομπές ρύπων. Αυτό το μέτρο αποσκοπεί στη μείωση των εκπομπών οξειδίου του αζώτου (NOx), τα οποία αποτελούν έναν από τους βασικούς προδρόμους για το σχηματισμό του όζοντος.
Οι αρχές της Γενεύης έχουν τονίσει ότι τα μέτρα θα παραμείνουν σε ισχύ έως ότου υπάρξει αισθητή και διαρκής βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Η εν λόγω παρέμβαση υπογραμμίζει την αφοσίωση της πόλης στην προστασία της δημόσιας υγείας, αναδεικνύοντάς την ως απόλυτη προτεραιότητα έναντι των οικονομικών ή κυκλοφοριακών περιορισμών. Η πρωτοβουλία της Γενεύης αποτελεί ένα σημαντικό προηγούμενο για άλλες ευρωπαϊκές πόλεις που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και κλιματικής αλλαγής.