Μια σημαντική δικαστική διαμάχη στις ΗΠΑ έληξε με μια απόφαση που επιτρέπει στην κυβέρνηση Τραμπ να συνεχίσει τις απελάσεις Βενεζουελάνων μεταναστών, χρησιμοποιώντας έναν αμφιλεγόμενο νόμο εποχής πολέμου. Ας δούμε τις λεπτομέρειες αυτής της υπόθεσης.
Η Απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου για τους Βενεζουελανούς Μετανάστες
Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ αποφάσισε να επιτρέψει – προς το παρόν – στην κυβέρνηση Τραμπ να συνεχίσει τις απελάσεις μεταναστών από τη Βενεζουέλα, αξιοποιώντας τον νόμο περί “Εχθρικών Αλλοδαπών” (Alien Enemies Act). Αυτή η νομοθεσία, που χρονολογείται από την εποχή του πολέμου, χρησιμοποιήθηκε μετά από μια απόφαση κατώτερου δικαστηρίου που είχε προσωρινά σταματήσει αυτές τις απομακρύνσεις. Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου θεωρείται νίκη για την πλευρά Τραμπ, παρόλο που δεν εξετάστηκε η συνταγματικότητα της χρήσης αυτού του συγκεκριμένου νόμου, ούτε το θέμα της μεταφοράς μεταναστών σε φυλακές στο Ελ Σαλβαδόρ.
Η εστίαση ήταν κυρίως σε ένα διαδικαστικό ζήτημα: το δικαστήριο έκρινε ότι οι δικηγόροι των μεταναστών υπέβαλαν την προσφυγή σε λάθος δικαστικό τμήμα. Σύμφωνα με την απόφαση, η υπόθεση έπρεπε να είχε κατατεθεί στο Τέξας, όπου κρατούνται οι μετανάστες, και όχι στην Ουάσιγκτον. Ωστόσο, και οι εννέα δικαστές συμφώνησαν ότι οι υπό κράτηση μετανάστες πρέπει να ενημερώνονται έγκαιρα και να έχουν τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν νομικά την απέλασή τους.
Ο δικαστής Μπρετ Κάβανο εξήγησε ότι η διαφωνία στο δικαστήριο επικεντρώθηκε στο «πού» και «πώς» πρέπει να συμβεί αυτή η προσφυγή. Το δικαστήριο διέταξε να ενημερωθούν οι μετανάστες «σε εύλογο χρονικό διάστημα» ότι υπόκεινται στη διαδικασία απομάκρυνσης βάσει του νόμου περί Εχθρικών Αλλοδαπών, ώστε να έχουν την ευκαιρία να αμφισβητήσουν νομικά την απέλασή τους. Αυτή η διάταξη θα μπορούσε να θέσει σημαντικούς περιορισμούς στην μελλοντική χρήση του νόμου από την κυβέρνηση Τραμπ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ χαιρέτισε την απόφαση μέσω των κοινωνικών δικτύων, υποστηρίζοντας ότι ενισχύει τον Κανόνα Δικαίου στις Ηνωμένες Πολιτείες, επιτρέποντας σε κάθε Πρόεδρο να προστατεύει τα σύνορα και τη χώρα.
Ενστάσεις και Κριτική από Προοδευτικούς Δικαστές
Η δικαστής Σόνια Σοτομαγιόρ εξέφρασε μια έντονη διαφωνία, χαρακτηρίζοντας τη νομική βάση της απόφασης «ύποπτη». Επίσης, άσκησε κριτική στο δικαστήριο επειδή προσέφερε στην κυβέρνηση «έκτακτη προστασία» χωρίς να εξετάσει τις σοβαρές βλάβες που θα μπορούσαν να υποστούν οι μετανάστες εάν απελαθούν εσφαλμένα στο Ελ Σαλβαδόρ.
- Δικαστής Σοτομαγιόρ: «Το Δικαστήριο δεν θα έπρεπε να επιβραβεύει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να διαβρώσει το κράτος δικαίου.»
- Δικαστής Τζάκσον: Άσκησε δριμεία κριτική στην απόφαση του Δικαστηρίου να ενεργήσει μέσω επείγουσας διαδικασίας, χωρίς πλήρη ακροαματική διαδικασία.
Οι δικηγόροι των μεταναστών, παρά την αρχική απογοήτευση, θεώρησαν την απόφαση ως σημαντική νίκη. Το γεγονός ότι το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την άποψη της κυβέρνησης ότι μπορεί να απελαύνει ανθρώπους χωρίς επαρκή ενημέρωση και δυνατότητα προσφυγής στη δικαιοσύνη είναι, σύμφωνα με τον Λι Γκελέρντ από την ACLU, ένα κρίσιμο σημείο.
Το Ιστορικό του Νόμου και η Σύνδεση με την Συμμορία Tren de Aragua
Η υπόθεση αυτή είναι μια από τις πιο σημαντικές από τις εννέα επείγουσες αιτήσεις που έχει υποβάλει η κυβέρνηση Τραμπ στο Ανώτατο Δικαστήριο, σηματοδοτώντας μια άμεση σύγκρουση μεταξύ της εκτελεστικής και της δικαστικής εξουσίας. Η κυβέρνηση Τραμπ επικαλείται τον νόμο περί Εχθρικών Αλλοδαπών του 1798 για να απελάσει πάνω από 100 Βενεζουελάνους, που φέρονται να είναι μέλη της εγκληματικής οργάνωσης Tren de Aragua, μιας βίαιης συμμορίας με έδρα τη Βενεζουέλα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε προεδρικό διάταγμα τον Μάρτιο, χαρακτηρίζοντας τη δράση της συμμορίας ως «εισβολή» και «αρπακτική επίθεση» που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση Μαδούρο. Αεροπλάνα με τους μετανάστες που επρόκειτο να απελαθούν κατευθύνθηκαν στο Ελ Σαλβαδόρ, στο πλαίσιο συμφωνίας με τις ΗΠΑ για την κράτησή τους.
Ένας ομοσπονδιακός δικαστής στην Ουάσιγκτον διέταξε την αναστολή των απελάσεων, αλλά η κυβέρνηση άσκησε έφεση. Εναέφετείο υποστήριξε τους μετανάστες, διατηρώντας την αναστολή. Η ACLU και η Democracy Forward κατηγόρησαν τον Τραμπ ότι παραποίησε έναν πολεμικό νόμο για να απελάσει ποινικούς αλλοδαπούς, παρακάμπτοντας τις εξουσίες που του έχει αναθέσει το Κογκρέσο. Οι δικηγόροι των μεταναστών περιέγραψαν τις συνθήκες κράτησης στο Ελ Σαλβαδόρ ως τρομακτικές.
Η Απάντηση της Κυβέρνησης Τραμπ: Έμφαση στη Διαδικασία
Η προσωρινή γενική εισαγγελέας, Σάρα Χάρις, υποστήριξε στο Ανώτατο Δικαστήριο ότι η κυβέρνηση δεν στερεί από τους μετανάστες το δικαίωμα σε δικαστικό έλεγχο. Το ζήτημα είναι πού και πώς πρέπει να προσφύγουν οι μετανάστες: κατά την άποψη της κυβέρνησης, η προσφυγή έπρεπε να γίνει στο Τέξας, όχι στην Ουάσιγκτον. Ζήτησε την άρση της αναστολής, υποστηρίζοντας ότι η δικαστική καθυστέρηση αποτελεί «απαράδεκτα μακρά παρέμβαση» στη διαχείριση της εξωτερικής πολιτικής και της εθνικής ασφάλειας.