Έντονη νομική διαμάχη έχει προκύψει μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου αναφορικά με τα δικαιώματα αλιείας του αμμόχελου στη Βόρεια Θάλασσα. Αυτή η υπόθεση εξετάζεται στο Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο στη Χάγη και αποτελεί την πρώτη σοβαρή νομική αναμέτρηση ανάμεσα στις δύο πλευρές μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.
Βρετανικές Θέσεις για την Προστασία του Οικοσυστήματος
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου αποφάσισε να επιβάλει πλήρη απαγόρευση στην αλιεία του αμμόχελου από τον Μάρτιο. Η απόφαση αυτή ενσωματώνει περιβαλλοντικούς παράγοντες, καθώς οι Βρετανοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο αμμόχελος είναι ζωτικής σημασίας για την ισορροπία του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Σύμφωνα με τις έρευνες τους, η υπεραλίευση του ψαριού αυτού μπορεί να ανατρέψει την τροφική αλυσίδα, επηρεάζοντας ευάλωτα είδη, όπως:
✔ Φρατέρκουλες (θαλάσσια πτηνά)
✔ Φώκιες και φώκαινες
✔ Ψάρια όπως ο μπακαλιάρος
Επιπλέον, η κυβέρνηση επισημαίνει ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και η υπερβολική εκμετάλλευση έχουν ήδη οδηγήσει σε μείωση του πληθυσμού του αμμόχελου, κάνοντάς την απαγόρευση κρίσιμη για τη διατήρηση του οικοσυστήματος.
Εκστρατεία της Ε.Ε. κατά της Βρετανικής Απαγόρευσης
Από την πλευρά της, η Ε.Ε. καταγγέλλει ότι η απαγόρευση αυτή παραβιάζει τη Συμφωνία Εμπορίου και Συνεργασίας (TCA) που υπεγράφη μετά το Brexit. Σύμφωνα με τους κανόνες της συμφωνίας, οι αλιείς της Ε.Ε. έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα βρετανικά ύδατα έως το 2026. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του εκπροσώπου της Ε.Ε., Άντονι Ντόους, η ολοκληρωτική απαγόρευση της αλιείας του αμμόχελου «ακυρώνει το δικαίωμα των αλιέων της Ε.Ε. σε πλήρη πρόσβαση» στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου, παραβιάζοντας έτσι τις υποχρεώσεις του.
Η Ε.Ε. στηρίζει τη Δανία, η οποία κατέχει το 96% της ευρωπαϊκής ποσόστωσης για το αμμόχελο, με την αξία των ετήσιων αλιευμάτων να αγγίζει τα 49 εκατομμύρια ευρώ.
Η διαμάχη σχετικά με τον αμμόχελο δεν είναι απλώς θέμα αλιείας, αλλά και πιλοτικός μηχανισμός για τις μελλοντικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ Ε.Ε. και Ηνωμένου Βασιλείου. Από το 2026, η πρόσβαση των ευρωπαϊκών αλιευτικών στόλων στα βρετανικά ύδατα θα υπόκειται σε ετήσιες αναθεωρήσεις, γεγονός που μπορεί να επιφέρει νέες εντάσεις.
Η διαδικασία ακροαματικής εξέτασης στο Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο θα διαρκέσει τρεις ημέρες, με την έκβαση της υπόθεσης να αναμένεται στα τέλη Μαρτίου, υποδεικνύοντας ένα σημαντικό ορόσημο για τις εμπορικές σχέσεις των δύο πλευρών στον μετα-Brexit κόσμο.
