Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε σχέδιο για οικονομική βοήθεια 2.000 δολαρίων στα περισσότερα νοικοκυριά των ΗΠΑ. Τα χρήματα θα προέρχονται από έσοδα τελωνειακών δασμών, όπως ισχυρίζεται ο πρώην πρόεδρος. «Η χώρα έγινε πλούσια χάρη στους δασμούς μου», δήλωσε χαρακτηριστικά μέσω της πλατφόρμας Truth Social, επαναφέροντας στο προσκήνιο την αμφιλεγόμενη πολιτική του.
Νομικά εμπόδια και δικαστική εξέταση
Η πρόταση έρχεται την ώρα που το Ανώτατο Δικαστήριο ελέγχει τη συνταγματικότητα των δασμών που επέβαλε ο Τραμπ. Δικαστές αμφισβητούν αν είχε δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τον νόμο IEEPA του 1977 τόσο πλατιά, χωρίς έγκριση από το Κογκρέσο. Για να γίνει πραγματικότητα το «μερίσματα», χρειάζεται νόμος που να περάσει από Γερουσία και Βουλή.
Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο οι ενισχύσεις να πάρουν μορφή φοροαπαλλαγών, όχι άμεσων πληρωμών. Αυτό δείχνει ευελιξία, αλλά και δυσκολίες στην εφαρμογή. Οι δασμοί, θυμίζοντας ότι από παλιά αποτελούν βασικό εργαλείο εμπορικής πολιτικής στις ΗΠΑ, ενίσχυσαν τα έσοδα κατά την περίοδο Τραμπ. Ωστόσο, ο Τραμπ βλέπει σε αυτούς την αιτία για «αναγέννηση» της βιομηχανίας. Τελικά, η υλοποίηση κρέμεται από πολιτικές ισορροπίες.
Αναλυτές βλέπουν σοβαρά οικονομικά προσκόμματα. Η Έρικα Γιορκ από το Tax Foundation υπολογίζει κόστος 300 δισ. δολαρίων για τα 2.000 δολάρια ανά νοικοκυριό. Τα έσοδα από δασμούς φτάνουν μόλις τα 120 δισ. μέχρι τώρα. Αν κριθούν άκυροι, εταιρείες μπορεί να ζητήσουν επιστροφές, μειώνοντας ακόμα περισσότερο τα διαθέσιμα.
Κίνδυνοι για την οικονομία και υπεράσπιση Τραμπ
Οικονομολόγοι προειδοποιούν για πιθανές πληθωριστικές εντάσεις. Μια μαζική ένεση χρήματος θα ανεβάσει τη ζήτηση, όταν οι τιμές τρέχουν ήδη γρήγορα. Κάποιοι συνδέουν ακριβώς τους δασμούς με αύξηση κόστους σε καθημερινά προϊόντα τα τελευταία χρόνια. Θα αντέξει άραγε η αγορά τέτοια ώθηση;
Παρά τις ενστάσεις, ο Τραμπ υπερασπίζεται το σχέδιο ως «επιστροφή πλούτου» στους πολίτες. Ό,τι περισσέψει από τα έσοδα θα πάει στην μείωση του χρέους, λέει. Η αβεβαιότητα ωστόσο παραμένει μεγάλη. Πώς ακριβώς θα προχωρήσει, αν η πολιτική συγκυρία το επιτρέψει;
