Μια ιστορική απόφαση από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) θέτει σαφές πλαίσιο στην αντιμετώπιση της κακοποίησης ζώων, επικυρώνοντας ποινή φυλάκισης και υψηλό διοικητικό πρόστιμο, στέλνοντας μήνυμα για την προστασία των ζώων ως επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος.

Η Υπόθεση που Οδήγησε στην Απόφαση του ΣτΕ

Το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της χώρας, το Συμβούλιο της Επικρατείας, έθεσε οριστικά τέλος σε μια δικαστική διαμάχη που αφορούσε την αποτρόπαια πράξη κακοποίησης και θανάτωσης οκτώ κουταβιών από συνταξιούχο στη Λάρισα, το μακρινό 2013. Η υπόθεση, η οποία συγκλόνισε την κοινή γνώμη, οδήγησε στην επιβολή ποινής φυλάκισης πέντε μηνών με αναστολή και διοικητικού προστίμου ύψους 270.000 ευρώ. Η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ επικυρώνει πλήρως αυτές τις κυρώσεις, ενισχύοντας το νομικό πλαίσιο για την ευζωία των ζώων και την τιμωρία όσων παραβιάζουν τον νόμο.

Ne bis in idem: Η Αρχή της Διπλής Τιμωρίας και η Ερμηνεία του ΣτΕ

Ένα από τα κεντρικά νομικά ζητήματα που αναδείχθηκε στην υπόθεση ήταν η εφαρμογή της αρχής “ne bis in idem”, δηλαδή της απαγόρευσης διπλής τιμωρίας για την ίδια πράξη. Οι συνήγοροι υπεράσπισης υποστήριξαν ότι η παράλληλη επιβολή ποινής φυλάκισης (ποινική κύρωση) και διοικητικού προστίμου (διοικητική κύρωση) συνιστούσε παραβίαση αυτής της θεμελιώδους νομικής αρχής. Ωστόσο, το ΣτΕ, με αποφασιστικότητα, απέρριψε αυτό το επιχείρημα. Οι δικαστές του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, στην αιτιολογία τους, τόνισαν ότι:

• Η προστασία των ζώων αποτελεί επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος.
• Η φύση των δύο κυρώσεων (ποινική και διοικητική) είναι διαφορετική, ακόμη και αν αφορούν την ίδια πράξη, καθώς εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς. Η ποινική κύρωση στοχεύει στην κατασταλτική και σωφρονιστική πτυχή, ενώ η διοικητική έχει προληπτικό και αποτρεπτικό χαρακτήρα, καθώς και την ενίσχυση του δημόσιου ταμείου που ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί για δράσεις φιλοζωίας.
• Το νομικό πλαίσιο που προβλέπει αυτές τις κυρώσεις είναι απόλυτα νόμιμο και συμβατό με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Αυτή η ερμηνεία από το ΣτΕ αποτελεί σημαντικό προηγούμενο, διευκρινίζοντας ότι η παράλληλη επιβολή διαφορετικού τύπου κυρώσεων είναι συνταγματικά ανεκτή, ειδικά όταν διακυβεύονται υψηλότερα έννομα αγαθά, όπως στην προκειμένη περίπτωση, η ευζωία των ζώων συντροφιάς.

Το Ύψος του Προστίμου και η Αρχή της Αναλογικότητας

Ένα ακόμα σημείο τριβής ήταν το ύψος του διοικητικού προστίμου, το οποίο ανερχόταν σε 30.000 ευρώ ανά ζώο, σωρευτικά 270.000 ευρώ για τα οκτώ κουτάβια. Τέθηκε το ερώτημα εάν ένα τέτοιο ποσό παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας, αλλά και διατάξεις της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Το ΣτΕ έκρινε ότι ούτε η αρχή της αναλογικότητας ούτε η ΕΣΔΑ παραβιάζονται, εξηγώντας ότι:

• Το πρόστιμο αντικατοπτρίζει τη σοβαρότητα της πράξης και την απαράδεκτη βία που ασκήθηκε στα ανυπεράσπιστα κουτάβια.
• Πρόκειται για ένα μέτρο που λειτουργεί αποτρεπτικά, ενισχύοντας την κοινωνική συνείδηση και την τήρηση των νόμων περί προστασίας των ζώων.
• Το ύψος του προστίμου δικαιολογείται από τον επιτακτικό χαρακτήρα του δημοσίου συμφέροντος που εξυπηρετεί η προστασία της ζωής και της καλής διαβίωσης των ζώων.

Αυτή η απόφαση υπογραμμίζει την αφοσίωση του κράτους στην αντιμετώπιση της κτηνοβασίας και την αναβάθμιση της θέσης των ζώων στην ελληνική κοινωνία και έννομη τάξη.

Ευρύτερες Επιπτώσεις και το Μήνυμα της Απόφασης

Η απόφαση του ΣτΕ δεν αφορά μόνο την συγκεκριμένη υπόθεση. Στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα σε όλη την κοινωνία και τη δικαιοσύνη:

• Η κακοποίηση ζώων δεν αποτελεί ένα ήσσονος σημασίας αδίκημα, αλλά σοβαρή παραβίαση της νομοθεσίας με αυστηρές συνέπειες.
• Η προστασία των ζώων έχει αναδειχθεί σε θεμελιώδη αξία, αναγνωρισμένη πλέον ως δημόσιο συμφέρον, όπως αποτυπώνεται και σε πρόσφατες νομοθετικές πρωτοβουλίες.
• Ενισχύεται η πεποίθηση ότι η ελληνική δικαιοσύνη είναι αποφασισμένη να εφαρμόσει αυστηρά το πλαίσιο προστασίας των ζώων, συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση και την αλλαγή συμπεριφοράς.

Η συγκεκριμένη δικαστική εξέλιξη είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις φιλοζωικές οργανώσεις και τους πολίτες που αγωνίζονται για την ευζωία των ζώων, καθώς παρέχει ένα ισχυρό νομικό εργαλείο στην προσπάθειά τους.