Σε μια πρωτοποριακή κίνηση για το ελληνικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ), το Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Μεταξά φέρνει τους “τετράποδους θεραπευτές” στο προσκήνιο της μάχης κατά του καρκίνου, μετατρέποντας τη χημειοθεραπεία σε μια πιο ανθρώπινη και λιγότερο επώδυνη εμπειρία.
Η Ψυχή ως «Φάρμακο»: Όταν το Γαυγισμένο Χαμόγελο Εισέρχεται στο Νοσοκομείο
Σε μια συγκλονιστική επίδειξη καινοτομίας και ανθρωπιάς, το Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Μεταξά έχει εγκαινιάσει ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα που επαναπροσδιορίζει την έννοια της υποστήριξης των ασθενών με καρκίνο. Από τον Απρίλιο του 2025, σε συνεργασία με τους εξειδικευμένους οργανισμούς DOG THERAPY και WIN CANCER, εισήχθησαν για πρώτη φορά στο ΕΣΥ οργανωμένες επισκέψεις σκύλων θεραπείας εντός της Μονάδας Ημερήσιας Νοσηλείας. Αυτή η πρωτοβουλία ξεπερνά τα παραδοσιακά όρια της ιατρικής φροντίδας, αναδεικνύοντας τη δύναμη της συναισθηματικής αλληλεπίδρασης ως συμπληρωματικής θεραπείας.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι ασθενείς, “Δεν ερχόμαστε μόνο για τη χημειοθεραπεία, αλλά για να δούμε τον τετράποδο φίλο μας.” Αυτή η φράση συνοψίζει τον αντίκτυπο του προγράμματος: τη μετατροπή μιας συχνά ψυχοφθόρας διαδικασίας σε μια στιγμή προσμονής και χαράς. Η παρουσία των σκύλων λειτουργεί ως «φάρμακο» για την ψυχή, προσφέροντας:
- Μείωση του στρες και του άγχους.
- Ενίσχυση της ψυχικής αντοχής και του θάρρους.
- Το αίσθημα ότι οι ασθενείς δεν είναι μόνοι στον αγώνα τους.
Μέχρι τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, η ανταπόκριση ήταν συντριπτική, με πάνω από 300 ασθενείς να έχουν ήδη συμμετάσχει. Αξίζει να σημειωθεί ότι περισσότεροι από 30 επαγγελματίες υγείας έχουν επιβεβαιώσει τη θετική επίδραση της πρωτοβουλίας, όχι μόνο στην ψυχολογία των ασθενών αλλά και στην ενίσχυση της συνοχής και της συνεργασίας του νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού. Ο διοικητής του νοσοκομείου, κ. Σαράντος Ευσταθόπουλος, τόνισε χαρακτηριστικά: “Είναι μια παρέμβαση που συγκινεί, ενώνει και δίνει κουράγιο σε όλους.”
Επιστημονική Θεμελίωση και Θεραπευτικά Οφέλη
Πέρα από την αυθόρμητη χαρά που προσφέρουν, οι θετικές επιδράσεις της υποβοηθούμενης από ζώα θεραπείας (Animal-Assisted Therapy – AAT) είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες. Η αλληλεπίδραση με τα ζώα έχει αποδειχθεί ότι:
- Μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης (της ορμόνης του στρες).
- Ρίχνει την αρτηριακή πίεση.
- Αυξάνει την παραγωγή ωκυτοκίνης (της “ορμόνης της αγάπης” και της σύνδεσης).
- Μειώνει τη καταθλιπτική διάθεση.
Οι ασθενείς συχνά ανακαλύπτουν εκ νέου τη δύναμη να εκφραστούν, να γελάσουν, ακόμα και να δακρύσουν από συγκίνηση, ενισχύοντας την ψυχοκοινωνική τους ευεξία και συμβάλλοντας στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της νόσου.
Αυστηρά Πρωτόκολλα και Μελλοντικές Εξελίξεις
Η υλοποίηση του προγράμματος γίνεται με αυστηρότατα ιατρικά πρωτόκολλα, διασφαλίζοντας την ασφάλεια και την υγεία τόσο των ασθενών όσο και των ζώων. Συγκεκριμένα:
- Οι επισκέψεις πραγματοποιούνται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους.
- Υπάρχει συνεχής ιατρική εποπτεία.
- Χρησιμοποιούνται μόνο πιστοποιημένοι, υγιείς και εμβολιασμένοι σκύλοι θεραπείας, όπως οι πρωτοπόροι Βαγγέλης και Όλυμπος.
- Αποκλείονται οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς ή όσοι δεν επιθυμούν επαφή με ζώα, με πλήρη σεβασμό στην αυτονομία και τις ανάγκες του κάθε ατόμου.
Ήδη, η επιτυχία του Μεταξά έχει εμπνεύσει και άλλα δημόσια νοσοκομεία, με πέντε εξ αυτών να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την υιοθέτηση του ίδιου μοντέλου. Αυτή η αναγνώριση καθιστά το Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Μεταξά πρωτοποριακό σημείο αναφοράς στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης στην Ελλάδα.
Παράλληλα, έχει ξεκινήσει η εκπαίδευση εθελοντών με τα δικά τους ζώα, με στόχο τη δημιουργία ενός πιστοποιημένου δικτύου θεραπευτικών ζευγαριών. Η διαδικασία αυτή είναι απαιτητική, περιλαμβάνοντας λεπτομερή έλεγχο συμπεριφοράς του σκύλου και ολοκληρωμένη εκπαίδευση του εθελοντή σε θέματα υγιεινής και ψυχολογικής υποστήριξης.
Η επόμενη φάση του προγράμματος προβλέπει τη διεύρυνση του δικτύου εθελοντών, την καθιέρωση τακτικών επισκέψεων σκύλων θεραπείας και τη δημοσίευση επιστημονικών δεδομένων, τα οποία θα αναδείξουν περαιτέρω τα οφέλη αυτής της εξαιρετικής πρωτοβουλίας. Όπως επισημαίνει με νόημα ο κ. Ευσταθόπουλος, “Μικρές στιγμές ανεμελιάς, μέσα σε ένα δύσκολο πλαίσιο θεραπείας, δίνουν τη δύναμη όχι μόνο στους ασθενείς αλλά και στο προσωπικό να συνεχίζουν.”