Το προτεινόμενο πόρισμα της έρευνας για τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη, που συνέταξε ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), παρουσιάζει καθοριστικά στοιχεία σχετικά με τις αιτίες και τις συνέπειες του περιστατικού. Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει το προσχέδιο, δεν έχουν ανευρεθεί αποδείξεις για την ύπαρξη μεγάλης δεξαμενής ή “κρυφού βαγονιού”. Παρ’ όλα αυτά, αναμένεται ότι μέχρι την ολοκλήρωση της έρευνας, θα έχει επικυρωθεί η πιθανή ύπαρξη 3,5 – 4 τόνων αρωματικών υδρογονανθράκων στο τρίτο βαγόνι της εμπορικής αμαξοστοιχίας, το οποίο καταστράφηκε από φωτιά μετά τη σύγκρουση.
Πιο συγκεκριμένα, η διαρροή σιλικόνης από τους μετασχηματιστές στα πρώτα δύο βαγόνια δεν κρίνεται αρκετή για να προκαλέσει την ισχυρή έκρηξη που παρατηρήθηκε. Οι μετασχηματιστές παρουσίασαν ελάχιστες ρωγμές, γεγονός που ενισχύει την εκτίμηση ότι κάποια άλλη ουσία προκάλεσε την έκρηξη. Η έρευνα για το περιστατικό βασίστηκε σε δεδομένα από κάμερες ασφαλείας, των οποίων η ανάλυση έχει τη δυνατότητα να οδηγήσει σε ασφαλή επιστημονικά συμπεράσματα. Υπενθυμίζεται ότι τα ερευνητικά κέντρα που συμμετέχουν στην ανάλυση (Πανεπιστήμια Πίζας και Γάνδης και το Σουηδικό Ινστιτούτο) δεν έχουν ακόμα καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα, ωστόσο έχουν αναπτύξει τη μεθοδολογία που θα διευκολύνει την ταυτοποίηση του φορτίου.
Η φωτιά και οι εκρήξεις εκδηλώθηκαν σε τρεις φάσεις:
Πρώτη φάση: Άμεση ανάφλεξη και αρχική έκρηξη: Λίγα κλάσματα του δευτερολέπτου μετά τη σύγκρουση, καταγράφηκε ηλεκτρικό τόξο που προκάλεσε βραχυκύκλωμα, ακολουθούμενο από έκρηξη που προήλθε από σπινθήρες των φρένων.
Δεύτερη φάση πυρκαγιάς: Η φωτιά επεκτάθηκε σε άλλη περιοχή, ενισχύοντας την αρχική πυρκαγιά, γεγονός που μαρτυρά την παρουσία σημαντικής ποσότητας καυσίμου.
Τρίτη φάση καύσης: Δύο ξεχωριστές φλόγες συνέχισαν να καταστρέφουν τα συντρίμμια, με τη μία από αυτές να διαρκεί έως και δύο ώρες.
Περιγραφή της σύγκρουσης σε τρεις διαδοχικές φάσεις:
Αρχική πρόσκρουση: Οι πρώτοι δύο συρμοί συγκρούστηκαν μετωπικά, οδηγώντας στην πλήρη καταστροφή του βαγονιού Α’ θέσης της επιβατικής αμαξοστοιχίας.
Δευτερεύουσα σύγκρουση: Το εστιατόριο του επιβατικού τρένου συγκρούστηκε με το βαγόνι που μετέφερε χαλύβδινες πλάκες.
Συνεχιζόμενες συγκρούσεις: Τα υπόλοιπα βαγόνια αλληλοσυγκρούστηκαν με μειούμενη ένταση.
Η έκθεση αναδεικνύει κρίσιμα προβλήματα στην όλη διαδικασία λειτουργίας των σιδηροδρόμων:
Οργανωτικές αδυναμίες σταθμαρχείων: Η δομή και η λειτουργία των σταθμαρχείων κρίνονται ακατάλληλες.
Προβλήματα επικοινωνίας: Η χρήση ασύρματης επικοινωνίας αποδεικνύεται ανεπαρκής λόγω στατικού θορύβου και αδυναμίας λειτουργίας σε καθορισμένα σημεία όπως τα τούνελ.
Υποστελέχωση του ΟΣΕ: Ο οργανισμός λειτουργεί με μόλις το 45% του απαιτούμενου προσωπικού, έχοντας μόνο 589 υπαλλήλους το 2024 αντί για 2.184, και μόλις 108 σταθμάρχες αντί των 412 που προβλέπονταν.
Ελλείψεις στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων: Απαιτούνται βελτιώσεις στο σύστημα αναφοράς περιστατικών.
Συνολικά, το προσχέδιο του πορίσματος αποκαλύπτει ζωτικής σημασίας λεπτομέρειες σχετικά με τις αιτίες και τις συνέπειες της σιδηροδρομικής τραγωδίας στα Τέμπη. Οι εντοπισθείσες αδυναμίες στον ΟΣΕ και τη ΡΑΣ, οι σοβαρές επικοινωνιακές ελλείψεις και η μη σαφής ταυτοποίηση φορτίου του εμπορικού τρένου αναδεικνύονται ως κεντρικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα.