Η τραγωδία των Τεμπών επανέρχεται στο προσκήνιο με δραματικό τρόπο, καθώς οι γονείς δύο θυμάτων, η Μαρία Καρυστιανού και ο Πάνος Ρούτσι, ζητούν εκταφή των παιδιών τους για να διαλευκανθούν οι συνθήκες του δυστυχήματος.
Το Αίτημα για Εκταφή και η Απεργία Πείνας
Η Μαρία Καρυστιανού, εμφανώς συγκλονισμένη, αποκάλυψε την κοινή εξώδικη διαμαρτυρία που απέστειλε μαζί με τον Πάνο Ρούτσι, πατέρα του 22χρονου Ντένις, ο οποίος έχασε τη ζωή του στο πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Το αίτημα είναι κοινό και επιτακτικό: η εκταφή των παιδιών τους. Ο κ. Ρούτσι, σε μια ύστατη προσπάθεια να πιέσει για την ικανοποίηση του αιτήματός του, έχει ξεκινήσει απεργία πείνας και δίψας μπροστά από το Σύνταγμα, δηλώνοντας αποφασισμένος να παραμείνει εκεί μέχρι να του χορηγηθεί η πολυπόθητη άδεια. Η Καρυστιανού περιγράφει την κατάσταση με σπαρακτικά λόγια: «Δεν μπορεί να πάει σπίτι του, το ορκίστηκε», τονίζοντας πως πρόκειται για έναν «χαροκαμένο πατέρα που στέκεται στο λιοπύρι» με μοναδικό σκοπό την αποκάλυψη της αλήθειας.
Το κεντρικό επιχείρημα των γονέων εδράζεται στην ανάγκη ανάλυσης της χημικής σύνθεσης του «άγνωστου καυσίμου» που αναφέρεται στα πορίσματα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ (Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Συμβάντων) και του Γενικού Χημείου του Κράτους. Καταγγέλλουν ότι αυτή η ουσία οδήγησε στον απανθρακωτισμό των σορών, και πως το εύρημα αυτό δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς, καθώς η ανάκριση έκλεισε βεβιασμένα μετά την κατάθεση του τελευταίου πορίσματος.
Προς Ποιους Απευθύνεται το Εξώδικο και ο Στόχος
Το εξώδικο που απέστειλαν οι γονείς φέρει ως αποδέκτες κορυφαίους θεσμικούς παράγοντες, γεγονός που υπογραμμίζει την προσπάθεια για ασφυκτική πίεση σε όλα τα επίπεδα της Πολιτείας. Συγκεκριμένα, απευθύνεται σε:
- Τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη
- Τον πρόεδρο της Βουλής, Νικήτα Κακλαμάνη
- Τον Άρειο Πάγο
- Τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών
- Τον προϊστάμενο του Εφετείου Λάρισας
- Τον εισαγγελέα Εφετών
- Τον ειδικό εφέτη ανακριτή της δικογραφίας
- Την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων
- Τους Δικηγορικούς Συλλόγους
Ο στόχος είναι σαφής: διαφάνεια στη διαδικασία της εκταφής, με την παρουσία πραγματογνωμόνων από ελληνικά και ξένα εργαστήρια, καθώς και τεχνικών συμβούλων, ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε αλλοίωση της αλήθειας. Η Καρυστιανού επαναλαμβάνει την αποφασιστικότητα του κ. Ρούτσι: «Ο Πάνος θα φύγει από το Σύνταγμα μόνο με την άδεια εκταφής στο χέρι», επισημαίνοντας τον κίνδυνο που διατρέχει η υγεία του.
Η Πολιτική Διάσταση και οι Νομικές Διαφωνίες
Η υπόθεση έχει λάβει έντονη πολιτική διάσταση, καθώς ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, μιλώντας τόσο ως πολιτικός όσο και ως πατέρας που έχει βιώσει την απώλεια παιδιού, κατήγγειλε την επίμονη απόρριψη του αιτήματος των γονέων. Υπογράμμισε το απόλυτο δικαίωμα των οικογενειών να εξακριβώσουν την ταυτότητα των λειψάνων και τις πραγματικές συνθήκες θανάτου των παιδιών τους.
Ωστόσο, η Δικαιοσύνη έχει μέχρι στιγμής απορρίψει τα σχετικά αιτήματα. Ο εφέτης ειδικός ανακριτής, Σωτήρης Μπακαΐμης, έχει αρνηθεί τρεις φορές παρόμοια αιτήματα, κρίνοντας ότι δεν υπάρχουν νέα στοιχεία. Οι αποφάσεις του έχουν επικυρωθεί από τα δικαστικά συμβούλια, και η ανακριτική διαδικασία έχει πλέον περαιωθεί, με τη δικογραφία να έχει σταλεί στον Εισαγγελέα Εφετών Λάρισας. Αυτή η εξέλιξη δημιουργεί ένα νομικό αδιέξοδο: για να διαταχθεί εκταφή, η υπόθεση θα πρέπει να επιστρέψει στην ανάκριση, κάτι που θα καθυστερούσε σημαντικά τη δίκη-μαμούθ με τους 36 κατηγορούμενους, η οποία είναι προγραμματισμένη να διεξαχθεί στο συνεδριακό κέντρο «Γαιόπολις» του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Αντικρουόμενες Νομικές Απόψεις
Στο ζήτημα της εκταφής, οι νομικές απόψεις είναι διχασμένες:
- Ο καθηγητής Εκκλησιαστικού Δικαίου, Γιώργος Ανδρουτσόπουλος, όπως αναφέρει στο Protagon, τονίζει ότι η απόφαση για εκταφή ανήκει αποκλειστικά στη δικαστική εξουσία. Προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε πολιτική παρέμβαση, ακόμη και από τον πρωθυπουργό, θα συνιστούσε κατάφωρη παραβίαση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης.
- Αντίθετα, ο συνταγματολόγος Αναστάσιος Παυλόπουλος υπογραμμίζει ότι η άρνηση εκταφής δεν είναι απλώς ζήτημα ηθικής ευαισθησίας, αλλά αποτελεί νομική υποχρέωση. Επικαλείται το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το οποίο προστατεύει τα δικαιώματα των οικογενειών. Ο κ. Παυλόπουλος επισημαίνει ότι σε περιπτώσεις αμφιβολιών για την ταυτότητα των λειψάνων ή πλημμελειών στη διερεύνηση των αιτίων θανάτου, η εκταφή δεν είναι επιλογή, αλλά καθήκον του κράτους.
Η υπόθεση των Τεμπών, με την νέα αυτή δραματική εξέλιξη, αναδεικνύει για μια ακόμη φορά την πολυπλοκότητα, τις νομικές προκλήσεις και το βαθύ ανθρώπινο δράμα που τη συνοδεύουν.