Ο Γιώργος Χρυσοστόμου, ένας από τους πλέον καταξιωμένους ηθοποιούς της γενιάς του, μίλησε ανοιχτά για τη σχέση του με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την ενόχλησή του από την ανεξέλεγκτη διακίνηση προσωπικού υλικού, αναδεικνύοντας ένα ευρύτερο ζήτημα που αφορά την ψηφιακή εποχή.

Η Ψηφιακή Δυσαρέσκεια ενός Καλλιτέχνη: Όταν το TikTok “Υποκλέπτει” τη Σκηνή

Σε μια αποκαλυπτική συνέντευξη στην εκπομπή “Buongiorno” και τον Άρη Καβατζίκη, ο δημοφιλής ηθοποιός Γιώργος Χρυσοστόμου εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του για την ανεξέλεγκτη διάδοση βίντεο στο TikTok. Στα εν λόγω βίντεο, ο ηθοποιός εμφανίζεται ημίγυμνος, στιγμιότυπα που προέρχονται από θεατρικές του παραστάσεις. Αυτό το γεγονός θέτει επιτακτικά το ερώτημα της διαχείρισης της εικόνας και της πνευματικής ιδιοκτησίας στον ψηφιακό κόσμο, ειδικά για καλλιτέχνες που το σώμα τους αποτελεί μέρος της εκφραστικής τους εργαλειοθήκης.

Από την Απουσία στην “Αναγκαστική” Παρουσία στα Social Media

Ο Γιώργος Χρυσοστόμου αποκάλυψε πως μέχρι πρόσφατα διατηρούσε μια απόσταση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δηλώνοντας χαρακτηριστικά: “Δεν είχα ποτέ Facebook και έχω ανοίξει ένα Instagram επί Covid-19.” Η πανδημία του κορονοϊού, η οποία επέβαλε την ψηφιοποίηση σε πολλά επίπεδα της ανθρώπινης δραστηριότητας, φαίνεται πως τον ώθησε στην υιοθέτηση του Instagram, μια πλατφόρμα που έκτοτε τον έχει προβληματίσει βαθιά.

Ο ηθοποιός επεσήμανε ένα μέτριο επίπεδο παιδείας – όχι απαραίτητα μόρφωσης – που συναντά κανείς στον ψηφιακό χώρο. “Πέρασα μια φάση που ήθελα να το κλείσω τελείως το Instagram,” τόνισε, υπογραμμίζοντας την αδυναμία του ανθρώπινου ψυχισμού να επεξεργαστεί τον καταιγισμό πληροφοριών: “Το σύστημά μας δεν είναι φτιαγμένο στο να έχει τη δυνατότητα να μεταβολίσει τόση πολλή πληροφορία, τόσο γρήγορα.” Αυτή η παρατήρηση αποτυπώνει την ψυχολογική πίεση που ασκεί η υπερπληροφόρηση και το αδιάκοπο “σκρολάρισμα” (scrolling) σε πολλούς χρήστες.

Το “Σκρολάρισμα”, το Άγχος και η Αποφυγή του Twitter

Ο Χρυσοστόμου περιέγραψε πώς το διαρκές “σκρολάρισμα” τον οδηγησε σε άγχος (στρες), αναγκάζοντάς τον να περιορίσει σημαντικά τη χρήση των social media. Η στάση του απέναντι στο Twitter είναι ακόμα πιο κατηγορηματική:

• “Όλοι με ρωτάνε αν φλερτάρω και λέω όχι.”
• “Με το Twitter δεν ασχολούμαι καν.”
• “Πολύ εύκολα και με δειλία, μπορεί να γίνει επιθετικός κανείς εκεί και αυτό δε με αφορά.”
• “Γιατί αν ήταν δίπλα μου δεν θα το έλεγε αυτό.”

Αυτή η παρατήρηση υπογραμμίζει την αίσθηση ανωνυμίας και ασφαλούς απόστασης που προσφέρουν ορισμένες πλατφόρμες, επιτρέποντας στους χρήστες να εκφράζουν απόψεις τις οποίες ίσως θα δίσταζαν να εκφέρουν σε μια διαπροσωπική συνάντηση. Ενδεικτική της επιλεκτικής του χρήσης είναι η δήλωσή του: “Ακολουθούσα ζωγράφους και έβλεπα μόνο πίνακες,” δείχνοντας την επιθυμία του για ουσιαστικό περιεχόμενο και αποφυγή της τοξικότητας.

Η Ιερότητα της Παράστασης και η Ψηφιακή Εισβολή

Πέρα από την προσωπική δυσαρέσκεια, ο Γιώργος Χρυσοστόμου θίγει ένα μείζον ζήτημα που αφορά την τέχνη του θεάτρου. Η καταγραφή και αναπαραγωγή στιγμών από μια παράσταση, πόσω μάλλον ημίγυμνων σκηνών εκτός του θεατρικού τους πλαισίου στο TikTok, αποτελεί παραβίαση:

• Της πνευματικής ιδιοκτησίας των συντελεστών.
• Της μαγείας και της μοναδικότητας της ζωντανής θεατρικής εμπειρίας.
• Του ιερού χώρου του θεάτρου, όπου η επαφή ηθοποιού-κοινού είναι ανεπανάληπτη.

Ο ηθοποιός αναφέρθηκε σε ακραίες καταστάσεις που έχουν βιώσει οι συντελεστές επί σκηνής: “Σε κρίσεις πανικού σκέφτηκα να μην ξαναπαίξω σε παράσταση. Έχουμε σταματήσει παράσταση όταν αντιληφθήκαμε κινητό και βγάλαμε όλους τους θεατές έξω. Χάνεται η μαγεία.” Αυτό το περιστατικό αναδεικνύει την απόλυτη ανάγκη σεβασμού του θεατρικού χώρου και της εργασίας των καλλιτεχνών, καθώς η αδιάκοπη ανάγκη για καταγραφή συχνά υπονομεύει την ίδια την εμπειρία.

Συμπεράσματα: Η Αναγκαιότητα Ψηφιακής Παιδείας και Σεβασμού

Οι δηλώσεις του Γιώργου Χρυσοστόμου δεν είναι απλώς μια προσωπική τοποθέτηση. Αντικατοπτρίζουν μια ευρύτερη ανησυχία για:

• Την έλλειψη ψηφιακής παιδείας και σεβασμού στην ιδιωτικότητα και την πνευματική ιδιοκτησία.
• Την τοξικότητα που συχνά επικρατεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
• Την υποβάθμιση της ζωντανής εμπειρίας (είτε πρόκειται για θέατρο, είτε για απλή κοινωνική αλληλεπίδραση) μπροστά στην εμμονή της καταγραφής και της άμεσης κοινοποίησης.

Η συζήτηση που άνοιξε ο Γιώργος Χρυσοστόμου είναι κρίσιμη και πρέπει να λειτουργήσει ως αφύπνιση για την ανάγκη θέσπισης κανόνων, αλλά κυρίως για την καλλιέργεια μιας κουλτούρας σεβασμού στον ψηφιακό κόσμο, ώστε η τεχνολογία να υπηρετεί τον άνθρωπο και την τέχνη του, και όχι το αντίστροφο.