Μια σημαντική φορολογική αναπροσαρμογή βρίσκεται προ των πυλών, με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ανακοινώνει από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης τη μεσοσταθμική μείωση κατά 30% των τεκμηρίων διαβίωσης, πλήττοντας θετικά και τον Φόρο Πολυτελούς Διαβίωσης.

Η Ανακοίνωση των Φοροελαφρύνσεων από τη ΔΕΘ

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο, ανακοίνωσε ένα διπλό «ψαλίδι» στα τεκμήρια δαπανών διαβίωσης, μια κίνηση που χαιρετίζεται ως ιδιαίτερα αναγκαία και δίκαιη. Η σημαντική αυτή αλλαγή αφορά τόσο τα φυσικά πρόσωπα όσο και τους επαγγελματίες, με τις νέες διατάξεις να τίθενται σε ισχύ για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2025, δηλαδή οι επιπτώσεις θα γίνουν αισθητές στις φορολογικές δηλώσεις του 2026. Συγκεκριμένα, ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι «Μειώνονται μεσοσταθμικά 30% τα τεκμήρια σε αυτοκίνητα και σπίτια για 500.000 φορολογούμενους!». Αυτή η μείωση αναμένεται να επιφέρει φοροελαφρύνσεις σε περισσότερους από 1,5 εκατομμύρια μισθωτούς, συνταξιούχους και αυτοαπασχολούμενους, οι οποίοι, ιδίως όσοι έχουν χαμηλά ετήσια εισοδήματα, παγιδεύονται συχνά στο σύστημα της υπερφορολόγησης λόγω των τεκμηρίων.

Τι είναι τα Τεκμήρια Διαβίωσης και πώς Επηρεάζονται

Τα τεκμήρια διαβίωσης αποτελούν ένα σύστημα υπολογισμού του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος που θεωρεί η Εφορία πως διαθέτει ένας φορολογούμενος, βάσει συγκεκριμένων αντικειμενικών κριτηρίων. Ο υπολογισμός τους γίνεται με βάση διάφορους παράγοντες, όπως:

• Οι κατοικίες (ιδιόκτητες ή μισθωμένες).
• Τα αυτοκίνητα.
• Οι πισίνες.
• Τα σκάφη αναψυχής.
• Τα αεροσκάφη.

Σε αυτά προστίθεται η ελάχιστη ατομική ή οικογενειακή τεκμαρτή δαπάνη. Εάν το δηλωθέν εισόδημα ενός φυσικού προσώπου είναι χαμηλότερο από το άθροισμα των τεκμηρίων, τότε ο φορολογούμενος φορολογείται με βάση την τεκμαρτή δαπάνη, γεγονός που συχνά οδηγεί σε αδικίες και υπερφορολόγηση. Με τις νέες ρυθμίσεις, οι τεκμαρτές δαπάνες θα μειωθούν για τα αυτοκίνητα και τις κατοικίες, ενώ δεν επηρεάζονται τα τεκμήρια για τις πισίνες και τα αεροσκάφη.

Επιπτώσεις στην Αγορά Αυτοκινήτου και Δημόσια Έσοδα

Η μείωση των τεκμηρίων, ιδίως για τα αυτοκίνητα, αναμένεται να έχει πολλαπλά θετικά αποτελέσματα. Θα διευκολύνει τους καταναλωτές που επιθυμούν να αποκτήσουν μεγαλύτερα αυτοκίνητα, τα οποία μέχρι πρότινος θεωρούνταν «απαγορευτικά» λόγω του υψηλού τεκμηρίου. Παράλληλα, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στην άρση ακινησίας εκατοντάδων χιλιάδων αυτοκινήτων που έχουν τεθεί σε προσωρινή ακινησία λόγω του κόστους συντήρησης και φορολόγησης. Αυτό θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των κρατικών εσόδων, τόσο από τα τέλη κυκλοφορίας όσο και από τον ΦΠΑ στις συναλλαγές. Η επιδιωκόμενη «επανεκκίνηση» της αγοράς αυτοκινήτου, ειδικά για οχήματα με κινητήρες άνω των 1.929 κ.εκ., η οποία είχε «καταρρεύσει» την τελευταία 10ετία, αναμένεται να αποφέρει εκατομμύρια ευρώ στα κρατικά ταμεία. Μάλιστα, τίθεται η προοπτική, μετά από 45 και πλέον χρόνια, να γίνει το επόμενο βήμα για την πλήρη κατάργηση των τεκμηρίων και του Φόρου Πολυτελούς Διαβίωσης, με την αντικατάστασή τους από πιο σύγχρονες τεχνικές ελέγχου.

Πόσο Μειώνονται τα Τεκμήρια Διαβίωσης για τα Αυτοκίνητα;

Το μειωμένο κατά 30% τεκμήριο διαβίωσης για τα επιβατικά Ι.Χ. καθορίζεται πλέον ως εξής:

• Για αυτοκίνητα μέχρι και 1.200 κ.ε.: 2.800 ευρώ.
• Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κ.ε. και μέχρι 2.000 κ.εκ.: προστίθενται 420 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
• Για αυτοκίνητα άνω των 2.000 κ.ε. και μέχρι 3.000 κ.ε.: προστίθενται 630 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
• Για αυτοκίνητα άνω των 3.000 κ.ε.: προστίθενται 840 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.

Επιπλέον, τα παραπάνω ποσά μειώνονται περαιτέρω ανάλογα με την παλαιότητα του αυτοκινήτου, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυκλοφορίας στην Ελλάδα:

• 30% για χρονικό διάστημα κυκλοφορίας πάνω από 5 και μέχρι 10 έτη.
• 50% για χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη.

Ως παράδειγμα, για ένα αυτοκίνητο με κινητήρα 2 λίτρων:

• Με ηλικία έως 5 έτη, το τεκμήριο διαβίωσης (από το 2026, χρήση 2025) θα διαμορφώνεται σε 6.160 ευρώ.
• Με ηλικία από 5 έως 10 έτη, το τεκμήριο μειώνεται σε 4.312 ευρώ.
• Με ηλικία άνω των 10 ετών, το τεκμήριο διαβίωσης διαμορφώνεται σε 3.080 ευρώ.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το τεκμήριο διαβίωσης δεν εφαρμόζεται για επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα που διαθέτουν πιστοποιητικό αυθεντικότητας (classic cars), καθώς και για αυτοκίνητα ειδικά διασκευασμένα για κινητικά ανάπηρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.

Μείωση στον Φόρο Πολυτελούς Διαβίωσης

Ο Φόρος Πολυτελούς Διαβίωσης υπολογίζεται ως ποσοστό του ετήσιου τεκμηρίου διαβίωσης. Συνεπώς, η μείωση του τεκμηρίου κατά 30% από το 2026 (χρήση 2025) επηρεάζει αυτομάτως και τον συγκεκριμένο φόρο. Οι συντελεστές Φόρου Πολυτελούς Διαβίωσης είναι:

• Για αυτοκίνητα από 1.929 έως 2.500 κ.ε.: 5% της αντικειμενικής δαπάνης (τεκμήριο διαβίωσης).
• Για αυτοκίνητα από 2.501 κ.ε. και άνω: 13% επί του τεκμηρίου διαβίωσης.

Ενδεικτικά, τα ποσά που θα κληθούν να πληρώσουν οι ιδιοκτήτες ΙΧ με κινητήρες από 1.929 έως 2.500 κ.ε. για το φορολογικό έτος 2025 (δηλαδή το 2026) διαμορφώνονται ως εξής:

• Για οχήματα ηλικίας έως 5 έτη: από 287 ευρώ έως 465,5 ευρώ.
• Για οχήματα παλαιότητας 5 μέχρι 10 ετών: από 200 ευρώ έως 325,85 ευρώ.

Για ΙΧ άνω των 2.500 κ.ε., τα ποσά ξεκινούν από:

• 931 ευρώ για οχήματα ηλικίας έως 5 ετών.
• 651,7 ευρώ για οχήματα παλαιότητας 5 μέχρι 10 ετών.

Επιπλέον, ένα αυτοκίνητο με κινητήρα 3 λίτρων και ηλικία έως 5 έτη θα έχει Φόρο Πολυτελούς Διαβίωσης 1.246 ευρώ, ενώ για 3λιτρο όχημα με ηλικία από 5 έως 10 έτη, ο φόρος θα κυμαίνεται στα 872,2 ευρώ. Για ένα 4λιτρο όχημα με ηλικία έως 5 έτη, ο Φόρος Πολυτελούς Διαβίωσης θα ανέρχεται σε 2.086 ευρώ, ενώ για 4λιτρο όχημα με ηλικία από 5 έως 10 έτη θα κυμαίνεται σε 1.460 ευρώ.

Από την επιβολή του Φόρου Πολυτελούς Διαβίωσης εξαιρούνται:

• Επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης με παλαιότητα άνω των 10 ετών από το έτος πρώτης κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα.
• Επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης αναπήρων που απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας.

Σημειώνεται δε ότι η παλαιότητα των εισαγόμενων μεταχειρισμένων οχημάτων υπολογίζεται από την πρώτη ημέρα κυκλοφορίας του οχήματος διεθνώς και όχι από την πρώτη ημέρα κυκλοφορίας στην Ελλάδα.