Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί τώρα μια ιδέα για μικρά, ελαφριά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, φθηνά και καθαρά. Αυτό έρχεται ενώ οι αυστηροί κανονισμοί όπως ο GSR2 εξαφανίζουν σταδιακά τα οικονομικά οχήματα κατηγορίας Α από τις ευρωπαϊκές αγορές. Οι κατασκευαστές, πιεσμένοι από υπερβολικές απαιτήσεις, στρέφονται σε μεγαλύτερα μοντέλα, αφήνοντας εκτός τους απλούς αγοραστές.
Το βάρος των νέων κανονισμών
Ο Francois Provo, νέος επικεφαλής της Renault, μίλησε ανοιχτά για το «ρυθμιστικό τσουνάμι» που πλήττει την βιομηχανία. Περισσότεροι από 100 κανονισμοί περιμένουν έως το 2030, λένε από τον όμιλο. Αυτά τα μέτρα, που σώζουν ζωές με τα «ηλεκτρικά δεκανίκια» όπως τα ονομάζουν, φορτώνουν τα μικρά αυτοκίνητα με συστήματα που δεν ταιριάζουν πάντα στην καθημερινή χρήση.
Ο GSR2, που μπήκε σε ισχύ πέρυσι, επιβάλλει συσκευές κατά της υπνηλίας και απώλειας προσοχής στους οδηγούς. Προσθέτει και ειδοποιήσεις για υπερβολική ταχύτητα, που οι πολλοί αγνοούν γυρίζοντάς τες off. Μάλιστα, προβλέπει θύρες για κλειδαριές αλκοτέστ σε όσους έχουν ποινές για μεθυσμένη οδήγηση.
Από τον Ιούλιο του 2026, τα νέα οχήματα θα χρειάζονται ανίχνευση πεζών και ποδηλατών. Οι δοκιμές πρόσκρουσης γίνονται αυστηρότερες, ανεβάζοντας το κόστος παραγωγής. Τα μικρότερα μοντέλα υποφέρουν περισσότερο, γίνονται βαρύτερα και ακριβότερα από ποτέ. Αυτή η πίεση εξηγεί γιατί τα φθηνά αυτοκίνητα πόλης, αγαπημένα στα χαμηλά εισοδήματα, εξαφανίζονται σχεδόν εντελώς.
Η Renault και η Stellantis, με μάρκες όπως Peugeot και Fiat, βλέπουν ευκαιρία εδώ. Συνεργάζονται με την Volkswagen για κοινή πλατφόρμα σε ηλεκτρικό μικρό. Στόχος ένα μοντέλο γύρω στα 15.000 ευρώ, εμπνευσμένο ίσως από τα ιαπωνικά kei, εκείνα τα compact τετραγωνάκια των 3,40 μέτρων.
Αλλαγές στην αγορά και πιέσεις
Μέχρι τώρα, οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές απέφευγαν τα μικρά λόγω χαμηλών κερδών. Η Toyota, για παράδειγμα, κρατάει το Aygo-X, που πουλάει 13.000 τεμάχια ετησίως στην ήπειρο. Από το 2020, όλοι ανεβάζουν τιμές, προτιμώντας όγκους μικρότερους αλλά περιθώρια μεγαλύτερα—μια στρατηγική που χτυπάει τα entry-level.
Η Κομισιόν παραδέχεται πια ότι οι κανόνες δημιούργησαν βαρύτερα, πολύπλοκα οχήματα. Προτείνει ειδική κατηγορία για μικρά, με λιγότερες απαιτήσεις ασφαλείας. Αυτό ακολουθεί πίεση από την ACEA, την ένωση κατασκευαστών. Ο GSR2 έγινε νόμος πέρυσι, όπως ξέρουμε από τους διεθνείς οργανισμούς.
Και ποιος κερδίζει από αυτή τη στροφή; Οι Γάλλοι και Ιταλοί, ειδικοί στα μικρά, παίρνουν προβάδισμα έναντι Γερμανών. Η Γερμανία πίεζε πάντα για σκληρούς κανόνες, χωρίς ποινές στα δικά της βαριά SUV. Τώρα, ίσως αλλάξει η ισορροπία—θα δούμε αν η ΕΕ αφήσει χώρο για τα προσιτά αυτοκίνητα;
Η συζήτηση αυτή θυμίζει πόσο η ΕΕ ρυθμίζει την αγορά για ασφάλεια και περιβάλλον, ένα γεγονός που όλοι γνωρίζουμε. Οι κατασκευαστές ελπίζουν σε επανόρθωση, αλλά η αγορά αλλάζει γρήγορα. Μικρές επαναστάσεις όπως αυτή μπορεί να φέρουν πίσω την πρόσβαση για πολλούς.