Η Βουλή έδωσε το πράσινο φως στη σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού και τριών καθέτων οδικών αξόνων, με υπερψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου. Οι υπουργοί Χρίστος Δήμας και Νίκος Ταχιάος μίλησαν για τα οφέλη που φέρνει αυτή η κίνηση, ειδικά σε μια εποχή που ο αυτοκινητόδρομος χρειάζεται άμεσες επεμβάσεις. Το σχέδιο προβλέπει χρηματοδότηση και συντήρηση από ιδιώτη για τα επόμενα χρόνια.
Ο κ. Δήμας περιέγραψε τη διαδικασία ως βήμα για τον εκσυγχρονισμό της Εγνατίας Οδού.
Οικονομικά οφέλη και υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου
«Καλούμαστε να κυρώσουμε μία από τις σημαντικότερες συμβάσεις παραχώρησης των τελευταίων ετών, ανοίγοντας έναν κύκλο εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης της Εγνατίας Οδού», είπε ο Υπουργός Υποδομών. Η εταιρεία που παίρνει το έργο θα πληρώσει περίπου 1,3 δισ. ευρώ στο κράτος για να μειωθεί το δημόσιο χρέος. Εκτός από αυτό, ο παραχωρησιούχος πρέπει να φροντίσει για την ολιστική συντήρηση, να φτιάξει 16 σταθμούς εξυπηρέτησης αυτοκινήτων και 12 χώρους αναψυχής, ενώ θα αναβαθμίσει και τις σήραγγες για καλύτερη ασφάλεια. Όλα αυτά γίνονται σε μια σύμβαση παραχώρησης που κλείνει από το 2011 και βάζει την εθνική υποδομή σε νέα βάση.
Δεν είναι μόνο τα λεφτά που μπαίνουν στα ταμεία.
Ο Δήμας μίλησε και για τον εκσυγχρονισμό των διοδίων, που θα βοηθήσει στην καλύτερη λειτουργία του δρόμου. «Στον πυρήνα του νομοσχεδίου αντανακλάται η μεταρρυθμιστική κυβερνητική στρατηγική στον τομέα των παραχωρήσεων. Μια στρατηγική που επιδιώκει όχι μόνο την αποδοτική διαχείριση και αναβάθμιση των εθνικών υποδομών, αλλά κυρίως τη διασφάλιση υπηρεσιών υψηλού επιπέδου, σύμφωνα με τα σύγχρονα και διεθνή πρότυπα», πρόσθεσε. Το νομοσχέδιο ενισχύει την οικονομία και βελτιώνει την ασφάλεια, χωρίς να μένει μόνο στο σήμερα.
Η παλιά Εγνατία και η ανάγκη για βαριά δουλειά
Ο Νίκος Ταχιάος ξεκίνησε την ομιλία του μιλώντας από την εμπειρία της Βόρειας Ελλάδας. «Εμείς που προερχόμαστε από τη Βόρεια Ελλάδα γνωρίζουμε τι είναι η Εγνατία Οδός. Είναι ένας δρόμος ο οποίος ολοκληρώθηκε στα τέλη της πρώτης δεκαετίας του αιώνα. Έχουν περάσει 15, ακόμη και 20 χρόνια από την κατασκευή πολλών τμημάτων της. Πρόκειται για ένα έργο που αναπτύχθηκε τμηματικά και ενσωμάτωσε υποδομές – σήραγγες, γέφυρες – οι οποίες είχαν χτιστεί ήδη από τη δεκαετία του 1980.»
Είναι ένας γερασμένος δρόμος που χρειάζεται βαριά συντήρηση και σημαντικές επεμβάσεις. Αυτό αγγίζει την ασφάλεια και το επίπεδο υπηρεσιών. Το Δημόσιο δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνο του, με ετήσια δαπάνη 65-70 εκατομμύρια ευρώ για συντήρηση, και τα έσοδα από διόδια πάνε στον τακτικό προϋπολογισμό. Ο παραχωρησιούχος είναι η λύση για ποιότητα και ασφάλεια.
Ο διαγωνισμός έτρεξε από το ΤΑΙΠΕΔ, με λογική που ταιριάζει στον ρόλο του δρόμου στις μεταφορές εμπορευμάτων. Οι τοπικές μετακινήσεις σε Μακεδονία, Ήπειρο και Θράκη καλύπτονται με μειωμένα διόδια. Τα φορτηγά που διανύουν όλο το μήκος πληρώνουν κανονικά, όπως παντού στην Ευρώπη.
Για το Καστέλι και τον Λόφο Παπούρα, ο Ταχιάος είπε ότι έγινε μελέτη με καθοδήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού. Διασφαλίζεται απόσταση 100 μέτρων, ραντάρ στα 30 μέτρα με σήμα 10 μέτρα πάνω από το μνημείο. Τίποτα δεν προχωρά χωρίς έγκριση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, και η νομιμότητα κρίνεται στις 4 Φεβρουαρίου στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Το νομοσχέδιο που φέρνουμε σήμερα, σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ στοχεύει σε ένα και μόνο στόχο: Ανάπτυξη με προστασία του δημοσίου συμφέροντος».
Η σύμβαση υπεγράφη τον Μάρτιο του 2024 με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Egis Project για 35 χρόνια. Καλύπτει 658 χλμ του κύριου άξονα, συν Σιάτιστα-Ιεροπηγή/Κρυσταλλοπηγή, Χαλάστρα-Εύζωνοι και παρόδιες εκτάσεις. Τα διόδια μένουν όπως είναι για τοπικούς, με δυνατότητα παράτασης απαλλαγών για 2-3 χρόνια.
Για το προσωπικό της Εγνατίας Οδού Α.Ε., προβλέπεται μετακίνηση στο Υπουργείο Υποδομών ή άλλους φορείς για να μην χαθούν δουλειές και να καλυφθούν κενά.
Το νομοσχέδιο φέρνει και τροποποιήσεις. Για την Αττική Οδό, αλλάζει ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεδομένων στον παραχωρησιούχο, να μη βαραίνει το Δημόσιο. Και για τον νέο αερολιμένα Ηρακλείου στο Καστέλι, εξασφαλίζεται συνέχεια στις υπηρεσίες ground handling από τον παλιό στο νέο, χωρίς κενά στην αεροπορική κίνηση. Οι πάροχοι πρέπει να ακολουθήσουν τον κανονισμό του νέου αεροδρομίου για ασφάλεια και ποιότητα.