Μια ηχηρή φωνή προβληματισμού για τη σύγχρονη σχέση των ανθρώπων με την πίστη έρχεται από τον ομότιμο καθηγητή Θεολογίας του ΕΚΠΑ, Εμμανουήλ Περσελή. Εστιάζει στις πνευματικές ελλείψεις που κρύβονται πίσω από την τυπική συμμετοχή στα πασχαλινά έθιμα, καλώντας μας σε ενδοσκόπηση.

Πασχαλινές παραδόσεις και πνευματική ουσία

Μιλώντας στην εκπομπή «Newsroom» της ΕΡΤ, ο κ. Περσελής τόνισε ότι συχνά “οι πιστοί ακολουθούν τους τύπους, χωρίς να κατανοούν σε βάθος τη θεολογική ουσία των χριστιανικών συμβολισμών“. Με μια φράση που καλεί σε σκέψη – “Δέκα εντολές είναι – και τις μισές τις παραβαίνουμε” – κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την πνευματική ασυνέπεια που χαρακτηρίζει την εποχή μας.

Παρά τη μαζική προσέλευση στις εκκλησίες κατά την Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα, η σύνδεση με τον πυρήνα της πίστης παραμένει ρηχή και αποσπασματική. Ο καθηγητής ανέδειξε το παράδοξο της χριστιανικής ταυτότητας λαών που βρίσκονται σε εμπόλεμες καταστάσεις, όπως στη Γάζα και την Ουκρανία, θέτοντας το ερώτημα: “Πού είναι η ειρήνη, η καταλλαγή, η δικαιοσύνη;”, αναδεικνύοντας έτσι την αντίφαση μεταξύ θρησκευτικής θεωρίας και καθημερινής πρακτικής.

Η σημασία της Θείας Ευχαριστίας και η κοινή Ανάσταση

Ένα φαινόμενο που σχολίασε έντονα είναι η αποχώρηση πολλών πιστών αμέσως μετά το “Χριστός Ανέστη“, υπογραμμίζοντας ότι “η Θεία Ευχαριστία είναι η καρδιά της εορτής“. Είναι το τραπέζι όπου καλούνται όλοι, ανεξάρτητα από την πνευματική τους κατάσταση.

Ο κ. Περσελής εμβαθύνει στο θεολογικό νόημα της Ανάστασης, εξηγώντας ότι δεν αφορά μόνο τον Χριστό ατομικά, αλλά σύνολη την ανθρωπότητα. Ο Χριστός δεν ανασταίνεται μόνος, αλλά “σηκώνει από τον Άδη τον Αδάμ και την Εύα, δηλαδή όλους εμάς“. Αυτή η οικουμενική διάσταση διαφοροποιεί την Ορθόδοξη θεώρηση από τη Δυτική, όπου η Ανάσταση συχνά ερμηνεύεται με πιο ατομικιστικό τρόπο.

Το Άγιο Φως: Σύμβολο μετάβασης

Ο καθηγητής έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Άγιο Φως, περιγράφοντάς το ως “πράξη μεγάλης πνευματικής σημασίας“. Το Άγιο Φως συμβολίζει τη μετάβαση από το σκοτάδι του θανάτου στο φως της ζωής, έχοντας βαθιές ρίζες στον τόπο των Γραφών και δεν αποτελεί απλώς ένα θέαμα προς φωτογράφιση.

Αναφέρθηκε επίσης στο θεολογικό νόημα του Μεγάλου Σαββάτου, ως ημέρας ολόσωμης Ταφής του Χριστού και της καθόδου Του στον Άδη. Η λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, που τελείται το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου αποτυπώνει αυτή τη μυσταγωγική διάσταση, την οποία, όπως τόνισε, συχνά παραβλέπουμε ή υποβαθμίζουμε.

Μοιρολόγια Μεγάλης Παρασκευής

Μιλώντας με συγκίνηση, αναφέρθηκε στα παλιά παραδοσιακά μοιρολόγια της Μεγάλης Παρασκευής, με κυριότερο το “Μοιρολόι της Παναγίας”, τα οποία ενσάρκωναν τη θεολογία της ελπίδας μέσα από τον λαϊκό πόνο. “Η Παναγία θρηνεί, αλλά στο τέλος ο Χριστός της αναθέτει την αποστολή του Αναστάσιμου μηνύματος προς όλους“, είπε.

Κλείνοντας, ο κ. Περσελής απηύθυνε κάλεσμα για βαθύτερη προσωπική και συλλογική πνευματική προετοιμασία, ιδιαίτερα αυτές τις ημέρες: “Η ουσιαστική, εμπαθής σχέση με τον άλλον είναι το ζητούμενο. Η χριστιανική πίστη μάς έδειξε αυτή την εβδομάδα τον δρόμο. Αρκεί να τον περπατήσουμε“.